Elazığ'daki Kup çukurunun gizemi çözüldü
Elazığ'ın Ağın ilçesinde oluşumu hakkında çeşitli rivayetler olduğu için gizemini koruyan 40 metre derinliğindeki 500 metre genişliğindeki kup ismi verilen devasa çukurun karstik bir obruk olduğu ortaya çıktı.
Ağın ilçesinin Şenpınar Mahallesi mevkisinde bulunan 40 metre derinliğindeki 500 metre genişliğindeki devasa çukur dikkat çekiyor. Yöre sakinleri tarafından "Kup" adı verilen çukurun yıllardır nasıl oluştuğu bilinmezken meteor düşmesi veya toprak çökmesi sonucunda oluştuğu söyleniyordu. Kup çukuru ile ilgili son noktayı Fırat Üniversitesi (FÜ ) İnsani ve Sosyal Bilimler Fakültesi Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Taner Şengün, koydu. Çukurun karstik bir obruk olduğunu belirten Prof. Dr. Şengül, kesinlikle meteor çukuru olmadığını vurguladı.
“KESİNLİKLE METEOR ÇUKURU DEĞİLDİR”
Çukur hakkında bilgi veren FÜ İnsani ve Sosyal Bilimler Fakültesi Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Taner Şengün, “Ağın ilçesinde Kup çukuru olarak bilinen yapı, meteor çukuru mu diye gündeme geldi. Alanla ilgili yaptığımız çalışmalar sonucunda bu alanın karstik bir obruğa karşılık geldiği görülüyor. Yer altındaki mağara sistemlerinin zamanla çökmesi sonucu meydana geldiğini ifade edebiliriz. Kesinlikle bu bölgenin meteor çukuru olmadığını söyleyebilirim. Bahsedilen alan il merkezine 87, ilçe merkezine yaklaşık 3,5 kilometre uzaklıkta. Deniz seviyesinden yaklaşık 923 metre yükseltide bulunuyor. Derinliği yaklaşık 40 metre, çapı 150 metre ve çevre uzunluğu 500 metre civarındadır. Karstik bir obruktur, kesinlikle meteor çukuru değildir” dedi.
Yaptıkları incelemeler sonucunda çukurun çökmeye bağlı olduğunu tespit ettiklerine değinen Prof. Dr. Şengül, “Çökmeye bağlı enkazın, yani eski mağara tavına ait enkazın çökme çukurunun tabanında bloklar halinde bulunduğu görmekteyiz. Nitekim bu tarz oluşumlar karstik bölgelerde eriyebilen kayaçların bulunduğu alanlarda zaman zaman karşımıza çıkan oluşumlardır. Özellikle İç Anadolu ile Akdeniz bölgesinde ve Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde bu tarz oluşumlara rastlayabiliyoruz. Bunlardan bir tanesi de Ağın’da bulunan ve Kup diye ifade edilen yapı, obruktur ve karstik bir çukurdur” diye konuştu.
“YAKIN BİR TARİHTE OLDUĞUNU DÜŞÜNMÜYORUZ”
Erozyona bağlı olarak yamaçlardan inen malzemenin dolması sonucunda enkazın örtülmüş olduğunu aktaran Şengül, “Tabanın da tarım yapılamamaktadır. Çukurun derinliği 40 metredir. Karstik çalışmalar neticesinde geçmiş jeolojik dönemlerde olduğu belirlenmiştir. Yakın bir tarihte olduğunu düşünmüyoruz. Bununla ilgili herhangi bir yaşlandırma çalışması yapılmadı. Bölgeye özgü orijinal yapının bu bölge fazla görülmeyen karstik çukurlardan bir tanesi olduğunu görebiliyoruz. Bu tarz oluşumlar turizme açıldığı takdirde insanların oldukça ilgisini çekebiliyor. İlla meteor çukuru olmasına gerek yok. Karstik bir çukurda turizm amaçlı destinasyon içerisine alınabilir”ifadelerini kullandı.
