YEREL BASININ KELEBEK ETKİSİ
Bilindiği gibi bir ülkenin dördüncü kuvveti basındır
Bilindiği gibi bir ülkenin dördüncü kuvveti basındır. Yani yasama yürütme ve yargıdan sonra basın en etkili kurumdur. Tabi bu, normal ülkelerde böyledir. Bizim gibi ülkelerde basın dördüncü kuvvet değil neredeyse birinci kuvvettir.
Bu ne demek? 'Ülkeyi her ne kadar hükumetler yönetse de bizim dediğimiz olur. Hükumetleri biz getirir, biz götürürüz. Ülke gündemini biz belirleriz. Birine büyük puntolarla çamur atarız, sonra bu çamuru küçücük puntolarla arka sayfalarda tekzip ederiz' demektir. Bu durum eskisi kadar olmasa da ülkemizde hala basının böyle bir etkisinin olduğunu söyleyebiliriz.
Peki yerel basında durum nedir? Yerel basın için bunu söylemek pek mümkün değil. Yerel basın ulusal basın kadar etkili değil. Tabi böyle bir etkiyi yukarıdaki bağlamda tasvip etmediğimizi ifade edelim. Yani yerel basını ilimize uyarlayacak olursak hiçbir valimizin, hiçbir belediye başkanımızın kısaca hiçbir bürokratımızın basın yoluyla görevden alınmasını veya basın yoluyla göreve getirilmesini istemeyiz. Çünkü her kesin masumiyet karinesi açısından değerlendirilmesi gerektiğini suç veya suçlu varsa bunun hukuk yollarıyla tespit edilmesinin doğru olacağı kanaatindeyiz.
Fakat yerel basının da 'bu haberi yaparsam o kurum bana ilan vermez' gibi ekonomik kaygılar taşımadan illerde ve ilçelerde varsa bir takım yanlışları dile getirmesi ve kamuoyunun hakkını gözetmesi, kamuoyu adına bazı konuları takip etmesi hatta sorular sorması elzemdir. İl ve ilçelerde idari mekanizmadaki bürokratların da yerel basının böyle bir görevinin olduğunun bilincinde olması gerekir. Eğer kendileri veya kurumlarıyla ilgili bir eleştiri, öneri veya şikayet varsa bunu dikkate almaları ve çözüm üretmeleri gerekir.
Buraya kadar yaptığımız değerlendirmeye göre şimdi ilimize bakalım. İlimizde yerel basın ne kadar belirleyici ya da etkili? Bir başka ifadeyle yerel basının eleştiri ve görüşlerine ilimizdeki yöneticiler ya da bürokratlar ne kadar ehemmiyet veriyorlar? Eleştiriye ne kadar açıklar? Doğrusu bu sorulara içtenlikle pozitif cevaplar vermek kendi adıma söyleyeyim mümkün değil. Yerel basının gerek köşe yazarlarının gerekse gazetelerinin çok da kaale alındığını söyleyemeyiz. Zira kamuoyu adına yapılan eleştirilere, önerilere, şikayetlere rağmen ilimizdeki problemler devam ediyorsa buradan bu sonuç çıkar.
Fakat şunu unutmamak lazımdır. Yerel basın aslında kelebek etkisine sahiptir. Kelebek etkisinin ne olduğunu erbabı bilir ama biz yine de kelebek etkisini şöyle kabaca açıklayalım. Kelebek etkisi küçük bir durumun beklenmeyen hesaplanmayan, önceden bilinmeyen, ön görülmeyen hatta bazen kaos boyutlarına ulaşabilen ve etkinin sürekli artması durumuna verilen addır.
Her ne kadar ulusal basının ülke gündemini belirlemesi kadar etkisi yoksa da seçimlerde en belirleyici olan yerel basındır. Gerek milletvekilleri gerek belediye başkanları gerekse diğer bürokratlar seçimlerin her zaman çok yakın olduğunu gözden kaçırmamalıdırlar. Seçimler yaklaştığında sığınacakları liman yerel basın olacaktır. Onun içindir ki yerel basının eleştiri, öneri ve şikayetlerine kulak asmalıdırlar.
Bu ne demek? 'Ülkeyi her ne kadar hükumetler yönetse de bizim dediğimiz olur. Hükumetleri biz getirir, biz götürürüz. Ülke gündemini biz belirleriz. Birine büyük puntolarla çamur atarız, sonra bu çamuru küçücük puntolarla arka sayfalarda tekzip ederiz' demektir. Bu durum eskisi kadar olmasa da ülkemizde hala basının böyle bir etkisinin olduğunu söyleyebiliriz.
Peki yerel basında durum nedir? Yerel basın için bunu söylemek pek mümkün değil. Yerel basın ulusal basın kadar etkili değil. Tabi böyle bir etkiyi yukarıdaki bağlamda tasvip etmediğimizi ifade edelim. Yani yerel basını ilimize uyarlayacak olursak hiçbir valimizin, hiçbir belediye başkanımızın kısaca hiçbir bürokratımızın basın yoluyla görevden alınmasını veya basın yoluyla göreve getirilmesini istemeyiz. Çünkü her kesin masumiyet karinesi açısından değerlendirilmesi gerektiğini suç veya suçlu varsa bunun hukuk yollarıyla tespit edilmesinin doğru olacağı kanaatindeyiz.
Fakat yerel basının da 'bu haberi yaparsam o kurum bana ilan vermez' gibi ekonomik kaygılar taşımadan illerde ve ilçelerde varsa bir takım yanlışları dile getirmesi ve kamuoyunun hakkını gözetmesi, kamuoyu adına bazı konuları takip etmesi hatta sorular sorması elzemdir. İl ve ilçelerde idari mekanizmadaki bürokratların da yerel basının böyle bir görevinin olduğunun bilincinde olması gerekir. Eğer kendileri veya kurumlarıyla ilgili bir eleştiri, öneri veya şikayet varsa bunu dikkate almaları ve çözüm üretmeleri gerekir.
Buraya kadar yaptığımız değerlendirmeye göre şimdi ilimize bakalım. İlimizde yerel basın ne kadar belirleyici ya da etkili? Bir başka ifadeyle yerel basının eleştiri ve görüşlerine ilimizdeki yöneticiler ya da bürokratlar ne kadar ehemmiyet veriyorlar? Eleştiriye ne kadar açıklar? Doğrusu bu sorulara içtenlikle pozitif cevaplar vermek kendi adıma söyleyeyim mümkün değil. Yerel basının gerek köşe yazarlarının gerekse gazetelerinin çok da kaale alındığını söyleyemeyiz. Zira kamuoyu adına yapılan eleştirilere, önerilere, şikayetlere rağmen ilimizdeki problemler devam ediyorsa buradan bu sonuç çıkar.
Fakat şunu unutmamak lazımdır. Yerel basın aslında kelebek etkisine sahiptir. Kelebek etkisinin ne olduğunu erbabı bilir ama biz yine de kelebek etkisini şöyle kabaca açıklayalım. Kelebek etkisi küçük bir durumun beklenmeyen hesaplanmayan, önceden bilinmeyen, ön görülmeyen hatta bazen kaos boyutlarına ulaşabilen ve etkinin sürekli artması durumuna verilen addır.
Her ne kadar ulusal basının ülke gündemini belirlemesi kadar etkisi yoksa da seçimlerde en belirleyici olan yerel basındır. Gerek milletvekilleri gerek belediye başkanları gerekse diğer bürokratlar seçimlerin her zaman çok yakın olduğunu gözden kaçırmamalıdırlar. Seçimler yaklaştığında sığınacakları liman yerel basın olacaktır. Onun içindir ki yerel basının eleştiri, öneri ve şikayetlerine kulak asmalıdırlar.