Tutuklu Bir Kişi Milletvekili Olabilir mi, Mazbatası Elinden Alınmış Bir Kişi Yeniden Seçilirse Süreç Nasıl İşler?

Av. Can ATALAY için hakkında  kesinleşmiş bir ceza olmadığının altını çizen  Av. GÜLAÇ “ Can ATALAY şu anda tutuklu, hükümlü değil. Öncelikle hükümlü ve tutuklu ne demek onu açıklığa kavuşturalım. Bir şahsın hükümlü olabilmesi için işlediği suçtan yargılanması, ceza alması, itiraz ve temyiz süreçlerinden sonra kararın kesinleşmesi lazım. Tutuklanma ise hukukumuzda bir tedbirdir. Şöyle ki kuvvetli bir suç şüphesinin olduğu durumda ceza muhakemeleri kanunundaki belirtilen suçlardan herhangi birinin  işlendiği iddia edilmişse şahıs tutuklanabilir. Dolayısıyla Can ATALAY ile ilgili burada bir hüküm yok. Ancak şöyle bir durum var. Anayasanın 83. maddesine göre milletvekilleri meclisin kararı olmadığı müddetçe tutuklanamaz ve yargılanamaz. Fakat; milletvekili olma şartı seçilmek ve mazbata  almak değildir. Milletvekili olabilmek için birinci olarak seçileceksiniz. İkincisi mazbatanızı alacaksınız ve  son olarak  Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde yemin etmeniz gerekiyor. ATALAY şu an tutuklu olduğu için yemin edemez ve yemin etmediği müddetçe de milletvekili sayılmaz. Dolayısıyla mahkeme ATALAY’ın seçilmesinden dolayı tahliye etmek zorunda değil ve bu konuda herhangi bir kanuni zorunluluk da yok. Geçmiş dönemlerde gazeteci Mustafa BALBAY yaklaşık iki yıl sonra tahliye olabilmişti ve yemin edebilmişti. Burada benzer bir süreç olur mu ne kadar sürer ya da mahkeme tahliye eder mi onu bilmiyorum. 

Atalay’ın Avukatları tahliye talebinde bulunacaklardır. Ret edilirse hak ihlalinden dolayı anayasa mahkemesine kadar bu süreç gider. Özetle Can  ATALAY yemin etmediği müddetçe milletvekili sayılmaz. Seçilmiş olması mahkemeye kanunu bir emir gibi sunulamaz.

Cezası kesinleştiği için görevinden alınan seçilmiş bir kişi (milletvekili, belediye başkanı, muhtar vb.) bir sonraki genel ve yerel seçimlerde  yeniden seçilebilirse görevine devam eder mi yoksa yeniden mazbatası elinden alınır mı ?

Hakları elinden alınmış bir kişi Türk ceza kanuna göre almış olduğu cezasının ve kısıtlamalarının süresi dolmuşsa  evet yeniden seçilebilir. Bir kimsenin ceza almış olması onun ömür boyu siyasi yasaklı olacağı anlamına gelmez. Denetim süreleri dolmuşsa yeniden seçme ve seçilme haklarını elde ederler.