HARPUT TURİZM MERKEZİ HALİNE GELECEK

Harput’un UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ne alınması ile birlikte bölgede restorasyon çalışmaları hız kazanmaya başladı. Buzluk Mağarası, Çahpur Çeşmesi, Kızıl Kilise, Hoca Hasan ve Kale Hamamı gibi birçok yapıyı tekrar Harput’a kazandırmak adına Elazığ Belediyesi ve Ankara Elazığ Kültür ve Tanıtma Vakfı'nın onarım ve geliştirme projeleri hayat kazanmaya başlıyor. Birçok tarihi yapıyı ve çeşitliliği içerisinde barındıran Harput’ta UNESCO süreci 2017 yılı Şubat ayında başlamıştı.

“UNESCO İLE HARPUT’TA YAPILACAK ÇALIŞMALAR HIZ KAZANIYOR”

KUDEB Başkanı ve Sanat Tarihi Uzmanı Atıcı, Harput’un UNESCO sürecine dahil olmasına ilişkin şu açıklamayı yaptı: “2017 yılında yapılan müracaatlar sonucunda Paris’te projeler anlatıldı. UNESCO ve Kültür Bakanlığına göndermiş olduğumuz formlar sunum halinde sunulduktan sonra UNESCO Harput’u Dünya Mirası Geçici Listesi’ne kabul etti. Türkiye’de en erken geçici listeye giren illerden biriyiz. Normalde geçici listeye girmek için şartlar var, bazen formlar uygun görülmüyor bazen de müracaatlar geç oluyor. Bazen de henüz erken deyip müracaatları kabul etmiyorlar. Fakat Elazığ-Harput için bu ilk oldu. Önceden Harput Kalesi için müracaat etmişlerdi ama kabul edilmemişti. Gerekçesi ise sadece kalenin bir anlam ifade etmiyor. Harput kentsel sit alanı ise Harput’u düşünün dediler ve müracaat edildi. Belediyemizin yapmış olduğu çalışmalar, Paris’teki UNESCO ofislerinde gelecek vadetti. Ankara Elazığ Kültür ve Tanıtma Vakfı’na hazırladığımız çalışmaları gönderdik, onlar da işin Ankara’daki ayağını sağlamış oldu. Bu şekilde iki koldan yürütmüş olduk çalışmaları.  Şuan da geçici listedeyiz. Belediye başkanımız da bu konu hakkında ehemmiyet gösteriyor. Seçimler neticelendi. Bu süreçten sonra Belediye Başkanımız da Harput’ta UNESCO’nun reklamını ve tanıtımını en iyi şekilde yapacak. Harput’ta yapacağımız çalışmalar hız kazanacak bu sayede. Belediye Başkanımız bu konu hakkında bilgilendirme toplantısı düzenleyecek ve Harput’ta yapılacak olan çalışmaları detaylı bir şekilde kamuoyu ile paylaşacak.”

“KÜLTÜREL TURİZM, HARPUT’A CİDDİ BİR İSTİHDAM SAĞLAYACAK”

Atıcı, “Listeye girmemizin en önemli getirisi turizm olacak. Kültür ve sanat dünyada ve Türkiye’de olduğu gibi Elazığ’da da sosyokültürel ve sosyoekonomik getirileri oluyor. Sosyokültürel şöyle; Türkiye’den, dünyadan gelen turistler, Elazığ’ı ve Harput’u gezdiğinde oradaki yöre halkının ekonomik standartları da yükselmiş oluyor. Restorasyon çalışmaları bittikten sonra Harput’ta ciddi bir istihdam olacak. Bu Elazığ için de bir istihdam kaynağı sağlayacak. UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ne girdikten sonra Avrupa’da turistler Türkiye’ye gelmek istediklerinde UNESCO’ya müracaat ettiklerinde UNESCO Harput’u da sunmuş olacak. Çünkü geçici listede tarihi Harput kentini de görmüş olacaklar. Turistlerin gelmesiyle Harput ilgi odağı haline gelecek. Tarihi yapıların restorasyon süreci hızlanarak UNESCO Dünya Mirası Asıl Listesi’ne hazırlanması olacak. Asıl listeye girdikten sonra tur şirketleri Harput’a da doğrudan turist getirebilecek. Asıl listeye girilmesiyle birlikte Avrupa Birliği Bankası, Kalkınma Bakanlığı ve UNESCO’dan ciddi bir hibe desteği de sağlanıyor. Bu destekler neticesinde hem turistler gelmiş oluyor hem de Harput’taki tarihi ve kültürel mirasın korunması ve geleceğe aktarılması adına ciddi bir hibe alınmış oluyor.”

“HARPUT, YERLİ VE YABANCI TURİST AKININA UĞRAYACAK”

 Atıcı, “KUDEB olarak 2016 yılında öncelikli alanlarımız Harput’tu. Harput’taki tarihi yapıların mimari restorasyon çalışmalarını gerçekleştirebilmemiz için kazı sondaj ve hafriyat izinlerini Diyarbakır Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’ndan aldık. Aldıktan sonra biz burada 8 yapının kazı ve sondaj çalışmalarıyla birlikte restorasyon projelerini tamamladık. Bu projelerin tamamlanması neticesinde rekreasyonla birlikte çevre düzenleme çalışmalarıyla birlikte Harput’ta yapılacak olan restorasyon çalışmaları ve rekreasyon çalışmalarıyla birlikte tamamıyla bir estetik form kazandırılmış olacak. Ve Harput’un silueti değişerek turizm merkezi haline gelmiş olacak. Biz bu çalışma alanlarını öncelikli belirlemekteki maksadımız; tarihi yapıların yıkılıp yok olmasını engellemekti. Bu çalışmalar neticesinde İstanbul Teknik Üniversitesi ile Sayın Belediye Başkanımız Mücahit Yanılmaz’ın ortak protokolü dahilinde yapılan ‘Harput Sokak İyileştirme ve Kentsel Tasarım Projesi şuanda tamamlanma aşamasında. Bu proje tamamlandıktan sonra Harput’taki bütün evlerin dış cephelerini giydirilmesi mantolama çalışmaları ile bir tarihi estetik ve görüntü kazanacak. Yapacağımız restorasyon çalışmalar ile birlikte Harput, 3-4 yıl içerisinde yerli ve yabancı turistleri ağırlayan bir turizm merkezi haline gelmiş olacak. Harput’ta sadece kültür varlıklarına yönelik değil, doğal sit alanları diye ifade ettiğimiz Ankuzu Baba, Gavur Taşı ve Buzluk Mağarası’na yönelik de çalışma gerçekleştirdik. Şuanda projeler bitti, 4 mevsim ekolojik rapor çalışması hazırlanıyor. Bu rapor neticesinde de Şanlıurfa tabiat varlıkları Koruma Komisyonu’ndan izin alarak Buzluk Mağarası projesi de uygulama safhasına geçecek. Harput’ta tüm mimari yapıların önünde ve yol güzergahlarında levhaların değişimi önümüzdeki ay başlayacak. Levhalara bir estetik form kazandırılacak.”

HARPUT’TA “DOĞAL PARK”

Atıcı; “Kültür Park’ın bir benzeri Harput’ta doğal alan içerisinde nakşedilmiş olacak. Tabiatı ve doğayı koruyarak doğal bir park oluşturulacak. Yürüme alanları, restoran ve Pertek tarafını gören seyir alanları yer alacak.  Bu seyir alanları ve restoran camdan oluşacak, rahatlıkla çevre görünebilecek.”

HÜSEYNİK-HARPUT YOLU YENİDEN AÇILIYOR

Atıcı; “Bu çalışmalar tamamlandığında Harput’un alanını da genişletmiş olacağız. Belediye Başkanımızın talimatlarıyla birlikte çok önemli bir çalışmaya da başlamış olacağız. Hüseynik-Harput yolunu tekrar açıyoruz. Önümüzdeki günlerde çalışmalara başlanacak. Aynı zamanda Balakgazi Parkını da revize ediyoruz. Elazığ Belediyesi şuan 450 yıllık Harput Mahallesi’nde kazı çalışmaları yapıyor. Piknik alanlarını ise insanların daha rahat yapacağı Dabakhane Mescidi’nin yanında bulunan doğal vadiye taşıyacağız.”

TARİHİ YAPILAR RESTORE EDİLİYOR

Sağır Müftü Konağı restorasyon çalışmaları bitmek üzere. Dabakhane Mescidi restorasyon, Çahpur Çeşmesi rekreasyon çalışmalarının devam ettiğini söyleyen Atıcı; “Daha sonra Kale Hamamı, Kızıl Kilise ve Hoca Hasan Hamamı restorasyon çalışmaları başlayacak. Kaya mezarları, Hacı Yunus Bey ve Surp Agop Kilisesi’nin de çalışmaları başlayacak.

Yapıların restorasyonu tamamlandıktan sonra yapının işlev ve fonksiyonu önem taşıyor. Yapılar boş kalınca yıkılmaya mahkum oluyor. Tüm yapmış olduğumuz çalışmalarda iç mekanı da değerlendirmeye özen gösteriyoruz. Kale Hamamı kent müzesi, Kızıl Kilise çok amaçlı toplantı salonu, Hoca Hasan Hamamı hamam müzesi oluyor. Her yapıya bir fonksiyon kazandırdık.”

RESTORASYON ÇALIŞMALARI KÜLLİYATTA DERLENECEK

Atıcı; “Belediye başkanımızın Harput için güzel sürprizleri olacak. Bunlardan biri; il dışında ve içinde tur şirketleri ile görüşme yapacak olması. İkincisi ise Harput Senfonisi. Harput Senfonisini ve Harput’u tüm dünyaya tanıtmak istiyoruz. Harput Senfonisi’nin bin kişi, 2 bin kişiye Harput ilahi ve müziklerini çalması bizim adımıza da güzel olacak. Şuan onun çalışmalarını da yapıyoruz.

Kültür yayınları, kitapları oluşturmak da bir diğer çalışmalarımız arasında yer alıyor. Konuyla ilgili il kültür ve turizm müdürlüğü ve Fırat Üniversitesi ile de istişare ediyoruz. Şuan belediye kültür yayınlarını çıkarıyor. KUDEB olarak biz de yapmış olduğumuz restorasyon çalışmalarını külliyat şeklinde oluşturulacak. 16-17 proje bu kitapta yer alacak. Ve gelen turistlere verilecek. Harita vs. bu tür doneler hazırlanacak. Elazığ’da ve Harput’ta turizm ve enformasyon merkezleri kuracağız. Gelen turistler enformasyon merkezlerinde bilgi alacak.”

HARPUT’UN DOKUSUNA UYACAK “BUTİK OTELLER”

Yapılacak olan otellerin de Harput’un tarihi dokusuna uyum sağlayacağını söyleyen Atıcı; “Buzluk Mağarası’na doğru gidilen alanda butik otellerin restorasyonlarının yapılmasını düşünüyoruz. Elazığ’ın tarihine ve kültürüne de uygun yapılar olması gerekiyor. Ormanlık alan içerisinde butik oteller olacak, onların projelerini çizeceğiz. 2019 yılı içerisinde bunlar da neticelendirilip, uygulanma safhasına geçilecek. 450 yıllık tarihi mahallede kazı çalışmaları bittiğinde 17 tane konak yapacağız. Yani bir mahalleyi ayağa kaldırmış olacağız. Hediyelik eşya satış noktası, restoran, şairlerin lokali ve kafeler olacak. Bu dediğimiz yapıların bitmesi 2020 yılını bulacak belki de. Harput sakinleriyle görüştüğümüzde el işçilikleri varsa onu da meydanda satmalarını öneriyoruz.”

HARPUT KÜLLİYESİ

Atıcı; “Harput Külliyesi, 37 dönüm arazi üzerine inşa edilecek. Bunun 27 ya da 28 dönümlük arazisini Elazığ Belediyesi Diyanet İşleri Başkanlığına karşılıksız hibe etti. Oranın projesi çizildi. Önümüzdeki aylarda il özel idaresi tarafından ihaleye çıkılıp diyanet külliyesi yapılacak. Külliye Harput mimarisine uygun olarak çizildi. Külliye ile ilgili zemin-etüt çalışması yapıldı. Bu çalışmalar neticesinde Harput Külliyesi de ayağa kaldırıldıktan sonra siluetin değiştiğini göreceğiz. Çünkü burada İslam ilimleri araştırma merkezi ve devasa bir kütüphane olacak.”