SİYAH ALTINA TURİSTLERDEN BÜYÜK İLGİ

İşte Mehmet Ergün ile yaptığımız röportajın detayları :

OLTU TAŞININ ERZURUM’UN KÜLTÜRÜNDEKİ YERİ NEDİR?

Oltu Taşı işletmeciliği günümüzden 200 sene öncesine kadar gitmektedir. Ancak bu güzel sanat, asıl önemini Cumhuriyet döneminde kazanmıştır. Madeninin çıktığı bazı köylerdeki ocak kalıntıları ile yaşlı ustaların “Ben babamdan, babam dedemden, o da babasından öğrenmiş.” şeklindeki canlı şahitlerinden bu sonuca ulaşılmaktadır.

Erzurum'un Oltu ilçesinde çıkarılan, tespih ve çeşitli takıların yapımında kullanılan Oltu taşına yerli ve yabancı turistler yoğun ilgi gösteriyor. Oltu taşının yüzde 70'i kadınların takılarında, yüzde 30'unu da erkekler için tesbih ve kol düğmesi olarak kullanıyoruz. Oltu taşı siyah ve parlak olduğu için albenisi yüksektir. İnsan sağlığına da faydası var.

Ayrıca,Erzurum'un Oltu ilçesinde yerin metrelerce altından çıkarılan,tesbih ve takıların yapımında kullanılan Oltu taşı kente gelen yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çekiyor.

OLTU TAŞINI ÇIKARIP, İŞLEMEK ZOR BİR İŞ MİDİR?

Ölmekte olan sanatımızı yaşatmaya çalışıyoruz. Oltu taşı tespihi, çeşitli zorluklardan geçirildikten sonra ortaya çıkıyor. Taşın çıkarılması ve işlenmesi çok zor. Halk arasında "siyah altın" olarak adlandırılan ve köylülerin ilçedeki dağlardaki maden yataklarından çekiç, murç, kazma ve kürek yardımıyla güçlükle çıkarttığı Oltu taşı, daha sonra araçlar ile ilçe merkezi ve Erzurum'un Yakutiye ilçesindeki tarihi Taşhan Çarşısı Rüstempaşa Çarşısı ve çevresinde yer alan atölyelere ulaştırılıyor.Erzurum’a has bir şey Oltu taşı. Ham taşı Oltu’dan alıyoruz. Ocaklardan güçlükle çıkarılan bir taştır. Bir tespih tanesinin ortaya çıkması için 9–10 işlemden geçiyor. Hepsi zahmetli, incelik ve zaman isteyen aşamalardır. En son işlemimiz cila işlemidir. Cila işleminden sonra dizim işlemi başlıyor. Cila işlemimiz bittikten sonra tespihleri dizmeye başlıyoruz. Farklı modellerde isteye göre her modelde tesbih yapıyoruz” diye konuştu.

Oltu Taşının Çeşitleri Var mıdır?

• Tesbih


• Kolye


• Gerdanlık


• Fincan takımı (çok nadir bulunur)


• Yüzük kaşı


• Sigara ağızlığı


• Pipo


• Kol düğmesi


• Küpe


• Rozet


• Kravat iğneleri


• Yaka iğneleri

Bu sayılan mamullerden en çok üretilen ve en tanınmış olanı kuşkusuz tesbihlerdir. Oltu Taşı tesbihlerinin ünü Türkiye dışında da birçok ülkeye ulaşmıştır. Oltu Taşı tesbihi elde çekildikçe parlayıp güzelleştiği gibi insan, buna karşı bağlılık kazanıyor. 33'lük olanına “tek sayı”, 99'luk olanına “üç sayı” adı verilmektedir. Kuka (yuvarlak), Kızılcık, Mercimek, Kesme, gümüş işlemeli tesbih tipleri vardır.

OLTU TAŞI VE BENZER TAŞLAR DÜNYADA BAŞKA BİR YERDE ÇIKIYOR MU?

Diğer adı karakehribar olan “Oltu Taşının” sadece ülkemizde Erzurum’un ilçesi olan Oltu’nun kuzey kısmında çıkarılan yarı değerli bir taştır. Oltu taşı siyah, koyu kahve, sarı, nadiren de gri-yeşilimsi olabilir. Bu maden esasında bir karbon bileşenidir, siyah renkli, kolay işlenebilen, bu nedenle de takı ve ziynet eşyası yapımında kullanılır.

GERÇEK OLTU TAŞI NASIL AYIRT EDİLİR?

Oltu Taşı tesbih tanelerinde taşta lekelerin olması gerçek taş olduğunun kanıtıdır ancak taşın üzerinde lekeler yoksa el işlemesi olduğu için fabrikasyon olması sebebiyle delik yanları küt ve yuvarlak bir görünüme sahiptir el işlemesi zira bariz farklılıklar gösterir ve yine aynı farklılıklar tesbihin imamesinde de görülebilmesi mümkündür çünkü tesbih imamesi de fabrikasyon değildir ve bir sanatsal duruşu vardır.

OLTU TAŞI FİYATLARI NEYE GÖRE DEĞİŞİR VE NE KADARDIR ?

Oltu Taşı tesbihinin fiyatları tesbihin işçiliği, tespihin ustası, tesbihin yapıldığı malzeme, tesbihin üzerindeki işlemelere göre belirli farklılıklar gösterir.

Malzeme olarak ise Erzurum Oltu Taşı ile yapılmış bir tesbih taşlarının maliyeti değişiklik gösterebilir. Araba ev fiyatına da tesbihlerimiz var talep eden de oldukça fazla.Tabi bunda da biraz daha maliyeti düşürmek istersek Gürcistan Taşı dediğimiz taşa yönelebilirsiniz.

Yani kısacası bir Oltu Taşı tesbih sahibi olmak isterseniz kendi zevkiniz ve biraz da cebinizdeki bütçeye bağlı olduğunu söyleyelim.