Bir 'Ayçiçek Yağı Meselesi'
Rüveyda Sadak
Son haftalardan herhangi bir gün… Burası büyük marketlerden birisi. Alışveriş yapmak amacı sadece amaç ile sınırlandırılmak zorunda bırakılmış maalesef.
Raflar olması gerektiği gibi değil. Söz konusu sıcak gündem “Ayçiçek Yağı” tabiî ki.
Bundan birkaç hafta öncesinden bugüne 40 lira da yükselir mi demiyoruz artık.
Ayçiçek Yağının da depo kültürü olur mu? görmüş olduk! Var ama raflarda yok (!)
Ucuz diyip koşuyor insanlar. Bir ucuzluk söylemi, almış başını gidiyor. Ben aldım, siz düşünün gibi gereksiz endişeli insanlar mı dersiniz ya da kalabalıkta ezilebileceğini zerre düşünmeyen, sözde ucuz olanı kapma telaşı manzaralar…
Amaç ne? Marketlerin ucuzluk (!) reklamına güvenip balık istifine dahil olmak, neyin gereksiz güveni ya da neyi stoklama yarışı?
Birdenbire ‘ne oldunuz?’ demeden geçemiyoruz.
Bir dönem patates ve soğanda görülen sözde kıtlık (!) şu dönemde ise Ayçiçek Yağı olarak baş köşeye kurulmuş durumda. Neredeyse ekmek, su gibi temel gıda maddeleri arasında yer alan ‘sosyal medya’ aracılığıyla, ‘trend topic’ olarak manipüle edilen Ayçiçek Yağı, gündemi oluşturmaya çoktan başladı bile.
Ayçiçek Yağı alımında, vatandaşa yönelik sosyal medya teşviki ile marketler tarafından, fahiş fiyat farkı gözetmeksizin gözle görülür bir sonuç elde edildi. Vatandaş tarafından, kıtlık olduğu düşüncesiyle market sepetlerine ‘bidon, teneke ne alırsam kar’ şeklinde bir tutum benimsenmiştir. Görünen o ki artık sepetlerde yağ dışında hiçbir şey yok.
Toplumsal algıyı manipüle eden Ayçiçek yağı fiyatlarının, sürekli artış göstermesine karşılık, vatandaşlar tarafından sürecin doğru değerlendirilmesi gerekir. Sonuçta bu bir süreç ve bireysel olarak yapılan doğru değerlendirmelerle, atlatılabilmesi yine toplumun bilinçli tutumuna bağlı gelişebilecek bir durum.
Önce patates, soğan ve derken sonrasında ayçiçek yağı ve buna bağlı olarak çeşitlilik gösteren farklı farklı ürünlerin pazarlanması ancak bu şekilde mümkün olabilirdi.
Fırsatçılık hep mevcut bir gerçeklik. Arz-talep dengesi manipüle edilerek, ayçiçek yağı ile toplusal algı bir anda değişime uğramıştır.
Toplumsal bir beklenti diyelim özetle, ‘Ne şiş yansın, ne kebap…’
Tabi fırsatçılık gündem olmaktan çıkarsa…
