Elazığ'da uzman uyarıyor: 'Tedavi edilebilir, ama erken müdahale şart'

Uzman Doktor Ömer Deniz, “kumar bağımlılığı tedavi edilebilir, ancak tedavi sürecinde erken müdahale büyük önem taşıyor” dedi.  Bireysel terapi, grup terapileri ve destek gruplarının etkili olabileceğini ifade eden Deniz, “Aynı zamanda bazı ilaç tedavisi ve psikoterapi yöntemleri ile kumar tedavisi uygulanıyor.” İfadelerine yer verildi. Hakimiyet haber olarak, 5 soruda kumar bağımlığını ve tedavisini uzmanına sorduk. İşte detaylar…

KUMAR BAĞIMLILIĞIN ALTINDA YATAN NE DERLER? NELER OLABİLİR? 

Gençler arasında genç erişkinler arasında giderek yaygınlaşan bilgidir. Sorun olarak karşımıza çıkıyor. Evet. İnsanlar çoğu zaman merak ederek başlıyorlar kumara. Kumara eğilimi olan bir insan grubu var. İnsanların hepsi en önemli yaşamın bir döneminde bir kuma Davranışı gösteriyor. Milli Piyango bileti almak da bir kumardır ya da bir iddia bayisinde bir bahis oynamakta bir kumardır. En basiti yazı tura atmakta bir kumar davranışıdır. Bu ne zaman ortaya çıkıyor? Kişiler oyun, eğlence, zaman geçirme amaçlı bir kumar davranışına başladığında kumar eğilimi olan kişilerde, bu bağımlılık şekline dönüşebiliyor. Bir de dürtüsel davranışları olan kişiler var. Dikkat eksikli hiperaktivite sorunu olan risk grubu oluşturuyor. Bir de tabii çevremizde kumar oynayanlar, kumarla ilgilenen birileri varsa bu da çok büyük etkendir. Bize gelen vakalardan bunu çok net görüyoruz, bir arkadaş grubunda boş anlarında oynarken o da meraklanıyor, ama sonrasında onlardan daha bağımlı bir hale gelebiliyor. Yani bir bağımlılık derken ille de bir uyuşturucu madde bağımlılığını ya da bir sigara bağımlılığını sadece kastetmiyoruz. Yani davranışlarla bağımlılık yapabilir. Çok ciddi maddi kayıplarınız oluyor, çevrenize ayrıca çok büyük zararlar veriyorsunuz. 

BAHİS VE KUMAR BAĞIMLILIĞI NASIL BİR SÜREÇTE GELİŞİR? 

Bahis kumar bağımlılığı genellikle ortaokul, son ve lise başlarındaki gençlerde oluyor. Takip ettiğim vakalarda öykülerini aldığımızda “arkadaşlarım bahis oynuyordu ben de meraklandım, ben de ilgilendim” diyor.  Sanal kumar dediğimiz elektronik ortamda cep telefonu, tablet, bilgisayar gibi internet aracılığıyla de oynanan bir şey. Erişim kolaylığından da aslında, Türkiye'de kumarhane yok. Ama hepimizin cebinde bir kumarhane var. Bir teknolojik araç, bir zaman geçirme aracı, bir oyun gibi algılanıyor ama bir süre sonra bu bağımlılığa dönüşüyor.  Başlangıçta küçük miktarlar oynuyorlar bunlar. Beş liralık, on liralık oynuyorlar, zamanla küçük miktarlar tatmin etmemeye başlıyor. Kişi daha çok kazanmak için daha büyük paralarla oynamaya başlıyor. Para kazanma bağımlılık riskini çok arttıran bir şey. Ben nasıl olsa bin yatırdım, 50 bin kazandım, demek ki biraz daha çok kazanırım düşüncesi gelişiyor. 

KUMAR BAĞIMLILIĞININ DİĞER PSİKOLOJİK SORUNLARLA İLİŞKİSİ VAR MIDIR? 

Nasıl depresyondaki kişiler, kaygısı olan kişiler, dikkat eksikliği, hiperaktivite bozukluğu olan sürekli sıkıntı içinde olan kişilerin bu tarz oyunlara meyilli artıyor. Çünkü kumar oynanan, oynayan kişide bir geçici bir mutluluk hissi veriyor. Biz kişilere diyoruz ki eğer kumar oynamadığınız zaman kendinizi mutsuz hissediyorsanız, sürekli kumar oynama davranışı arayışındaysanız bağımlılıktan söz edebiliriz.  Kumar derken, sadece bahis iddia, slot, rulet, poker gibi kumarhane oyunlarını kastetmiyoruz.  Ben bir psikiyatri uzmanı olarak şunu çok rahatlıkla ifade edebilirim ki Bitcoin bir kumardır. Bitcoin de bu işle uğraşan profesyonellerin dışında oynayanlar kumar davranışı gibi zaman geçiriyorlar. Türkiye nüfusunun yüzde 15’i bir şekilde Bitcoin'le uğraşıyor. Dolayısıyla bu durumun ne kadar büyük bir risk olduğunu bize gösteriyor. O yüzden Bitcoin'e de ben çok dikkat çekmek istiyorum.

KUMAR BAĞIMLIĞININ TEDAVİSİ NEDİR TEDAVİ YÖNTEMLERİ NELERDİR? TEDAVİ SIRASINDA NELER YAPILMALI? 

Şimdi kumar bağımlısı olan kişinin bu tip davranışını fark etmesi lazım ve bir destek almak gerektiğine inanması lazım. Yani bazen akrabalarımız da bize destek oluyorlar. Bu zorla getirilen vakalarda etkili bir tedavi olmuyor.
Bir profesyonel destek alması lazım. Profesyonel desteğin tabii çeşitli ayakları var. Bunlardan bir tanesi ilaç tedavileri. İlaç tedavilerinde kumar bağımlılığında diğer bağımlılıklarda olduğu gibi davranışını kısıtlayan, kişideki beynin işlevselliğini düzelten sakın ilaçlarımız var. Bu ilaçlarla kişinin anksiyetesi depresyonu varsa, uykusuzluğu varsa hani bunları düzeltiyoruz. Temelde tedavi bizim psikoterapi dediğimiz bir tedavi şeklidir. Kişiyle beraber, hatta aileyle, çevreyle iş birliği halinde sürdürdüğümüz bir terapi desteği. Terapide kişinin yanlış davranışlarını, kişiyi kumara yönelten durumları, tespit edip, bunlardan uzak durma, kumar davranışı isteğini arttıran ortamlardan Kişiyi arındırma, bilinçli hale getirme yaşatılıyor. Kumar bir beyin hastalığı.

ELAZIĞ’DA BAHİS, KUMAR GİBİ BAĞIMLILIKLAR NE DURUMDA?

Bütün Türkiye’de olduğu gibi ne yazık ki Elazığ’da da başta Bitcoin olmak üzere bir sanal bahis oynama, yasa dışı kumar çeteleri oluşturulma durumu oluyor. Kumar bağımlılığının ciddi anlamda bir risk oluşturduğunu biliyoruz artık ulusal kanallarda bu konu çok ciddi tartışılıyor.