Enflasyon Şampiyonu Ulaşım
Türkiye İstatistik Kurumu Kasım ayı enflasyon verilerini açıkladı. Tüketici Fiyat Endeksi aylık bazda yüzde 2,88 olurken yıllık yüzde 84,39 olarak belirlendi. Oda Başkanları, açıklanan resmi enflasyona rağmen piyasaların henüz bunu hissetmediğini söylediler.
Ömer Enes Yılar-Kübra Kabukçu/Kasımda TÜFE'deki değişim 2022 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre %2,88, bir önceki yılın Aralık ayına göre %62,35, bir önceki yılın aynı ayına göre %84,39 ve on iki aylık ortalamalara göre %70,36 olarak gerçekleşti. Enflasyon ekimde aylık bazda yüzde 3,54 olurken yıllık yüzde 85,51 olarak açıklanmıştı. Böylece 18 ay aradan sonra ilk kez yıllık bazda düşüş kaydedildi.
EN YÜKSEK ARTIŞ ULAŞTIRMADA
Bir önceki yılın aynı ayına göre en az artış gösteren ana grup %35,87 ile haberleşme oldu. Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise %107,03 ile ulaştırma oldu. Ana harcama grupları itibarıyla 2022 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre en az artış gösteren ana grup %-1,42 ile giyim ve ayakkabı oldu. Buna karşılık, 2022 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise %5,75 ile gıda ve alkolsüz içecekler oldu.
Konuyla ilgili gazetemize açıklamalarda bulunan Esnaf Odası Başkanları ise açıklanan verilerle son günlerin ana gündem maddesi haline gelen zincir marketlerle ilgili değerlendirmelerde bulundu.
İşte oda başkanlarının o açıklamaları:
Elazığ Esnaf ve Sanatkârlar Karma Oda Başkanı Hakan Albayrak ulusal marketler hakkında açıklamalarda bulundu.
“ZİNCİR MARKETLERLE MÜCADELEMİZ SÜRECEK”
Zincir marketlerin hem yerel esnafı hem de vatandaşları mağdur ettiğini belirten Elazığ Esnaf ve Sanatkarlar Karma Oda Başkanı Hakan Albayrak, konuyla ilgili olarak şunları kaydetti: “Geçtiğimiz günlerde bir panelde konuşan Gıda Perakendecileri Derneği eski başkanı Galip Aykaç, milletimizi, kıymetli siyasilerimizi, oda başkanları ve gazetecileri tehdit eder bir şekilde tasvip etmediğimiz açıklamalar yapmıştır. Bu konuyla alakalı olarak biz oda başkanları yıllardır ulusal marketlerin hem yerel esnafı hem de tüketicileri mağdur ettiğini dile getirip, önlemler alınmasını istemiştik. Galip Aykaç'ın açıklamaları bizim mücadelemizin ne denli haklı olduğunu bir kez daha göstermiştir. Millete, siyasilere, oda başkanları ve gazetecilere tehdit boyutuna ulaşan bu durum tehlikenin ne denli büyük olduğunu gözler önüne sermiştir. Bizler oda başkanları olarak bu büyük mücadelede devletimizle, milletimizle birlikteyiz. Yerel esnafa sahip çıkmamız gerekiyor ki toplum ekonomik anlamda ayakta kalabilsin. Bu konuda asla taviz vermeden kararlıkla mücadelemize devam edeceğiz."
“DAHA FAZLA FİYAT ARTIŞI YAŞANMAMALI”
TÜİK tarafından açıklanan Kasım ayı enflasyon verilerini değerlendiren Albayrak: “TÜİK’in açıkladığı enflasyon oranlarında az da olsa bir düşüş yaşandığını görüyoruz. Reel piyasaya baktığımızda ise pandemiden sonra durdurulamayan bir fiyat artışı yaşanmıştı. Bu artışların yavaşladığını düşünüyorum. Piyasaların ve vatandaşın rahatlaması için öncelikle fiyat artışlarının durması gerekiyor. Eğer 2023 yılında bir önceki yıl yaşadığımız senaryoyu yani ciddi fiyat artışlarını tekrar yaşamazsak bir toparlanma olacağını ve hem piyasanın toparlanacağını hem de vatandaşın rahatlayacağını düşünüyorum” şeklinde konuştu.
KURNAZ:“ 1.5 YIL SONRA İLK KEZ YAVAŞLADI”
Elazığ Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanı Turan Kurnaz ise yaptığı değerlendirmede,“Enflasyon Kasım ayında hız keserek, yıllık olarak 1.5 yıl sonra ilk kez yavaşladı. Kasım ayında yıllık enflasyon yüzde 84,39 oldu. Ekim ayında yıllık enflasyon yüzde 85,51 olarak kaydedilmişti.
TÜİK verilerine göre aylık olarak Kasım ayında enflasyon yüzde 2,88 oldu. Aynı dönemde çekirdek enflasyonda da yavaşlama izlendi. Kasım ayında yıllık çekirdek enflasyon yüzde 68,91 olarak kaydedildi. Ekim ayında ise yıllık çekirdek enflasyon yüzde 70,45 olarak gerçekleşmişti.” dedi.
KURNAZ:“ ESNAFIN ALDIĞI İLE SATTIĞI ARASINDAKİ O FARK DENGELENMELİ”
Üretici enflasyonundaki toparlanma tüketici enflasyonuna göre daha sert olduğunu ifade eden Başkan Kurnaz, “Buna göre Ekim ayında yüzde 157’yi aşan yıllık üretici enflasyonu Kasım ayında yüzde 136,02 oldu. Aylık bazda ise üretici fiyatları bu dönemde yüzde 0,74 arttı. Elimizde olan bu veriler ile enflasyon artışının yavaşladığı görülmüştür. Ülke ekonomisinin adeta lokomotifi olan esnaflarımız adına umudumuz odur ki ilerleyen süreçte enflasyonda gerileme başladığını görürüz. Önümüzdeki süreçte gerçekleşecek olan ekonomik veriler bizlerin daha objektif yorumlar yapmasına kapı aralayacaktır diye düşünüyorum. Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın açıkladığı Türkiye genelinde esnaflara 100 Milyar TL’lik yani eski parayla 100 katrilyonluk kredi desteği ile bu paranın piyasaya girmesiyle enflasyonun ileri tarihlerde daha da düşeceğine inanıyorum. Bir esnaf köyünden getirerek sattığı ürününün fiyat artışını bile doğalgaz ve elektrik artışına bağlıyor. Toplumun bu konularda biraz daha duyarlı olması gerektiğini düşünüyorum. Esnafın aldığı ile sattığı arasındaki o fark dengelenirse yavaş yavaş enflasyonun daha da düşeceğini düşünüyorum.”dedi.
HAVABULUT: “ZİNCİR MARKETLER TEHDİT UNSURU HALİNE GELİYORLAR”
Zincir marketlerle ilgili tartışmaları değerlendiren Elazığ Elektronikçiler, Saatçiler ve Fotoğrafçılar Esnaf Odası Başkanı Mehmet Havabulut ise şunları söyledi: “Bizler Esnaf Oda Başkanları olarak yerel esnafımızın birçok problemin arasında ezildiğini görürken bu zincir marketlerin her geçen gün çoğaldığını gördüğümüz yetmezmiş gibi birde tehditkar sözlerine maruz kalmış olduk. Ülkemizde ekonomik sıkıntıların arttığı bu dönemde kazancın büyük kısmını kendisine çekmeyi başaran bu süper marketler konusunda bir an önce önlem alınmalı ve küçük esnafımızın önü tekrardan açılmalıdır. 3 harfli olarak tabir ettiğimiz bu süper marketler ülkemizde bir tehdit unsuru olmaya yüz tutmuş durumdalar. Geçtiğimiz günlerde ülkemizde ki süper marketlerden birinin patronunun yapmış olduğu açıklamayı buradan kınıyor yapılan açıklamayı saygısızlık olarak görüyoruz."
“FİYAT İSTİKRARI SAĞLANMALI”
Enflasyon rakamlarını da değerlendiren Başkan Havabulut, açıklamasında: “Türkiye son yıllarda birçok zorluğu birlikte yaşadı. Doğal olarak ekonomi de de bunun yansımalarını hem esnaf hem de vatandaşlar derinden hissetti. TÜİK’in açıklamalarına göre 18 aydan beri ilk kez bir düşüş kaydedildi. Henüz vatandaşın bunun etkisini hissettiğini düşünmüyorum. Bu rakamlar özellikle maaşların belirlenmesi konusunda etkili olacak. 2023 yılında çalışan kesime yapılacak zamlar eğer bu düşüşler dikkate alınırsa etkisi daha kötü olur. Çalışanların fiyat artışlarının rahatlatıcı düzeyde olması doğal olarak piyasaya yansıyacak. Yani vatandaşın enflasyonun altında ezilmemesi esnaflara da yansıyacak. Özellikle bir önceki yıl yaşanan fahiş fiyat artışları yaşanmazsa ve çalışan kesim enflasyondan korunursa piyasalarda bir toparlanma bekliyorum” ifadelerine yer verdi.
