2025 yılındayız. 15 Ocak 2025 tarihi Çarşamba Günü Saat, 11.50’de TRT
Diyarbakır GAP Radyoda Hayatın İçinden Programı Duydunuz mu, Gördünüz
mü köşesinin inşallah canlı konuğu olacağım. Her 15 Günde, Çarşamba
Günü bir farklı konuyla şehrimizin tanıtımına yüreğimizin müsaade
ettiği kadar/ veya dilimizin döndüğü kadar sizlerle birlikte olacağız.
TRT GAP Diyarbakır Radyo Müdürü Fatih Yılmaz’ın şahsında emeği
geçenleri kutlarım…
Ağın İlçemizi mutlaka görmenizi arzu ederim. Her bakımdan mükemmel...
Ağın İlçemiz, Karasu Vadisine açılan kapı… Tarihe, kültüre, sanata,
edebiyata, bütün erdemli vasıflara açılan kapı… Ağın İlçemiz, Elazığ
İlimizin kuzeybatısında, 75 km uzaklıkta… Türkiye’nin en küçük
İlçeleri arasında, (526 km2) yer alıyor. TUİK’in verilerine göre
Ağın İlçesinin 2023 yılı nüfusu, 2.834… Ağın İlçesinin 2000 Yılı
Nüfusu, 5.246… Göçler, hasret kokan ayrılıklar! “Yalnız, annem gibi, o
ılık sesle,/ İçimde dövünüp ağlama gurbet!” (N.F.K)
Ağın İlçesi, 1954 tarihinde, İlçe oluyor… İlk Belediye Başkanı, Merhum
Ekrem İsbir (1947-1960 yılları) Merhum Ekrem İspir’in Ağın İlçemize
ilk radyoyu da getirdiğini biliyoruz. İlk fotoğraf makinesini de
odur!. O yıllarda, İpek Böcekçiliğinde de önemli adımlar atılıyordu.
1974 yılında hizmete giren Keban Barajıyla İlçenin, kadim çehresi
değişiyor… Ağın İlçesinin en verimli toprakları sular altında kalıyor…
Bir şey var ki, “Ağın bir sayfiye kentine dönüşüyor!” Ağın İlçesinin
Keban Baraj Gölüne Kıyısı, ’77 km civarında…’ Müthiş bir doğal
güzelliğine sahip… Eğitim Tarihimizin, ‘en müstesna İlçesi…’ Tarihi
boyunca Türkiye’ye muallim yetiştiren İlçemiz… Eğitilmiş insan
gücünde, “Türkiye’de ilk sırada…” Ağın Düşün Dergisi, Türkiye’nin en
eski dergileri arasında; İlk Sayısı, “1967 tarihinde…” yayınlanıyor.
Günümüzde de yayın hayatına devam ediyor. Ağın İlçesi, sadece Elazığ
İlimizin değil; Türkiye’nin, ‘edebi muhitidir…’
Sözün hemen başında, “Ağın’ın dört incisi…” dedik; “Badem, Üzüm, Nar
ve Leblebi…” Özellikle, dört inci de, “sohbet kültürümüzün!” Olmazsa
olmazlarıdır… Muhabbetin damak tadı olarak bilinir. Bu sohbeti
yaptığımızda da, masamızın üzerinde, “Ağın İlçemizin Doğal Gıda
Ürünleri bizlere bahar esintisi veriyor!”
Nar Suyundan Ağın Leblebisine, Ağın’ın o meşhur Kış Üzümünden Ağın
Bademine… Tabi ki burada, pestilinden, orciğinden, elma, erik ve
kayısı kurusundan söz edebiliriz…
Destan Şairimiz Niyazi Yıldırım Gençosmanoğlu’nun mısralarında, Ağın’a
dokunur, bir yürek seslenişi sizleri farklı bir âleme taşır.
“Bunca güzel sevdik, fakat hiçbiri, / Ağın dedikleri yar gibi değil/
Çok meyve devşirdik, bağdan bahçeden/ Onun bağrındaki NAR gibi değil/
Ey ak-ın, yeşilin, morun aşığı/ Ey gönül tahtının son yakışığı/
Yıldızın, güneşin, ayın ışığı/ Senin yüzündeki NUR gibi değil!”
Ağın İlçesi, o kadar nezih simalar yetiştirmiştir ki; Vatan
Coğrafyamızda, ‘iz bırakan isimler arasında’
Eğitim, Sanat, Edebiyat, Kültür alanlarında… İlim dünyasında,
Bürokrasi hayatımızda… Yüksek bir ahlakın, fedakârlığın abide
şahsiyetleri… Düşünelim, bu şirin belde de, 1880’li yıllarda;
“Müderris Hüseyin Efendi tarafından medrese açılır…” Ağın İlçemiz,
eğitim başta olmak üzere her alanda ülkemize çok nezih şahsiyetler
yetiştirmiştir.
Ağın İlçesi… 1965’lerde, İlçenin nüfusu; “yedi bin beş yüz…” O
yılların genç, dinamik ve heyecanlı nüfusu… 2023 yılında, Ağın İlçe
tabelasında nüfusu, “2 bin 834…” Son elli yılın fotoğrafı… Sürekli
göç veren İlçelerimiz arasında yerini almıştır.
Son yıllarda, “Tarım İşletmeleri…” gündeme geldi. Ağın İlçemizde,
“Badem Üretiminde…” bir yarış başladı.
İnsanımız artık toprağa yönelmeye başladı… Üreten bir Türkiye ideali…
O ideale yolculuk… O yolculukta, her yörenin kendine özgü
güzellikleri… O güzellikleri günümüzde artık katma değere dönüştüren
bir anlayışa şahit oluyoruz. Artık, yakın bir gelecekte; İllerimizi,
yörelerimizi; “Markalarıyla…” bilinecek, tanınacaklar… Ağın İlçemizin
markası; dört incisi…
Bütün Türkiye’nin yakından bildiği Ağın’a özel Leblebi… Yapımıyla da
asırlarca devam eden bir kültürün damak zevkini taşıyor… Ağın Üzümü/
veya bir diğer adıyla da, Ağın İlçemizin Kış Üzümü… Suyunu kana kana
içtiğimiz bir farklı şifa kaynağı, Ağın’a has Nar’ımız… Ve artık
Türkiye’de bilinen ve aranan önemli bir katma değeri, Ağın Bademi…
Ağın’da 8 bin dönüm alanda bu yıl badem hasadı yapıldı. Bu yıl ki,
rekoltenin, 2 bin 500 ton olduğu belirtiliyor…
Elâzığ’ın meşhur Badem Şekeri… Badem üretiminde, Ağın İlçemiz için,
“açık fabrika…” veya “bacasız fabrika!” ifadeleri kullanılmaya
başlandı. Badem üretiminde, Ağın İlçemiz, Türkiye'deki mevcut ilçeler
arasında 8.sırada bulunuyor.
Bir ürünü incelerken şu ifadeleri gördüm; “Badem sütü ile
zenginleştirilmiş probiyotik yoğurt!”
Bir İlmi makalede şu ifadelere yer veriliyor; “Badem ilave edilen
çikolatalarda antioksidan kapasite değişiminin incelenmesi
”Anadolu’nun ‘en eski meyvesi’ bademe sahip çıkılmalıdır. Badem,
Ceviz, Dut, Üzüm gibi, “Doğal Gıda Ürünlerinin Kaynağı…” teşvik
edilmeli, desteklenmelidir… Ağın İlçemiz, “badem üretiminde…” önemli
mesafeler aldı/ alıyor. Ağın İlçemizde, “Badem Üreticileri Birliğinin
Kurulması!” önemli bir adımdır. Kuru yemiş olarak tüketilen Bademin,
Çikolata, Şekerleme, Pasta yapımının yanı sıra, badem yağının
işlendiğini biliyoruz. “Kabuğundan Sunta ve MDF, İçinden Bademli
Baklava, Badem Ezmesi…”
Bütün bunlar, AR GE çalışmaları… Kâhta İlçesinde, “Sert Kabuklu
Meyveler Araştırma Enstitüsü” hayata geçiriliyor. Prof. De. Bekir Erol
Ak, “Bademin yeşil kabuğunu hayvanlara yem olarak kullanmamız
mümkün!” “Badem kabuğundan aktif kömür elde edilebiliyor!” Bademin iç
meyvesinden, “Badem Sütü…” içecek olarak elde edilebiliyor. Sertliğine
Göre; “El Bademi, Diş Bademi, Sert Kabuklu Badem, Taş Badem” Badem ve
Cevizin birer şifa kaynağı olduğu da bilinmektedir; “Kansere yakalanma
riskini azaltması,
Kansızlığı iyileştirici etkileri, Şeker hastalığına iyi gelmesi, Kemik
ve diş yapımını güçlendirme etkileri,
Badem yağı şampuanlar, Cilt hastalıklarını önleyici etkileri,
Bağışıklık sistemini güçlendirmesi…”
Elazığ Ağın İlçesinde, “Doğal Gıda Ürünleri Fuarının Açılması,
Ağın’da, “Üzüm ve Badem Araştırma Enstitüsünün Kurulması! Her alanda,
‘her sektörde’ ÜRETEN TÜRKİYE… Şunu iyi görelim, yakın gelecekte;
‘Petrol Savaşının…’ yerini “Su Savaşları’ ve de, “belli başlı Gıda
Savaşları!” alacaktır.
Geleceğin Türkiye'sine hazırlanalım…
