Sınav kaygısı nedir?
Kübra Kabukçu/Uzman Klinik Psikolog Seren Karabulut, sınav kaygısı hakkında açıklamalarda bulundu.
Karabulut yaptığı açıklamada şunları ifade etti:“Sınav Kaygısı bireyde; sınav öncesinde öğrenilen bilginin, sınav esnasında etkili bir biçimde kullanılmasını olumsuz etkileyen ve başarı performansının azalmasına sebep olan , yoğun kaygı, endişe ve korku duygularının bir arada belirmesi durumu olarak adlandırılır. Kaygı, korku ve endişe duygularını normal olarak her insan yaşam döngüsü içerisinde yaşar; ancak bazen yüklenen yoğun anlam sebebiyle çocuk ve gençlerde bu psikolojik durum kolaylıkla başa çıkamayacakları bir şekilde seyredebilir .Kaygı her bireyde görüldüğü gibi olduğu gibi amaçlarımıza ulaşmaya çalışırken bizlere eşlik edebilir. Bu kaygının dikkati arttırmaya ve çalışma motivasyonuna destek verecek ölçüde eşlik etmesi öğrenci için fayda sağlamaktadır ama her şeyde olduğu gibi de fazlası işlevselliğimizde olumsuzluklara sebep olabilmektedir. Sınav kaygısını en çok öğrencinin sınava vermiş olduğu anlam ve ortam etkilemektedir; bireyin sınav için eksikliklerinin olması, çalışma yükünün fazla ve süresinin az olması, yetiştirememe korkusu, kişinin doğru çalışma stratejilerine sahip olmayarak yüklü bir ders programının olmadı, daha önceki başarı ve başarısızlık deneyimleri, ailenin beklentileri, maruz kaldığı kıyaslama durumları, sınavın hayattaki başarısının, konumunun tek anlamı olarak görülmesi bireyin bu duyguları yoğun olarak yaşamasına neden olur.”dedi
Karabulut sözlerine şöyle devam etti:“Kaygı bir bireyde belirti olarak; zihinsel, duygusal, davranışsal ve fiziksel şekilde karşımıza çıkmaktadır.
* Zihinsel belirtiler; Sınav anında her şeyi unutursam, soruları yetiştiremezsem, kazanamazsam, başaramazsam , bayılırsam gibi düşüncelerle kendini gösteren dona kalma, her şeyi unutma , hiç bir şey hatırlamıyorum gibi boşlukta hissettiren hissiyatlar ile dikkat dağınıklığı, konsantrasyon eksiklikleri ve odaklanma problemleri ile kendini gösterir.
* Duygusal Belirtiler; genel bir stres hali, öfkeli tepkiler, ağlama krizleri, panik hali, depresif duygular, ani çıkışlar ve şimdiye odaklanamama gibi durumlar ile belirtilebilir.
* Davranışsal Belirtiler; ilgi ve istek kaybı, çalışmaya devam edememe, yarıda bırakma, donakalma gibi belirtiler ile görülebilmektedir.
* Fiziksel Belirtiler ise; kap atışlarında değişimler, baş ağrısı, baş dönmesi, mide problemleri, yorgun, bitkinlik hali, terleme, titreme, uyku problemleri, dürtü bozuklukları , özbakımda azalma gibi durumlar ile karşımıza çıkabilmektedir.
Sınav kaygısı ile başa çıkma yolları:
* Sınava iyi bir şekilde hazırlanmış olmak, çalışma periyodunuz hakkında kendinize güven duymanız açısından faydalı bir yol almış olur ve sonuçta stresi kontrol altına almayı kalaylaştırabilir.
* Kaygı yaşandığında sağlığımızı önemsememe hataları yapmaktayız ve bu bağlamda yemek yemek, düzenli uyumak ve egzersiz yapmak kolaylıkla ihmal edilebilir. Ama bu durumlar bunlar fiziksel, zihinsel ve duygusal olarak en iyi durumda olmamız için olumsuz getirebilir. Düzenli uyku ve yeme alışkanlığımızı kontrol altına alabilmeliyiz.
* Rahatlatıcı egzersizler faydalı olabilmektedir; meditasyon, neden egzersizleri, dans, müzik, nefes egzersizi vb.
* Anksiyete yaşanan durumlarda fiziksel belirtilerin iyi hissettirmediği ancak tehlikeli olmadığını bilmek oldukça önemlidir. Vücudunuzu rahatlatmak veya stresi hafifletmek için karın nefes alma veya aşamalı kas gevşetme gibi gevşeme yöntemlerini öğrenebilir ve uygulayabilirsiniz.
* Düşüncelerinizi tanımlayıp alternatif açıklamalar ile yeniden tanımlayabilmek faydalı olabilmektedir.
* Kendinizi motive ederek; sınav kaygısının birçok bireyde görülmekte olan bir durum olduğunu ve bununla baş etmenin mümkün olduğunu hatırlatın.
* En önemlisi de kendinize, bilginize ve gücünüze inanın.”dedi.