HAMİLELİKTE DİYET YAPILIR MI?

Hayatının hiç bir döneminde sorun olmaktan çıkmayan kilo problemi bu gebelik sürecinde de gebe kadına ayrıyeten eklenen problemlerin bir tanesidir. Her gebe kadın az ya da çok mutlaka kilo alır. Kilo alımı ise her normal kadında olduğu gibi her gebe kadında da çok farklıdır. Çünkü herkesin kendine has bir metabolizması, genetiği, hayat tarzı, yaşam temposu, fiziksel özellikleri bulunmaktadır. Bir insanın en özgür olduğu, en doyasıya yaşaması gereken süreç hiç şüphesiz ki gebeliktir. Gebeliği bazı sınırlar içinde tutmak sağlıklı bir bebek ve doğum için çok önemlidir.

 Hamilelik döneminde kilo aldıysanız diyet yapabilir misiniz yoksa bu bebek için tehlikeli midir?

Hamilelikte diyet ile ilgili sorularımızın cevabı için Beslenme ve Diyet Uzmanı Ayşegül KESKİNKILIÇ ile bir söyleşi gerçekleştirdik.

Hamilelik öncesi diyet yanlış mı?

Hamilelik döneminin anne ve bebek açısından sağlıklı geçmesi, yeterli ve dengeli beslenme ile ilişkilidir. Bu dönemde anne hem kendi ihtiyaçlarını hem de bebeğinin ihtiyaçlarını karşılayabilmelidir. Bu nedenle eğer anne adayı kilolu ise gebelik öncesi yetersiz ve dengesiz diyet uygulamalarıyla depolarının boşalmasına neden olabilir. Bu dönemde anne adayı için program, beslenme biliminin ilkelerine uygun olarak bir diyetisyen tarafından hazırlanmalıdır. Kilolu olarak gebeliğe başlanması anne adayında gestasyonel diyabet riskini doğurabilir. Bu duruma bağlı olarak kan basıncında artış ve 4,5 kg üstünde doğum gelişebilmektedir. Aynı zamanda zor ya da maalesef ölü doğum gelişmesi de söz konusudur. 

Kilolu hamile kalan anne adayları diyet yapabilir mi?

Gebeliğe fazla kilo ile başlandıysa, ilk üç ay alınan kaloriyi çok fazla artırmaya gerek yoktur. İlk üç ay kilo almamak sorun yaratmaz. Ancak ağırlık kaybına neden olabilecek davranışlarda bulunmak veya ağırlık kazanımını katı bir şekilde sınırlandırmak da gebelik dönemi için uygun bir davranış değildir. 

Anne diyet yaparsa bebek de zayıflar mı?

Uygun ağırlık kazanımı bebeğin doğum ağırlığını etkileyecektir. Eğer vücut ağırlığındaki artışı uygun olmayan şekilde sınırlandırırsanız, bebeğinizin düşük doğum ağırlığı ile doğmasına, yeterli olarak gelişimini tamamlayama-masına sebep olabilirsiniz. Bebeğin 2,8 kilodan düşük ağırlıkta doğması, daha fazla ağırlıkta doğan bebeklere göre, hastalıklar açısından zayıf olmasına yol açmaktadır. 

Bebek, anne rahminde annenin yedikleriyle beslenir, büyür ve gelişir. Gebelik süresince sağlıklı bir bebeğin gelişimini sağlamak için çoğu besin öğesinin gereksinimi artmaktadır. Bu nedenle hamilelikte beslenme çok büyük önem taşımaktadır. Anne adayı bu dönemde diyet yapmaktan kaçınmalı. Onun yerine yeterli ve dengeli beslenerek, planlı hareket ederek, fiziksel aktivitesini uygun düzeyde tutarak hem bebeğinin gelişimine katkıda bulunur, hem de sağlıklı ve rahat bir hamilelik geçirir. Gebelik döneminde 9 -12 kg ağırlık kazanımı normaldir, ancak gebeliğe fazla kilo ile başladıysanız 7 - 8 kg ile gebeliği tamamlamak da mümkün olabilir. Eğer ikiz bebek bekliyor-sanız ortalama 17 - 22 kg ağırlık kazanımı normaldir. 

Hamilelik süresince annenin besin öğesi ve enerji ihtiyaçlarının yanında bebeğin de besin gereksinimleri anneden karşılanmaktadır.. Hem annenin hem de bebeğinin sağlığıiçin gebeliğe özel beslenme programı düzenlenmeli, amaç kilo vermek değil yeterli ve dengeli beslenmek olmalıdır.

 Gebelik süresince sağlıklı bir bebeğin gelişimini sağlamak için çoğu besin öğesinin gereksinimi artmaktadır. Bu nedenle hamilelikte beslenme çok büyük önem taşımaktadır.
Hamileliğin ilk üç ayında kaloriyi artırmaya ve kilo almaya gerek yoktur. Diğer aylar bir uzman kontrolünde uygun kilo kazanımı ile bebeğinizin sağlıklı bir şekilde büyümesini sağlayabilirsiniz.

Gebelik döneminde ağır diyetler yapmak yerine, yeterli ve dengeli beslenme planı diyet uzmanları tarafından hazırlanmalıdır. Uygun şiddet ve sürede fiziksel aktivite ile de desteklenip planlı ağırlık kazanımı ile hamileliği sağlıklı sonlanırmak hedefiniz olmalıdır.

** Çok ağır diyetler yapmanız bebeğinizin düşük doğum ağırlığı ile dünyaya gelmesine,gelişimini tamamlayamamasına sebebiyet verebilirsiniz.. Düşük doğum ağırlıklı bebekler, normal ağırlıkta dünyaya gelen bebeklere göre hastalıklara yakalanma açısından daha yüksek risk taşımaktadır.

HAMİLELİKTE KAÇ KİLO ALINMASI SAĞLIKLIDIR?

Hamileliğin doğal süreci olan kilo alma sağlıklı, yeterli ve dengeli bir beslenme sonucu ideal aralıkta tutulabilmektedir..Anne adayının gebelik süresince 9-12 kg arası ağırlık kazanımı idealdir, ikiz gebeliklerde bu rakam 17-22 kg ‘ a çıkmaktadır..

HAMİLELİKTE HANGİ BESİN ÖĞESİNDEN NE KADAR ALINMALIDIR?

PROTEİN : Bebeğin sağlıklı büyüme ve gelişmesi için gerekli olan besin öğelerindendir..Anne adaylarıiçin günlük tüketilmesi gereken protein miktarı yaklaşık 60-70 gram’dır.. İhtiyacınız olan proteini günlük 4 porsiyon süt, yoğurt, peynir ve yaklaşık 150 gram et,tavuk veya balık tüketiyor iseniz hemen hemen karşılıyorsunuz demektir.. Bebeğinizin beyin gelişimi için haftada 2 kez mutlaka balık tüketip bitkisel proteinden zengin olan kurubaklagil tüketimine de özen göstermeniz gerekmektedir..

DEMİR : Demir mineralinin vücutta yeterince emilimi sağlanamadığı için gebelikte bu gereksinimi tam olarak karşılamak oldukça zordur.. Bu nedenle demirden zengin bir programa ilaveten hekiminiz tarafından tavsiye edilen demir takviyeleri kullanılmalıdır.. Demir ; özellikle kırmızı et ve türevleri, yumurta , koyu yeşil yapraklı sebzeler, kurubaklagiller ve kuru meyvelerde mevcuttur.. Pekmez ve kivi de iyi bir demir kaynağıdır..

ÇİNKO : 

Bebeğinizin hücre büyümesinde, beyin gelişiminde ve vücut proteinlerinin yapımında çinkonun önemli bir rolü vardır. Kırmızı et, deniz ürünleri, süt, yoğurt ve türevleri, yumurta ve yağlı tohumların tüketilmesi, çinko alımı için gerekli besinlerdir. Fazla miktarda alınan demir çinkonun emilimini engelleyebildiğinden, uzmanınızın önerdiği dozda demir takviyesi kullanmanız gerekir.

FOLİK ASİT :

Folik asitin kaynakları; koyu yeşil yapraklı sebzeler, karnabahar, et, süt, yoğurt ve türevleri, yumurta ve tahıllar olarak sıralanabilir. Folik asitin yetersiz alımı ile düşük doğum ağırlıklı bebekler, nöral tüp defektleri ve annede magaloblastik anemi oluşabilir. Folik asitin diyetle yetersiz alımından çok, yanlış pişirme yöntemleri ile kaybı olmaktadır. Bu nedenle folik asit kaynağı olan besinlerin tüketiminde pişirme yöntemlerine dikkat edilmelidir. Gebelikte folik asit ihtiyacı belirgin şekilde artar ve günlük ihtiyaç iki katına çıkar. Anne adaylarının gebe kalmadan en az bir ay önce folik asit kullanımına başlaması önerilmektedir.

B12 Vitamini:

Gebelik sırasında DNA sentezinin yapılabilmesi için B 12 vitaminine ihtiyaç vardır. Bu vitamin süt, yoğurt, yumurta, peynir ve et gibi hayvansal kaynaklı besinlerde bulunur. Besinlere uygulanan hatalı hazırlama ve pişirme yöntemleri, B12 vitamininin vücutta kullanılmasını engellemektedir.

Gebelikte suyun önemi

Hamilelikte yeterli sıvının alımı yaşamsal faaliyetlerin devam etmesi vücut fonksiyonlarının yerine getirilmesi , vücut ısısının ayarlanması ve özellikle eklemler , cilt ve sindirim sistemi açısından çok önemlidir.Bilindiği üzere insan vücudunun %60-70′ i sudur.

Gebelik döneminde anne adaylarının vücudu toplam olarak 6,5 litre fazladan su tutar.Bu suyun bir kısmı bebeğin su kesesi , bebeğin eşi  dediğimiz plesanta da depolanır.Kalan kısmı ise annenin rahmi , eklemleri ve kanında depolanır .

Annenin ağırlığı ve toplamda alınan kilolar bebeğin kilosundan çok önemlidir.Yapılan araştırmalar alınan su miktarının bebeğin ağırlığını direk olarak etkilediği görülmüştür.

Gebelik döneminde kaç bardak su tüketilmelidir ?

Hamile olmayan bir bayan günlük 2,5 lt su tüketmelidir.Gebelikte ise bu miktara  300 ml daha su tüketilmesi gerekmektedir.Bunun yanında özellikle aktif egzersiz yapan gebeler, yazın gebeliklerini geçirenler bir iki bardak daha ekstradan su tüketmelidirler. TEŞEKKÜRLER...