Günümüz dünyasında bağımsızlığa ket vuran, yalnız bireyde değil aile ve toplumda derin yaralar açan en büyük insanlık sorunlarından biri madde bağımlılığı.
İçine girdiği evler yangın yeri. Ne yazık ki ailenin diğer fertleri sorunun çözümü çaresizlik içinde bir çare aramakta. Bu süreçte maddi manevi her türlü zararı yalnız birey değil hem aile toplum de görmektedir.
Peki, hızla yaygınlaşan ve kullanımın küçük yaşlara kadar düştüğü bu bağımlılık nedir ve nasıl gelişir?
Bağımlılık, bir beyin hastalığıdır ve muhakkak tedavi edilmesi gerekir. Bununla birlikte madde bağımlılığını tek bir nedenle açıklamak yeterli ve doğru olmaz.
Bağımlılığın; biyolojik, davranışsal, sosyal ve genetik gibi birçok nedeni olabilir. Ferdin kişilik özellikleri, aile ve toplumsal çevre yapısı , maddeye ulaşabilirliği bağımlılığa zemin oluşturabilecek etmenler arasındadır.
Bağımlılığın bir sonucu olarak; aile içi ve dışı şiddete, hatta cinayete kadar varan ve bireyin hayatını ve çevresini derinden sarsan tüm bu kötü süreçle yüz yüze gelmeden evvel bu problemle ilgili önlem alınabilir mi? Elbette ki alınabilir ve bu sorunla baş edilebilir.
Ergenlik dönemi, bağımlılıkta çok riskli bir dönem olması sebebiyle ebeveynlerin her anlamda uyanık olması gerekmektedir. Aile, çocuğun arkadaş ortamını iyi bilmeli, çok baskıcı olmamakla birlikte kontrolü de yitirmemelidir.
Çocuğun yanlış ortamlara girme ihtimalini en aza indirip mutlaka zihnini meşgul ederken mutlu olabileceği bir hobi edindirmeli. Resim yapmak, enstrüman çalmayı öğrenmek, spor yapmak gibi… Bu tür faydalı ve ruha iyi gelen meşguliyetler hem özgüveni besler hem de enerjisini ve ilgisini yanlış yerlere vermeyi bir ölçüde engeller.
Eğer ebeveyn olarak çocuğunuzda ani iştah artışı veya azalması, fazla uyku veya uykusuzluk, gözlerde kızarıklık, kilo kaybı, aile ile araya mesafe koyma, arkadaş ortamını değiştirme ve aile ile tanıştırmamada ısrar, gittiği ortamları söylememe, içe dönüklükte artış , karamsarlık, duygu durumunda ani değişmeler örneğin ani öfkelenmeler, kimi zaman çok neşeli kimi zaman da depresif haller, derslere olan ilgilinin azalması, fazlaca para isteğinde bulunma ve paranın nereye harcadığını söylememesi gibi durumlarla karşılaştığınızda bunun ergenlikle dönemiyle ilgili olabileceği ihtimali de göz ardı edilmeden bir psikiyatrist, psikolog ve aile danışmanından profesyonel destek alın.
Sonuçta başlıkta belirtmiş olduğum gibi bağımsızlığımıza en büyük darbeyi vurmamak için bütün çabamızla bağımlılığın farkında olmalı ve dikkatli olmalıyız.