Sektöre İkinci Genelge Darbesi

Kübra Kabukçu/İçişleri Bakanlığı tarafından gönderilen bir genelge ile deprem bölgelerinin inşaatları  durdurulmuştu. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yetkilendirilen kurum veya kuruluşlardan teknik rapor alınmasının zorunlu hale getirilmesini içeren bu karara çözüm bekleyen inşaat sektörü çözüm yerine ikinci bir genelge ile sarsıldı.

DENETİM ARTI KAROT 

Daha önce yayımlanan genelgeyle deprem bölgesinde inşaatlar durdurulmuştu. İnşaatların yeniden başlatılması için 1 ay gibi bir süre zarfında Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yetkilendirilen heyetler tarafından incelenmesi ve daha sonra teknik rapor düzenlenmesi gerektiği bildirilmişti. 

İKİNCİ GENELGE

Dün yayımlanan genelgeyle ilk soruna çözüm arayışında olan sektör yeni bir şok yaşadı. İlk genelgeyle gözlemsel olarak tasarım ya da imalat hatası olup olmadığına dair ek denetim bile mantıklı karşılanmazken yeni genelgeyle devam eden inşaatlardan karot alınması ve buna ilişkin bilgilerin teknik rapora eklenmesi istendi.

İSTİHDAM BÜYÜK YARA ALDI

İlk genelge nedeniyle Elazığ’da inşaatlar durmuş, nitelikli personeller işsiz kalma tehlikesiyle başka şehirlere göç etmiş ve bu hali hazırda konut stoku tükenen Elazığ’da büyük bir soruna neden olmuştu. Bu genelgeyle Elazığ’da ortaya çıkan nitelikli personel sorununun  uzun yıllar çözülemeyeceğini belirten sektör temsilcileri, ikinci genelgede karot istenmesiyle sürenin aylar süren bir durgunluğa ve gelecekte personel bulunamamasından kaynaklı yıllar sürecek bir soruna neden olabileceğini belirtiyor.

SEKTÖR TEMSİLCİLERİ VE YETKİLİLER NE DİYOR?

Yayımlanan bu genelgenin oluşturduğu sorun ve sıkıntıları zaten gündeme getirmiştik. Bu gelişmenin ardından yaşanan ikinci genelgeyle ilgili yaşanan gelişmeleri de Hakimiyet okurları için derledik.

İşte Elazığ’ın istihdamına büyük yara verecek o genelgelere gelen tepkiler:

BAŞKAN ALAN: “SEKTÖR BÜYÜK SIKINTI YAŞIYOR”

Elazığ Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı İdris Alan, sektör temsilcileriyle bir araya geldiklerini ve bu kararların kalifiye eleman konusunda büyük sıkıntılar doğuracağını belirterek şunları kaydetti: 

Artık beton dökme zamanı da başladı. Fakat ne yazık ki İçişleri Bakanlığı Afet Uygulama Merkezi’nden gelen yazılı açıklamada şu an Elazığ genelinde beton dökme yasak. Bu konuda müteahhit arkadaşlarımız çok ciddi şekilde sıkıntı ve mağduriyet yaşıyorlar. Bizde bunu gündeme getirmek için şu an sektör temsilcileriyle bir araya geldik. Bunların en büyük sıkıntıları; Türkiye’de bir afet oldu. Bu süreç böyle devam ederse Elazığ’da bu sektörde çalışacak kalifiye eleman bile bulamayacaklarını ifade ediyorlar. Bende kendilerine katılıyorum. Betoncu lazım, kalıpçı lazım, elektrikçi lazım, bizim insanlarımızın anladığı dilde konuşursak bunlar Elazığ için elzem. Yine bir müteahhit arkadaşımız diyor ki ‘ben bir kalıpçıyla pazarlık yaptım. 100 TL’ye anlaştım. Kalıpçı şu an benden 250 TL istiyor, elektrikçiyle 300 TL’ye anlaştım, elektrikçi benden 500-600 TL istiyor.’ Afaki rakamlar ortaya çıkınca burada müteahhit temsilcileri çok ciddi bir şekilde sıkıntı yaşadılar, çok ciddi bir şekilde bir mağduriyet yaşarlar.

AV. AVCIL: “NİTELİKLİ İŞ GÜCÜMÜZÜ KAYBEDİYORUZ”

İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu (İMKON) ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) İnşaat Müteahhitleri Meclisi Yönetim Kurulu Üyesi Av. Osman Avcıl, durdurma kararının Elazığ’da nitelikli iş gücüne büyük zarar vereceğini belirterek şunları söyledi:

“Bölgede ciddi bir yıkım var. Zaten nitelikli işgücümüzün bir kısmını TOKİ’nin yapacağı inşaatlar nedeniyle şehrimizde ayrılırken bir de bu duraksama nedeniyle tamamı gitmiş olacaktır. İşçilerimizi burada çok zor tutuyorduk. İşini kaybeden bu insanlar dolayısıyla şehrimizi terk etmiş olacak ve bu da ilerleyen günlerde ciddi bir konut sıkıntısını beraberinde getirecek. Bizler acil bir çözüm bekliyoruz.”

YDKBD ELAZIĞ ŞUBESİNDEN SERT TEPKİ

İkinci genelgenin ardından bir açıklama yayımlayan Yapı Denetim Kuruluşları Birliği (YDKBD) Elazığ Şubesi ise zaten anlam verilemeyen ve mantıklı bulunmayan ilk genelgenin ardından ikinci bir genelgeyle karot istenmesi durumuna sert tepki gösterdi. Yapılan açıklamayla kararın belirsizlik havasının büyük bir kargaşaya neden olacağı konusunda uyarıda bulunuldu.

Açıklamanın tamamında şu bilgiler yer aldı:

İKİNCİ GENELGEYLE KAROT TALEBİ

06 Şubat tarihli büyük depremlerin ve yaşanan felaketin ardından, İçişleri Bakanlığı genelgesi ile imalatı devam eden yapıların Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş heyetler tarafından incelenmesi ve sonrasında teknik rapor düzenlenmesi gerektiği bildirilmişti. Bu süreç tamamlanana kadar imalatların durdurulmasına karar verilmişti. İnceleme süreci devam ederken 08.03.2023 tarihli yeni bir genelge yayımlanarak devam eden yapıların incelenmesinde, ilave karot numunesi alınması ve teknik raporda bir kaç yönden incelenen bu numuneler hakkında bilgilerin yer almasının da gerekliliği bildirilmiştir.

“BELİRSİZLİK HAVASI KARGAŞAYA DÖNÜŞTÜ”

Denetim firmaları tarafından denetimi devam eden yapıların bütün sorumluluğu denetim firmaları üzerinde iken, ilk genelge ile gözlemsel olarak tasarım yada imalat hatalarının var olup olmadığının ilave tespiti talebi dahi mantık çerçevesinde anlaşılır değilken, ikinci genelge ile ilk genelgenin oluşturduğu belirsizlik havası bütün paydaşlar üzerinde büyük bir kargaşaya dönmüştür.

SÜREÇ UZAYACAK SEKTÖR DURACAK

Denetimi devam eden binadan karot alınması hususu, yapı denetim firmaları, belediyeler, ruhsat vermeye yetkili diğer idareler ile Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve bakanlığa bağlı il müdürlükleri ile alakalı olmayıp, İçişleri Bakanlığı genelgesi gereğidir. Konunun tüm paydaşlar tarafından, bütün makamlar aracılığı ile çözümlendirilmesi açısından, gerekli yerlere iletilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde bugün itibari ile tamamen durdurulmuş inşaatların faaliyete geçmesi 1 ay içerisinde dahi mümkün görünmemektedir.

SEKTÖR, YETKİLİLERİN ÇÖZÜM BULMASINI İSTİYOR

Yaşanan bu gelişmelerle Elazığ’da inşaatların uzun bir süre başlayamayacağını süreç tamamlansa bile kalifiye eleman sorunuyla bu durumun yıllar alacak bir sorunlar yumağına dönüşeceğinin apaçık ortada olduğunu belirten sektör temsilcileri, başta Elazığ Valisi Ömer Toraman, Elazığ Belediye Başkanı Şahin Şerifoğulları ve Elazığlı siyasetçilerin devreye girmesini ve Elazığ’daki bu sorunun çözülmesi için gerekli çözümün bulunmasını istiyor. Özellikle yaşanan sorunun çözümü noktasında Elazığ Belediye Başkanı Şahin Şerifoğullarından destek beklediklerini ifade eden sektör temsilcileri, İvedilikle bir iki gün içinde bu sorunun çözülmesi gerektiğini belirtti.