Yazı hayatımızda sıklıkla, ‘güzel ahlaktan’ ve ‘erdemli insandan…’ onların faziletlerinden söz ederiz.
Nerede, nasıl ve ne şekilde olursa olsun, “her çirkin olay bizleri üzer’ Bu ülke insanı her türlü çirkinliklere/ veya kabalıklara karşı duvar örmelidir. Bu ülkede en büyük korkum nedir, ‘sevgisizliktir’ Sevgisizliğin getirdiği, ‘haddi aşma’ veya ‘seviyesizliktir’ Bizler güzel ahlakla birlikte mutlaka, onunla aynı örgü içerisinde bulunan; ‘hak, hukuk, adalet, dürüst/ veya samimi, güvenilir olmak…’ gibi kavramları her zaman birlikte kullanırız. İnanınız ki, insan hayatında bu kavramlar/ veya bu kavramların getirdiği moral değerleri birbirini tamamlıyor… Yetişecek neslimize/ veya geleceğimize, ‘adaletli olmayı telkin edeceğiz’ Özellikle de, ‘insan ve insan hakları üzerinde titreyeceğiz’
Allah’ın Resulü (sav) buyuruyorlar; “Adalet güzeldir, fakat emir ’lerde olursa daha güzel olur!”
Adalet denince ilk akla/ veya hafızalara ikinci Halife, Hz. Ömer, ondaki insanlara büyük bir güven aşılayan duruş/ veya tavır gelmektedir.
Hz. Ömer, “anne ve babalara, öğretmenlere, idarecilere, devlet adamlarına, Örnek Kişi/ veya Rol Modeldir…” Hz. Ömer’in asırları kuşatan o mualla sözleri, “Adalet mülkün temelidir!”
İnancımız bizleri uyarıyor, “Her hak sahibine hakkını ver…”
Bizim en büyük korkumuz nedir, biliyor musunuz?
“Kul Hakkı…” ve de “Kamu Hakkıdır…”
Montaigne, “Adaletin olmadığı yerde ahlak da yoktur!”
Bu sözün altını birlikte çizelim, “adalet ve ahlak ikiz kardeş gibidirler…”
O halde, hemen bir soru daha yöneltelim; Adaletin zıttı nedir?
Büyük harflerle yazalım, “ZULÜM!”
Yusuf Has Hacip ne diyorlar;
“Zulme yol açan faktörler; Beylerin ihmalkârlığı, halkın başında bulunan insanların zayıf olması,
Tamahkârlık/ veya açgözlülük…”
Tekrar ediyorum, Adalet ve Ahlak birbirine, ‘ikiz kardeş gibidir’
Nahl Suresi 90.ncı ayette şöyle buyrulur;
“Şüphesiz Allah adaletli, ihsanı, yakınlara vermeyi emreder, çirkin utanmazlıklardan, kötülüklerden ve zorbalıklardan sakındırır. Size öğüt vermektedir, umulur ki, öğüt alıp düşünürsünüz.”
Victor Hugo, “İyi olmak kolaydır. Zor olan adil olmaktır. En mükemmel adalet ise vicdandır”
Yolumuzun üzerinde o kadar çok işaret var ki, o işaretlerin sıkça kullanılanı ve ilk geleni, “adalettir, güzel ahlaktır!” Adalet ve güzel ahlak karşımıza, ‘evrensel bir kavram’ olarak çıkıyor. O sebepledir ki, Ömer Hayyam, “Adalet evrenin ruhudur!” diyecekler.
Hadis, “Bir saat (veya bir gün) adaletle hükmetmek, bir sene (veya altmış sene) nafile ibadetten hayırlıdır!”
Hayatımızın her anıyla, “zikir/ veya ibadet olduğunu düşünelim!” O düşünce bizleri, “yüksek bir adalete, yüksek bir ilme, yüksek bir ahlaka ve moral değerlerine taşıyacaktır!” Nisa Suresi 135.nci ayeti okurken gerçekten de titreriz!
“Ey iman edenleri kendiniz, anne-babanız ve yakınlarınız aleyhine bile olsa, Allah için şahitler olarak adaleti ayakta tutun. (Onlar) ister zengin olsun ister fakir olsun; çünkü Allah onlara daha yakındır. Öyleyse adaletten dönüp heva (tutkuları)nıza uymayız. Eğer dilinizi eğip büker (sözü geveler) ya da yüz çevirirseniz, şüphesiz Allah, yaptıklarınızdan haberi olandır.”
Adaletin zıddı, zulümdür dedik. Zulmün olduğu yerde ateş vardır. Fitne, fesat, fücur vardır. Zulmün olduğu yerde, ikilik vardır, güvensizlik ve şiddet vardır.
Timurlenk, “Memleketler kılıçla alınır, lakin adaletle muhafaza edilir!”
Peyami Safa, “Bir milleti yok etmek isterseniz, askeri istilaya lüzum yoktur. Ona tarihini unutturmak, dilini bozmak, dininden soğutmak ve dolayısıyla manevi değerlerini, ahlakını soysuzlaştırmak kâfidir.” Adalet ve yüksek ahlak şemsiyesinden aman ha ayrılmayınız.
“Erdemli İnsan!” şiirimizde ne diyoruz?
“Sıdk ile yükselir erdemli insan/ Adil yüzde tebessüm eden nazar
Doğru kantarın yüreğinde ihsan/ Işığıyla akar, bozkır Anadolu’ya
Kemal vaktidir, aksaçlı bilgenin / Nisan yağmuru gibi rahmet üzre…”
Geliniz, birlikte, bir ve beraber olma şuuruyla, maziden atiye güçlü köprüler kuralım… Tefekkür edelim! Hâl ile ahvalimizi soralım… Geçmişten dersler, nasihattir bizlere… Erdemli duruş en büyük moralimiz olacaktır. Yüksek bir ahlak ve de yüksek bir moralle bizler, , dolunay vaktini yaşarız!
Yeter ki akdimiz, ihlas olsun… Güzel bir ahlak ve adaletle tarih yazmak, bu milletin şiarı olduğunu bir daha gönüllere sağduyu çağrısı ile kalbi ve hasbi bir hisle seslenmek isterim. Selam ve muhabbetle…
