4 Yılda Neler Öğrendik?

İlimizde 24 Ocak 2020 tarihinde yaşanan ve toplam 41 vatandaşımızı yitirdiğimiz 6.8 şiddetindeki depremin dördüncü yıldönümünde hem afete karşı bilinçli bir kent olma yolunda hem de afete bağlı birçok yeni sorun ve probleme karşı önemli bir deneyime sahip olduk. Elde ettiğimiz bu deneyim ve hazırlıklar Elazığ’ın bir kez daha Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle yüzleştiği bu afette şehrimizde yaşanacak can ve mal kayıplarının büyük oranda önüne geçti.

26 BİN KONUT

24 Ocak depremiyle Devlet Babası ile tanışan Elazığ, ilk andan itibaren gerek en üst düzey bürokratlarla gerekse de ülkenin dört bir yanından ya bizzat gelerek ya da elinde avucunda ne varsa göndererek destek olan vatandaşlar tarafından bir an olsun yalnız bırakılmadı. Depremin hemen ardından başlayan konut çalışmaları neticesinde yaklaşık 26 bin konutun yapıldığı Elazığ, Kahramanmaraş merkezli depremlerden de minimum hasarla ayrıldı.

TÜRKİYE’YE ÖRNEK OLDU

Elazığ, yaşanan büyük afetin ardından afete müdahale ve sonrasında yapılacak çalışmalar konusunda adeta bir proje sahası olarak büyük bir deneyim kazanılmasını sağladı. Bu deneyim 6 Şubat’ta meydana gelen depremlerin ardından Türkiye’nin afete müdahale eylem planının adeta altyapısını oluşturarak çalışmaların daha koordine, etkili ve hızlı yapılabilmesine olanak sağladı.

YENİ KONUTLAR, YENİ SORUNLAR

Depremin ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın talimatlarıyla adeta tüm kaynaklar Elazığ’a seferber edildi ancak bu kaynakların ne kadar verimli ve etkili kullandığı ise şu anda bile tartışılmaya devam ediyor. Konutların metrekareleri, kullanılan malzemelerin kalitesi, rezerv alanların konumları, riskli alan ilan edilen yerlerde ve daha birçok konuda yaşanan hak kayıpları, kura çekimlerindeki adaletsizlikler, rezerv alanlardaki sosyal alanların yetersizliği gibi konular 4 yıl geçse de bugün halen daha sorun olarak konuşulmaya devam ediyor.

YIKIM KONUSUNDA SINIFTA KALDIK

Elazığ’da depremin ardından konuşulan en büyük problem ise hasarlı yapıların yıkımı oldu. Dönemin Valisi Erkaya Yırık’ın merkeze çekilmesiyle sonuçlanan usulsüzlük iddialarının yanında Elazığ Valisi Ömer Toraman’ın atanmasıyla iyi bir başlangıç yapılan ancak devamında büyük bir koordinasyon eksikliğini getiren yıkımlar bugün yine Elazığ’ın en büyük sorunu ve konuşulmaya devam ediyor. Elbette ki 6 Şubat depremlerinin beraberinde getirdiği yük bu sorunun daha da çözülemez hale getirmiş durumda. Vatandaşların en büyük tepkisi ise bir mahallede yan yana olan hasarlı iki yapının birer yılı aşan aralıklarla koordinasyonsuz bir şekilde yıkılması.

AFAD’A YAKIŞMAYAN İDDİALAR

Türkiye’nin en önemli kurumlarından biri Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD). Bu kurumun şehrimizde deprem yaralarının silinmesi adına yaptığı çalışmalar da göz ardı edilemez ancak birlikte anıldığı iddialar bugün halen daha konuşulmaya  devam ediyor. Depremin 4. Yılında tamamlanamayan köy evleri, imtiyazlı kişilere özel yerlerden özel konutlar verildiği iddiaları bu kuruma olan güvenin zedelenmesini de beraberinde getirdi ve bu durum güncelliğini korumaya devam ediyor. 

DEPREM DİRENÇLİ KENTLER ÇALIŞTAYI

Deprem gerçeğiyle 4 yılda birçok kez yüzleşen Elazığ’da bugün en önemli sorular şehrimizin deprem afetine hazır hale gelip gelmediği ve bu gerçekle yüzleşen vatandaşların bu konuda yeterli bilince sahip olup olmadığıdır. Şehrimizin bu konudaki eksikliklerini tamamlamak için en önemli adım ise Fırat Üniversitesi tarafından atıldı. Deprem boyunca tüm kadrosuyla şehrin yaralarını sarmak, hasar tespitlerini yapmak ve vatandaşları bilgilendirecek konulara değinmek gibi önemli görevleri yerine getiren Fırat Üniversitesi, Elazığ’da önemli bir çalıştaya da ev sahipliği yaptı. Fırat Üniversitesi Atatürk Kültür Merkezinde gerçekleştirilen çalıştaya, Prof. Dr. Ahmet Feyzi Bingöl, Jeolog ve Bilim Akademisi üyesi Prof. Dr. Naci Görür, ABD Colorado Üniversitesi'nden Prof. Dr. Roger Bilham, İstanbul Teknik Üniversitesi'nden Prof. Dr. Alper İlki, Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nden Prof. Dr. Kemal Önder Çetin, Fırat Üniversitesi'nden Prof. Dr. Kürşat Esat Alyamaç, Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nden Prof. Dr. Erdem Canbay gibi önemli isimler konuşmacı olarak katıldı.

ELAZIĞ BELEDİYESİ’NDEN KENTSEL DÖNÜŞÜME ÖNEMLİ KATKI

Depremin yaralarının sarılması adına bu krizi fırsata çevirebilen kurumlardan bir diğeri de Elazığ Belediyesi oldu. Depremin ardından başlatılan ve 50 yıllık bir sorunu bünyesinde barından altyapı çalışmaları neticesinde Elazığ önemli bir aşama kat etti. Bunun yanında Abdullahpaşa Mahallesi’nde Elazığ Belediyesi tarafından yapılan deprem konutları hak sahiplerine teslim edilerek yine önemli bir adım atıldı. 

YENİ AFETLERE HAZIR MIYIZ?

Hakimiyet olarak geçen bu 4 yıllık süre zarfından birçok kez “Elazığ çok büyük afetler yaşamasının yanında yeni afetlere hazır mı?” sorusunu sorduk ve sormaya da devam edeceğiz. Türkiye’nin deprem gerçeği ile en yakından yüzleşen Elazığ’ın etrafı bugün bile ateş çemberi. Her gün farklı bir uzmanın uyarıda bulunduğu bölgemizde Elazığ, yıkılmayı bekleyen yüzlerce binası, harabeye dönmüş şehir merkezi, sosyal donatılardan yoksun rezerv alanları ile hazır bir görünüm vermezken, yeni yapılan konutlar ve altyapı çalışmalarıyla da güvenli bir kent görünümü çiziyor. Her konuda olduğu gibi bu konuda da depremin 4. yılında takdir kamuoyunun.