*Kur'an-ı Kerim bütün insanlığa gönderilmiş bir kitaptır, sadece Mekke toplumuna indirilmiş bir kitap değildir. Arapça olması da özelde ilk muhataplarının ve sonrasında ise bütün insanlığın anlaması içindir. İlk muhatapları Arapça bildiği için Kur'an da Arapça indirilmiştir.
- Kur'an'ın indiriliş gayesi insanların uyarılması ve geleceğinde şüphe olmayan toplanma gününü yani mahşeri insanlara hatırlatması içindir. (Şura Suresi/7)
*Tercihiniz doğru olsun. Allah isteseydi bütün insanlar inanırdı. Fakat O, özgür irademizle inanmamızı istemiş ve bize imanı dayatmamıştır. Zaten dayatılan iman, iman değildir.
İnsanoğlu kendi tercihinin sonucuna katlanacaktır. (Şura Suresi/8)
* Gerçek dost, Allah'tır. O dostluğu kazanmaya çalışın.
"Yoksa onlar Allah'tan başka dostlar mı edindiler? Hâlbuki gerçek dost Allah'tır. O, ölüleri diriltir. O, her şeye hakkıyla gücü yetendir." (Şûrâ Suresi, 9. Ayet)
* Dini ayakta tutun ve onda ayrılığa düşmeyin. Dinin asıllarında ihtilaf ve tefrikaya düşmeden onu koruyun ve yaşatın. (Şura Suresi/13)
* İnsanlığı Allah'ın mesajı ile buluşturmak için durmayın, davet edin, kalkın ve uyarın. Emrolunduğunuz gibi de dosdoğru olun. (Şura Suresi/15)
*Neyi istediğinize karar verin. Dünyada kazanmış görünüp de, ahirette kaybedenlerden olmayın. Asıl kazancın, ahiret kazancı olduğunu bilin ve ona öncelik verin. Ahirette eli boş kalacaklar gibi sadece dünya kazancını hedef edinmeyin. Kim neyi istiyor ve ne için çalışıyorsa eline geçecek odur...
"Kim âhiret kazancını isterse, onun kazancını artırırız. Kim de dünya kazancını isterse, ona da istediğinden veririz, fakat onun ahirette hiçbir payı yoktur." (Şûrâ Suresi, 20. Ayet)
*Allah'ın dinini tebliğ etmeye-anlatmaya karşılık peygamberler hiçbir menfaat istememiş ve beklememişlerdir. Peygamberlerin izinden gittiğini iddia edenler de aynı yolu takip etmeli ve ayete uymalıdır. (Şura Suresi/23)
*Suçu ve günahı olmayan insanların karşılaştıkları sıkıntılar birer imtihandır, musibet değildir. Sınavlar, sabır ve sebatla kazanıldığı takdirde ise sonucu itibariyle hayırlıdır.
Suçlu, günahkar ve zalim kimselerin başlarına gelenler ise birer uyarıdır, cezadır: "Başınıza gelen herhangi bir musibet, kendi ellerinizle işledikleriniz yüzündendir. (Bununla beraber) Allah çoğunu affeder. (Şûrâ Suresi, 30. Ayet)
*Günahın büyüklerinden, çirkin işlerden ve hayasızlıktan kaçının, öfkenize hakim ve bağışlayıcı olun (Şura Suresi/37). Büyük günahlardan kaçınırsanız, küçüklerini Allah örter, affeder. (Nisa Suresi/31)
-Büyük günahlar şunlardır: Allah’a ortak koşmak, adam öldürmek, iffetli kadınlara iftira atmak, yetim malı yemek, savaştan kaçmak, dinini yaşayabilmek için hicret ettikten sonra –şartlar değişmediği halde– tekrar eski yurduna dönmek, büyü (sihir) yapmak, Mescid-i Harâm’da günah işlemek, ana-baba hakkına riayet etmemek, yalancı şahitlik yapmak, faiz yemek... (Buhârî, “Edeb”, 6, “Eymân”, 16; Müslim, “Îmân”, 143-144).
*Şura ve istişareden ayrılmayın, ortak akılı kullanın. “…Onların işleri ise, aralarında şûrâdır (istişâre iledir)…” (Şura Suresi/37. Ayet)
*Haksız saldırılara karşı ortak tavır alın, kardeşlerinizi (haklı konularda) yardımsız bırakmayın. (Şura Suresi/39)
*Haksızlığa uğrayan kimse, hakkını almaktan dolayı kınanamaz. (Şura Suresi/41)
*"Allah'tan, geri çevrilmesi imkânsız olan bir gün gelmeden önce, Rabbinizin çağrısına uyun. O gün sizin için ne sığınacak bir yer vardır, ne de inkâr edebilirsiniz!"(Şûrâ Suresi, 47. Ayet)
*Kız çocuğuna sahip olmak ve erkek çocuğuna sahip olmak imtihan olduğu gibi çocuksuz olmak da bir sınavdır. Yaratan Allah’tır. (Şura Suresi/49-50)
* Kur'an; bedende ruh gibidir. Kur'andan mahrum gönüller, ruhsuz ceset gibidir.
"İşte böylece sana da emrimizden bir rûh vahyettik. Halbuki sen daha önce kitap nedir, iman nedir bilmezdin..."(Şûrâ Suresi, 52. Ayetten)
-Malik bin Dinar şöyle derdi: "Kur'an kalplerinize ne ekti? Yağmur yeryüzünün baharı olduğu gibi, Kur'an'da kalplerin baharıdır.”
* Yaptıklarınıza dikkat edin! "Bütün işler Allah'a döner..." (Şura Suresi/53)
* Kur'an; akıl erdirmek, üzerinde düşünmek ve sonuçta yaşanmak için indirilen bir kitaptır. (Zuhruf Suresi/3)
* Müşrik anlayış; Allah'ın yaratıcı olduğunu kabul eder, fakat inandıkları o Allah'ı hayatlarına müdahale ettirmez, O'nun sıfatlarını başka varlıklara da verirler. (Zuhruf Suresi/9)
* Dünyada yol bulalım diye vadileri, düzlükleri yaratan Allah, sonsuzluk yolcusu insan için elbette yolu gösterecek, peygamber ve kitap gönderecektir. (Zuhruf Suresi/10)
* Her şeyde bir ölçü koyan ve o ölçüye (kadere) göre yaratan Allah'tır. (Zuhruf Suresi/11)
* Üzerine bindiğiniz kurulduğunuz araçlar-binekler, sizi gurura ve kibire sevk etmemeli, nimetin Allah'tan olduğunu unutturmamalıdır. (Zuhruf Suresi/13-14)
* Kendinize layık görmediğinizi Allah'a layık göremezsiniz. (Zuhruf Suresi/17)
* Kur'an insanoğlunu taklid ehli (taklitçi) değil, tahkik ehli (araştırmacı) olmaya davet etmekte, özellikle inanç konusunda taklit reddedilmektedir. (Zuhruf Suresi/22)
-Nimet ve varlık içerisinde şımaranlar, hakikatin- doğrunun karşısında ilk duranlar olmuş ve statükoyu-atalar yolunu savunmuşlardır. (Zuhruf Suresi/23-24)
*İlle de "atalar" yolu diyecekseniz; atanız Hazreti İbrahim'in (a.s.) yolunu takip edin. İbrahim Aleyhisselam atalarının yanlış yolunu reddetmiş ve onlardan uzak olduğunu ifade etmiştir:
"Bir zaman İbrahim, babasına ve kavmine demişti ki: Ben sizin taptıklarınızdan uzağım."
(Zuhruf Suresi, 26. Ayet)
* Allah, insanları dünyadaki konumuna göre değerlendirmez.
"Ve dediler ki: Bu Kur'an iki şehirden bir büyük adama indirilse olmaz mıydı?" (Zuhruf Suresi, 31. Ayet)
*Dünya hayatının geçici menfaatine ve süsüne aldanmayın. (Zuhruf Suresi/33-35)
* Kur'anı görmezden gelene, Kur'an yokmuş gibi yaşayanlara şeytanlar musallat-arkadaş olur ve ona yanlışlarını doğru gibi gösterirler. (Zuhruf Suresi/36-37)
* Arkadaşlarınızı iyi seçin. Size Allah’ı ve ahireti hatırlatanlar gerçek dosttur. Bunun dışında sizi dünyaya teşvik eden, haramı ve günahı cazip gösteren birbirine yakın nice arkadaşlar, hesap günü bu yakınlıktan dolayı pişmanlık duyacaklar, birbirine düşman olacaklardır. (Zuhruf Suresi/67)
"Sonunda bize geldiğinde, arkadaşına, "Keşke benimle senin aranda doğu ile batı arası kadar uzaklık olsaydı! Ne kötü arkadaşmışsın!" der."(Zuhruf Suresi, 38. Ayet)
*Kur'ana tutunun. O bir hatırlatmadır, izzet ve şerefin, onurun kaynağıdır. Hesap gününde, Kur'ana karşı olan tavır ve tutumunuzdan dolayı hesaba çekileceksiniz.
"Öyle ise sana vahyedilene sımsıkı sarıl. Şüphesiz sen doğru bir yol üzeresin.
Şüphesiz bu Kur'an, sana ve kavmine bir öğüt ve bir şereftir, ondan hesaba çekileceksiniz."
(Zuhruf Suresi, 43-44. Ayetler)
* Hayrınız dokunmuyorsa, zararınız da olmasın!
(Musa Aleyhisselam dedi ki:) "Eğer bana îmân etmiyorsanız, bâri benden uzak durun (da ilişmeyin)!” (Duhan Suresi, 21 Ayet)
*"Geride neler bırakmadılar neler!... Nice bağlar, bahçeler, pınarlar, çiftlikler... Nice güzel konaklar- makamlar, içinde zevk-u safa sürdükleri nice nimetler!..." (Duhân Suresi, 25, 26, 27. Ayet)
Geride bırakacağımız şeyler uğruna ömrümüzü heba etmek yerine, gideceğimiz alemde bize rahat ve huzur verecek şeylerle meşgul olmalı, onları dert edinmeliyiz...
Yoksa ardımızdan ne gök, ne yer ağlayacak! Ağlayan eş-dost ise birkaç gün sonra unutacak !
"Onlara ne gök ne de yer ağladı ve ne de bir mühlet verildi." (Duhân Suresi, 29.Ayet)
* Gerçek başarı; bu dünyada Allah’a kul olup, nefis ve benliğine söz geçirmektir. Bunu başarmaya çalışın, başarabilenler asıl sevinci ahirette yaşayacaktır.
“İnanıp salih ameller-iyi işler yapanlara gelince, Rableri onları rahmetine koyacaktır. İşte bu apaçık başarıdır.” (Casiye Suresi,30. Ayet)
*Hesap günü, hatırlanmak ve bağışlanmak istiyorsanız; dünyada iken Allah’ı ve o günü unutmadan hayatınızı yaşayın. Değilse unutan, unutulur…(Casiye Suresi,34. Ayet)
Hayatta olanları uyarmak için gönderilen Kur’anın; hayata yönelik ilke ve düzenlemelerinden bir kısmını, 25. cüzdeki-bölümdeki Şûrâ, Zuhruf, Duhan ve Casiye Surelerindeki ayetleri esas alarak, ayetlerden anladıklarımızı ve ayetlerin işaret ettiği hakikatleri ifade etmeye çalıştık.
Allah-u Teala hepimize Kur’anı anlamayı, yaşamayı ve hesap gününde de Kur’an ahlakına sahip Peygamber Efendimiz Hazreti Muhammed Aleyhisselam ile beraber olmayı nasib etsin. Vahyin bereketinden istifade etmek dileğiyle Allah’a emanet olunuz…
