Suçun Şahsiliği Metaforu
İstanbul Eyüpsultan'da 7 Mayıs'ta meydana gelen olayda öğrenci Y.K. (17), okuduğu özel Final Lisesi'nden atılmasından sorumlu tuttuğu ve aralarında geçen tartışma dolayısıyla husumet beslediği Okul Müdürü İbrahim Oktugan'ı odasında silahla vurarak ağır yaralamış, hastaneye kaldırılan Oktugan hayatını kaybetmişti.
Saldırıyı düzenleyen çocuk ifadesinde Aralık ayında okuldan uzaklaştırıldığı olayın tekrar aklına gelmesiyle hareket ettiğini belirterek "Amacım ayaklarından vurmaktı ama bir anda kolunu havaya kaldırınca bana vuracağını düşünerek koluna doğru ateş ettim." ifadelerini kullanmış.
Bu olayı salt bir öğrencinin okul müdürüne tepkisinin anlık gelişen bir öfkesi olarak görmemek lazım.
Kanal D ekranlarında yayınlanan ve ilginç olay örgüsü ve bakış açılarıyla seyirciyi ekranlara bağlayan Yargı dizisinin geçtiğimiz bölümlerinde ilginç bir hukuk metaforu yaşanmıştı.
Tıpkı okul müdürünü öldüren bir öğrenci olayında olduğu gibi herhangi bir olaydan suçlanan zanlılar için hazırlanacak iddianamede sadece zanlıyı değil, onun yetişmesinde kusuru olan anne-baba, çevre ve özellikle onun her bir yanlışını gördüğü halde buna müdahale etmeyen, varsa davranış bozuklukları bunu profesyonel desteklerle tedavi edilmesi yoluna gitmeyen tüm yakınlarının da suçlu olarak iddianamede yer almasına dair bir hukuk görüşü, dizideki hukukçular arasında da tartışılmış ve bu görüş haklı ve doğru bulunmuştu.
Hukuk literatüründe “suçların şahsiliği” ilkesi gereği henüz böyle bir hüküm ve görüş yok ama suçu sadece en son yapanın üzerine atılı olarak görüp herkesin bir kenara çekilmesi toplumsal barışın temininde sebep-sonuç iliklisi adına haksızlık ve hukuksuzluk barındırıyor.
Komiser Eren'in, suç makinası olan bir evlat ile annesi arasında yaşanan bir hikâyeden hareketle dile getirdiği bu hukuk açısının, okul müdürünü öldüren çocuk için de uygulanması ve bu çocuğu başta ailesi olmak üzere tüm yakın çevresinin de sorgulanması ve gerekirse cezalandırılması gerekir.
Kısaca toplumda suç teşkil eden bir vakanın görünen bir faili yanında görünmeyen yüzlerce faili var ve bunlarla ilgili hiçbir yaptırım yok. Olmalı…