Dönüşümde Belediye Beklentisi

Fethiye Uçal-Feyza Nur Dikici/Türkiye’nin yapı stokunun yenilenmesi için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na bağlı faaliyet gösterecek olan ‘Kentsel Dönüşüm Başkanlığı’, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla resmen kuruldu.

Türkiye’nin yapı stokunun yenilenmesi için Kentsel Dönüşüm Başkanlığı’nın kurulması adına Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından bir çalışma başlatılmıştı. Karar, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

3 AYRI GENEL MÜDÜRLÜK OLUŞTURULDU

Kentsel Dönüşüm Başkanlığı altında da; Kentsel Dönüşüm Genel Müdürlüğü, Marmara Kentsel Dönüşüm Genel Müdürlüğü, Taşınmaz ve Kaynak Geliştirme Genel Müdürlüğü olmak üzere 3 ayrı genel müdürlük kuruldu.

Genel Müdürlüklerden birincisi olan Kentsel Dönüşüm Genel Müdürlüğü, Marmara haricindeki bölgelerde yer alan kentsel dönüşüm çalışmalarına devam edecek. İkinci genel müdürlük sadece Marmara Bölgesi’nin dönüşümünü takip edecek. Üçüncü genel müdürlük ise kaynak temini sağlayacak. 

MUHTARLAR, YENİ DÜZENLEME İÇİN NE DÜŞÜNÜYOR? 

Türkiye’nin yapı stokunun yenilenmesi için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na bağlı faaliyet gösterecek olan ‘Kentsel Dönüşüm Başkanlığı’nın  Cumhurbaşkanı Recep Tayip Erdoğan’ın imzasıyla resmen kurulmasının ardından yaşanan depremlerden en fazla zarar gören illerden biri olan Elazığ’da bulunan bazı mahalle muhtarları da görüşlerini dile getirdi. 

​​​​​​​MUHTAR ŞAHİNOĞLU: “VATANDAŞLARIMIZ YERİNDE DÖNÜŞÜMÜN DEVLET ELİYLE YAPILMASINI İSTİYOR”

Sarayatik Mahallesi Muhtarı Aytaç Şahinoğlu ise yaptığı açıklamada,“ Kentsel dönüşüm şu anda vatandaşın büyük bir talebi. Vatandaşlarımız yerinde yapılmasını devlet ile istiyor. Aynı binada oturup komşusunu tanımayanlar var. Bazen vatandaş muhtarlığa gelip binanın aidat giderlerinde dahi anlaşamıyoruz bina aidatlarını vermeyenler var diyor. Biz muhtarlık ve vatandaş olarak önerimiz devlet eliyle, bakanlık eliyle vatandaşa sormaksızın yapılması. Örneğin; Rüstempaşa’da, Mustafapaşa’da, Sürsürü’de yapılan gibi bir alanı bir adayı riskli alan ilan edip dönüştürmek. Bu şekilde dönüştürülebilir başka şekilde Elazığ'da kentsel dönüşümün yürürlüğe girmesi mümkün değil.”dedi.

“BELEDİYE İLE ORTAK BİR ŞEKİLDE YAPILMALI” 

Eski mahallelerin yeniden dönüşmesi için vatandaşa sormaksızın riskli alan ilan edilip Bakanlık kanalıyla veya Bakanlığın vermiş olduğu 750 bin TL hibe ve 750 bin TL  kredi parasını  Belediye'ye aktarıp Belediye ile ortak bir şekilde yapılabilmesi gerektiğini ifade eden Muhtar Şahinoğlu, “Riskli alan ilan edilip örnek veriyorum,  bizim Sarayatik Mahallesinde bir adada yirmi bina yıkılmış iki tane sağlam bina duruyor bu sağlam diye söylediğimiz binalar 35-40 senelik binalar,  bu binaya az hasarlı söylendi. Söylemiş olduğum yirmi bina ile diğer az hasarlı olan iki binanın ağır hasarlı statüsüne alınıp riskli alan ilan edilip dönüştürülmesi gerekiyor. Merkez mahallemiz, çarşı mahallemiz, Nailbey mahallemizde bu halde. 2020 yılında büyük bir deprem yaşadık o yıldan bu zamana kadar sokak aralarımızda hiç bir bina yapılmadı. Kentsel dönüşümün yürürlüğe girmesi ile hiç bir bina yapılmayacak. Vatandaşın parası olmadığından dolayı değil, burada ki sorun vatandaşlar bir araya gelmiyor,  sıkıntı budur. Elazığ depreminden sonra sadece ana caddelerde işlek olan yerlerde binalar yapıldı. Sokak aralarına girdiğimiz zaman hiç bir bina yapılmadı. Elazığ'ın hiç bir yerinde yapılmadı.2020 yılında nasıl ise 2023 yılında da aynı şekil. Ana cadde üzerinde bazı yerler yapılacak ancak sokak araları yapılmayacak. Bunun çözümü olaraktan eski mahallelerin yeniden dönüşmesi için vatandaşa sormaksızın riskli alan ilan edilip Bakanlık kanalıyla veya Bakanlığın vermiş olduğu 750 bin TL hibe ve 750 bin TL kredi parasını Belediye’ye aktarıp Belediye ile ortak bir şekilde yapılabilir. Başka hiç bir şekilde çözüm olmaz. Mahallemizde şu anda 40 ile 50 arası yıkılması gereken bina var ve yaklaşık 400 ile 500 arası hak sahibimiz var.” dedi.

MUHTAR BİTER: “KENTSEL DÖNÜŞÜMÜ BELEDİYE YAPSIN” 

Mahallelerine kentsel dönüşümün girmesini istediklerini ifade eden Kültür Mahallesi Muhtarı Murat Biter, “Ben tabi ki mahallemin kentsel dönüşüme girmesini istiyorum ama bunu devletin eliyle değil, belediyenin eliyle yapılmasını isterim. Çünkü devlet eliyle yapılırsa 5 kat üstünden yapılacak. 5 kat yapılırsa benim mahallemi kurtarmıyor. Ama belediye eliyle yapılırsa mahallemin imar iznine göre yapılacak. 

Şu an benim mahallemin imarı 8 kat. 8 kat yapıldığı zaman vatandaşın cebinden çok fazla para çıkmaz. Bundan dolayı belediye eliyle yapılmasını istiyorum. 15-16 bin nüfuslu bir mahalledir burası. 2020 Elazığ depreminde 70’in üzerinde bina yıkıldı. 6 Şubat Kahramanmaraş depremlerinde de aşağı yukarı 80 civarı bina yıkıldı. Yani şu an mahallenin yüzde 25’i yüzde 30’u gitti.” dedi. 

MUHTAR ACAR: “MAHALLEMİN ÇOK BÜYÜK BİR KISMI YIKILDI”

Akpınar Mahallesi Muhtarı Raif Acar ise mahallelerinde orta hasarlı binaların akıbetinin belli olmadığını ifade ederek, şunları söyledi:“ Yıllardır basın mensuplarının yardımıyla bu konuyu gündeme getirip çalışma talep ediyorum. 2016 yılında canlı yayına çıkıp yine dile getirmiştim ama bir türlü ilgilenilmedi. Akpınar Mahallesi sakinleri kendi arsaları üzerinde, ağır hasarlı binaların yerine kentsel dönüşüm talebinde bulunuyorlar. Bu kentsel dönüşümün Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı eliyle, TOKİ tarafından ya da AFAD tarafından yapılmasını istiyorlar. Mahallemin çok büyük bir kısmı yıkıldı, yıkılacak. Orta hasarlı binalar var onların akıbeti de belli değil. Henüz ne yapılacağına dair resmi bir açıklama yapılmadı. Yetkililer ilgilensin istiyoruz.”dedi.

MUHTAR ANT: “750 BİN TL HİBE VERİLİYOR, BUNA RAĞMEN VATANDAŞ MÜTEAHHİT BULAMIYOR” 

İzzetpaşa Mahallesi Muhtarı Ali Ekber Ant ise mahallelerinde 50-60 yıllık eski binaların olduğunu ifade ederek,“İzzetpaşa mahallesi Elazığ'ın en eski mahallelerinden biri. Mahallemizde eski binamız çok, 50-60 senelik binalar var. Diğer taraftan bakacak olursak 3 deprem yaşadık, en çok yaşadığımız sorunlardan biri olan kentsel dönüşüm vatandaşın en büyük taleplerinden biri kentsel dönüşümün yapılması. Bu işi müteahhitlere bırakırsak yapılmaz, müteahhit yetersiz. Depremde ağır hasarlı binalara devlet bir hak tanıdı, ister TOKİ isterse yerinde dönüşüm bu projeler tutmadı. 750 bin TL hibe veriyor buna rağmen vatandaş müteahhit bulamıyor.”dedi.

"KENTSEL DÖNÜŞÜM MAHALLEMİZ İÇİN BİR NİMET"

Kentsel dönüşümün mahalleleri için çok önemli olduğunu ifade eden Muhtar Ant, “Fiyatlar çok yüksek vatandaş müteahhit bulamıyor. Kentsel dönüşüm mahallemiz için bir nimet. Mahallemizde şu an yıkılması gereken ağır hasarlı olan bina sayımız 36. Bu binalardan sadece 9 tane ağır hasarlı binanın yıkımı yapıldı. Geri kalanı hala duruyor.  Mahallemizdeki yıkımları İl Özel İdaresi yapıyor.  Bir kısmını vatandaş kendi yıkım firması ile anlaşıp müteahhide yıktırıyor. Müteahhitler tarafından ilk zamanlar büyük bir talep vardı yıkımı gerçekleştiriyorlardı şimdi uzak duruyorlar. Vatandaş sözleşme yaptı kentsel dönüşüm için başvurusunu yaptı bina yıkımları için ama kimse bu binaların yıkımını gerçekleştirmiyor.” dedi.