Şair Elmas Yıldırım Vefatının 70. Yılında Anıldı

İki bölüm halinde gerçekleşen toplantının Birinci Bölümü FÜ. Türkçe Öğretimi Uygulama ve Araştırma Merkezi (TÖMER) Öğr. Gör. Ertuğrul Çeçen’in, Elmas Yıldırım ait “Boğulmayan Bir Ses” şiirini okumasıyla başladı. Ardından FÜ. Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Süleyman Kaan Yalçın, Elmas Yıldırım’ın hayatı, edebi kişiliği ve eserleri ile ilgili olarak ayrıntılı bilgiler verdi. Yalçın, özellikle Elmas Yıldırım’ın zorlu sürgün hayatını ve Azerbaycan’a duyduğu özlemi dile getirerek, Elmas Yıldırım’ın nasıl büyük bir vatan ve hürriyet şairi olduğunu vurguladı. Sonrasında FÜ. Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Buran, Elmas Yıldırım’ın yaşadığı dönemin, Sovyetler Birliği döneminin, sosyal ve siyasi durumu özetleyerek, Sovyetlerin yetiştirmek istediği Homosovyetikus tipi insanı ve bu insan tipine uymayan aydınlara yapılan soykırım ve sürgünlerle ilgili çok önemli bilgiler verdi. FÜ. Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ercan Alkaya ise Elmas Yıldırım’ın çok önemli bir şair olmasının yanı sıra Türk Dünyası için çok önemli bir şahsiyet olduğunu, Yıldırım’ın yetiştiği ortamı ve Türkistan coğrafyasının durumunu anlatarak; onun neden Türkiye’ye gelmek istediğini ve o dönemin kültürel yapısını özetledi. Sonrasında FÜ. Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Emekli Öğretim Üyesi Dr. Naci Onur, Elmas Yıldırım’ın Türkiye geldikten sonra neden başka şehirleri değil de Elazığ’ı seçmiş olma sebepleri üzerinde durarak, Elazığ’ın o dönemki kültürel alt yapısını anlattı.

Konuşmaların ardından Elazığ Musiki Cemiyetinin ve Elazığ Devlet Klasik Türk Müziği Korosunun kurucusu, ilimizin yetiştirdiği çok değerli musiki üstadı Sayın Naci Sönmez Beyefendi, Doğan Sever ve Dr. Öğr. Üyesi Güldeniz Ekmen’in Elmas Yıldırım şiirlerinden bestelemiş oldukları üç eseri seslendirdi. Ayrıca programın bu bölümünde hem Elmas Yıldırım’ın yakınları; oğlu Azer Almas ve Azerbaycan’daki yeğeni Hacıağa Almaszade ile hem de Azerbaycan’ın çok kıymetli bilim, kültür, sanat ve edebiyat dünyasına ait önemli isimleriyle (Azerbaycan Milli İlimler Akademisi Nesimi Adına Dilçilik Enstitüsü Başkanı Prof. Dr. Nadir Memmedli; Azerbaycan Prezidenti Yanında Ali Attestasiya Komisyonu Akreditasyon Şubesi Müdürü Prof. Dr. Asif Rüstemli, Bakü Devlet Üniversitesi Azerbaycan Edebiyatı Tarihi Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Vagif Sultanlı) telefon bağlantıları yapılarak Elmas Yıldırım’a ait bilgiler alındı. Özellikle yapılan telefon bağlantılarında Elmas Yıldırım’ın sanat ve edebiyat hayatına dair edinilen yeni bilgiler üzerinde konuşuldu. Onun bilinen ilk şiir kitabının 1930 yılında neşredilen Dağlar Seslenirken eserinin değil; sonradan 1926 yılında neşredildiği ortaya çıkan Dün ve Bugün adlı eserinin olduğu vurgulandı. Toplantıda yine Türkiye’den Avrasya Yazarlar Birliği Başkanı Doç. Dr. Yakup Ömeroğlu ve Azerbaycan’dan ise Azerbaycan Yazarlar Birliği Başkan Yardımcısı Reşat Mecid ile de telefon bağlantıları yapılarak Elmas Yıldırım’a ait bilgiler alındı. Her iki Yazarlar Birliği yöneticisinin özellikle vurguladıkları bir başka nokta ise Türkiye’de de Azerbaycan’da da Elmas Yıldırım ile ilgili yapılan faaliyetlerin ilklerinin, en kaliteli ve kapsamlılarının Elazığ’da yapılması oldu.

Toplantının İkinci Bölümü’nde ise Manas Yayıncılık Genel Koordinatörü M. Şener Bulut, Gazeteci-yazar Bedrettin Keleştimur ve Gazeteci-yazar Günerkan Aydoğmuş yaptıkları konuşmalarda özellikle Elmas Yıldırım’ın Elazığ gündemine nasıl taşındığına, Elazığ kültür ve basın hayatında Elmas Yıldırım’ın yerinin ve öneminin ne olduğuna ve onunla ilgili olarak Elazığ’da yapılan programlara değindiler. Konuşmaları sırasında Manas Yayıncılık Genel Koordinatörü M. Şener Bulut ve Gazeteci-yazar Bedrettin Keleştimur Elazığ’a ortak bir Azerbaycan-Türkiye üniversitesinin kurulmasını teklif ettiler ve bu üniversitenin adının da muhakkak Azerbaycan-Türkiye Elmas Yıldırım Üniversitesi olması gerektiği konusunda yetkililere seslendiler. FÜ. Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Süleyman Kaan Yalçın da eğer Türkiye’de böyle bir üniversite kurulacaksa bunun muhakkak ki Elazığ’da olması gerektiğini; Elazığ’ın Türkiye’deki diğer tüm illerden kültürel anlamda Azerbaycan’a daha yakın olduğunu; Elazığ’da Bahtiyar Vahabzade, Nebi Hezri, Elmas Yıldırım gibi Azerbaycanlı şairler adına Hazar Şiir Akşamları’nın yapıldığını, Cefer Cabbarlı gibi Azerbaycan Edebiyatının önde gelen isimlerine ait eserlerin Elazığ’da yayınlandığını ve bu alanda ödüller alındığını, Azerbaycan Şehitleri Parkının ve Abidesinin Elazığ’da açılmış olması gibi sebeplerden ötürü kurulacak üniversitenin Elazığ’ın hakkı olduğunu vurguladı.
Toplantıya katılan Kültür ve Turizm Bakanlığı Elazığ Devlet Klasik Türk Müziği Korosu Şefi Kenan Çimtay da Elmas Yıldırım’ın 100. doğum yılı münasebetiyle 2007 yılında Elazığ’da yapılan “Hazar’dan Hazar’a Müzik Şöleni” hakkında bilgi vererek Elmas Yıldırım’ın iki ülke arasında bir köprü oluşturduğundan bahsetti. Yine programa katılan Kent Konseyi Başkanı Av. Rüstem Kadri Septioğlu da Elmas Yıldırım ile ilgili değerlendirmelerde bulunarak bu tür faaliyetlerin iki kardeş ülke arasında çok daha yakın ilişkiler kurulmasında rol üstleneceğini belirtti. Ayrıca toplantıya katılarak değerlendirmeler yapan Elazığlı şairlerimiz Hadi Önal, Hasan Ergün Yılmaz, Dursun Elmas yazmış oldukları Azerbaycan ve Elmas Yıldırım konulu şiirlerini okudular.

Programın bu bölümünde 2011 yılında Prof. Dr. Asif Rüstemli’nin kaleme aldığı “Cefer Cabbarlı Hayatı, Sanatı ve Mücadelesi” adlı eseri, Azerbaycan Türkçesinden Türkiye Türkçesine başarılı bir şekilde aktarması münasebetiyle “Cefer Cabbarlı Mükafatı”na; 2014 yılında Azerbaycan-Türkiye arasındaki edebî ve kültürel ilişkilerin geliştirilmesi yönündeki çalışmalarından ötürü “Cefer Cabbarlı Hususi Diploması”na lâyık görülerek “Azerbaycan Yazarlar Birliği” üyeliğine ve ardından da “Cefer Cabbarlı Mükâfat Komisyonu” üyeliğine seçilen İnsani ve Sosyal Bilimler Fakültesi Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Süleyman Kaan YALÇIN’a, Azerbaycan Türkçesi ve Edebiyatı ile ilgili olarak kaleme aldığı Azerbaycan Türkçesi Grameri, Çağdaş Türk Lehçelerinde Ünlüler, Çağdaş Türk Yazı Dilleri-I Güneybatı/Oğuz Grubu (Prof. Dr. Ahmet Buran ve Prof. Dr. Ercan Alkaya ile birlikte) ve Cefer Cabbarlı Öyküleri Aynaya Yansı(ma)yanlar (Doç. Dr. Seda Arıkan ile birlikte) adlı eserlerinden ve bugüne kadar Azerbaycan Türkçesi ve edebiyatı ile ilgili olarak kaleme aldığı ilmi yazılarından dolayı Azerbaycan’ın en saygın kurumlarından biri olan Azerbaycan Milli İlimler Akademisi Nesimi Adına Dilçilik Enstitüsü tarafından 21.12.2021 tarihinde verilen “Fahri Doktora”ya ait bir tören gerçekleştirildi. Fahri Doktora belgesi FÜ. öğretim üyeleri Prof. Dr. Ahmet Buran, Prof. Dr. Ercan Alkaya, Manas Yayıncılık Genel Koordinatörü M. Şener Bulut ve Sanatçı Naci Sönmez tarafından Doç. Dr. Süleyman Kaan Yalçın’a yeniden takdim edildi. Takdim sırasında bu başarının aynı zamanda Fırat Üniversitesinin, Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümünün ve Doç. Dr. Süleyman Kaan Yalçın’ın yetişmesinde büyük emek sahibi olan Hocaları Prof. Dr. Ahmet Buran’ın ve Prof. Dr. Ercan Alkaya’nın da başarısı olduğu vurgulanarak ilgili kurum ve kişiler de takdir edildi. Yalçın, başta Nesimi Adına Dilçilik Enstitüsü Başkanı Prof. Dr. Nadir Memmedli, Ali Attestasiya Komisyonu Akreditasyon Şubesi Müdürü Prof. Dr. Asif Rüstemli olmak üzere Nesimi Adına Dilçilik Enstitüsünün tüm yetkilileri ile her daim yoluna ışık olan Hocası Prof. Dr. Ahmet Buran’a ve hiçbir zaman desteğini esirgemeyen eşi Ferahnaz Yalçın ve kızları Güntülü ve Günseli Yalçın ile anne ve babasına teşekkür etti.

FÜ. Türkçe Öğretimi Uygulama ve Araştırma Merkezi (TÖMER) Öğr. Gör. Ertuğrul Çeçen’in, Elmas Yıldırım’a ait Mukaddes İhtilal adlı şiiri okumasıyla son bulan programda ayrıca Fırat Üniversitesinde okuyan Azerbaycanlı öğrenciler adına FÜ. Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü 1. sınıf öğrencisi Nevreste Rüstemli’ye Manas Yayıncılık Genel Koordinatörü M. Şener Bulut tarafından “Cefer Cabbarlı Hayatı, Sanatı ve Mücadelesi” ile “Hazar’dan Hazar’a Elmas Yıldırım” adlı kitaplar hediye edildi.