SAÇ DÖKÜLMESİNİN NEDENLERİ VE TEDAVİSİ NELERDİR?
BAŞAK MERAL GÜNDÜZ/Saç dökülmesi erkek ve kadınların yaşadığı bir sağlık problemi. Yanlış beslenme alışkanlığı, stres, kalitesiz saç bakım ürünlerinin kullanılması ve çeşitli hastalıklar saç dökülmesine neden olabiliyor.
Dermatolog Uzman Dr. Arif Fazıl Edis ile saç dökülmesinin nedenleri ve tedavi yöntemleri üzerine bir röportaj gerçekleştirdik.
SAÇ DÖKÜLMESİ NASIL MEYDANA GELİR?
Günde yüz telden fazla dökülme görülüyorsa biz bunu saç dökülmesi olarak adlandırabiliyoruz. Saç derisinde meydana gelen yaralara ve saç derisinden bağımsız kılın kendi yapısındaki problemlere bağlı dökülmeleri birbirinden ayırarak buna yönelik tetkik, tanı ve tedavi işlemleri uyguluyoruz.
KALITSAL SAÇ KAYBI (ANDROGENETİK ALOPESİ)
Kalıtsal saç kaybı en sık gözlenen saç dökülmesi tipini oluşturuyor. Bu dökülmede genetik yatkınlık ve androjen hormonlarının (erkeklerde) özellikle dihidrotestesteronun rol oynadığı belirtiliyor. Kalıtsal saç kaybında, erkeklerde, alındaki saç çizgisi geriye doğru çekiliyor ve saçlı deri tepe kısmından açılıp, seyreliyor. Kadınlarda ise alın çizgisinde açılma olmadan saçlı deride, özellikle tepeden çevreye doğru saçlarda incelme ve seyrelme görülüyor.
Tablet, sprey ve solüsyon şeklinde ilaçlar ile bazı destekleyici dermokozmetik ürünler kullanılarak saç dökülmesi süreci ertelenip, etkilenmeyen saçların kısmen korunması sağlanabiliyor. Saçların tamamen kaybolup kalıcı kelliğin oluştuğu durumlarda ise saç ekimi uygun kişiler için iyi bir tedavi yöntemini oluşturuyor.
HATALI DİYETLER
Özellikle hatalı yapılan dengesiz diyetlerin ve proteinden fakir beslenmenin saçlarda güçsüzlük, kırıklarda artış ve saç dökülmelerine yol açabildiğini söylüyor. Saçın yapısı olan keratin maddesinin vücutta sentezlenmesi için bazı temel proteinlerin besinler aracılığıyla, vücuda yeterli miktarda alınmaları gerekiyor. Vücudun ihtiyacı olan protein miktarı alınmadığında ise saç dökülmesi başlıyor.
MANTAR HASTALIKLARI
Saçlı deriyi tutan mantar hastalıkları genellikle çocuklarda görülse de, yetişkinlerde de saç dökülmesine neden olabiliyor ve tedavi edilmezse kalıcı kellik oluşabiliyor.
BAZI İLAÇLAR
Bazı ilaçların saç dökülmesi gibi yan etkileri olduğunu belirterek sözlerine şöyle devam ediyor: 'Kan sulandırıcılar, artrit, gut, depresyon, kalp hastalıkları ve yüksek tansiyon için kullanılan bazı ilaçlar saçları dökebiliyor. Ayrıca doğum kontrolü için kullanılan ilaçların bazen kullanımları kesildiğinde saç dökülmesi gözlenebiliyor. Vücut yapılandırma için kullanılan bazı ilaçlar da yine saç dökülmesine neden olabiliyor. '
ALOPESİ AREATA (SAÇKIRAN HASTALIĞI)
Halk arasında saçkıran hastalığı olarak bilinen ve otoimmün bir hastalık olan alopesi areata özellikle ağır stresli durumlarda ortaya çıkıyor. Saçlı deride, bazı hastalarda ise kaş, kirpik ve sakallar da dahil tüm vücut kıllarında, vücudun kendi ürettiği bir takım otoantikorlar yüzünden oval şeklinde dökülmelere yol açıyor. Genetik yatkınlık, nörolojik faktörler, enfeksiyonlar ile stres gibi etkenlerin hastalığı tetiklediği düşünülse de altta yatan etken henüz tam olarak aydınlığa kavuşmadı. Kalıcı kelliğe neden olmayan bu hastalık uzun sürerse tedavi gerekebiliyor.
ANOREKSİ VE BULİMİA
Anoreksi ve bulimia gibi yeme bozuklukları olan hastalarda beslenmeyle alınması gereken demir, vitamin, protein ve çinko gibi elementlerin eksikliğine bağlı saç dökülmesine sıklıkla rastlanıyor. Bu hastalıklar tedavi edildiğinde saç dökülmesi duruyor ve kaybedilen saçlar tekrar yerine geliyor.
DEMİR EKSİKLİĞİ
Demir eksikliği saç dökülmesinin başlıca sorumluları arasında yer alıyor. Diyetle yeteri kadar demir alınmaması veya demirin emiliminde sorun olan hastalarda saç dökülmesi şikayetine çok sık rastlanıyor.
SAÇ DÖKÜLMESİ HANGİ AŞAMADA TEHLİKE OLUŞTURMAYA BAŞLAR?
Saçlı deri dediğimiz alanın görünür olması ve saç bölgesinde rahatsızlıklardan kaynaklı dökülmelerin gözlemlenmesi önemli bir problem olarak değerlendirilebilir.
KULLANILAN ŞAMPUAN YA DA SABUNLARIN HANGİ ÖZELLİKLERİ TAŞIMALI?
Şampuanların paraben (ilaç ve kozmetik sektöründe kullanılan koruyucu bir kimyasal maddedir.) ve SLS (Sodium Lauryl Sulfat) gibi saçlı deriye zarar verdiği bilinen maddeler içermemesi gerekiyor. Saç dökülmesini sık yaşayan bireylerin şampuan yerine saçlarına iyi gelebilecek sabunları Bıttım, defne, hakiki zeytinyağı )kullanmalarını daha sağlıklı olacaktır.
SAÇ DÖKÜLMESİ NASIL MEYDANA GELİR?
Günde yüz telden fazla dökülme görülüyorsa biz bunu saç dökülmesi olarak adlandırabiliyoruz. Saç derisinde meydana gelen yaralara ve saç derisinden bağımsız kılın kendi yapısındaki problemlere bağlı dökülmeleri birbirinden ayırarak buna yönelik tetkik, tanı ve tedavi işlemleri uyguluyoruz.
KALITSAL SAÇ KAYBI (ANDROGENETİK ALOPESİ)
Kalıtsal saç kaybı en sık gözlenen saç dökülmesi tipini oluşturuyor. Bu dökülmede genetik yatkınlık ve androjen hormonlarının (erkeklerde) özellikle dihidrotestesteronun rol oynadığı belirtiliyor. Kalıtsal saç kaybında, erkeklerde, alındaki saç çizgisi geriye doğru çekiliyor ve saçlı deri tepe kısmından açılıp, seyreliyor. Kadınlarda ise alın çizgisinde açılma olmadan saçlı deride, özellikle tepeden çevreye doğru saçlarda incelme ve seyrelme görülüyor.
Tablet, sprey ve solüsyon şeklinde ilaçlar ile bazı destekleyici dermokozmetik ürünler kullanılarak saç dökülmesi süreci ertelenip, etkilenmeyen saçların kısmen korunması sağlanabiliyor. Saçların tamamen kaybolup kalıcı kelliğin oluştuğu durumlarda ise saç ekimi uygun kişiler için iyi bir tedavi yöntemini oluşturuyor.
HATALI DİYETLER
Özellikle hatalı yapılan dengesiz diyetlerin ve proteinden fakir beslenmenin saçlarda güçsüzlük, kırıklarda artış ve saç dökülmelerine yol açabildiğini söylüyor. Saçın yapısı olan keratin maddesinin vücutta sentezlenmesi için bazı temel proteinlerin besinler aracılığıyla, vücuda yeterli miktarda alınmaları gerekiyor. Vücudun ihtiyacı olan protein miktarı alınmadığında ise saç dökülmesi başlıyor.
MANTAR HASTALIKLARI
Saçlı deriyi tutan mantar hastalıkları genellikle çocuklarda görülse de, yetişkinlerde de saç dökülmesine neden olabiliyor ve tedavi edilmezse kalıcı kellik oluşabiliyor.
BAZI İLAÇLAR
Bazı ilaçların saç dökülmesi gibi yan etkileri olduğunu belirterek sözlerine şöyle devam ediyor: 'Kan sulandırıcılar, artrit, gut, depresyon, kalp hastalıkları ve yüksek tansiyon için kullanılan bazı ilaçlar saçları dökebiliyor. Ayrıca doğum kontrolü için kullanılan ilaçların bazen kullanımları kesildiğinde saç dökülmesi gözlenebiliyor. Vücut yapılandırma için kullanılan bazı ilaçlar da yine saç dökülmesine neden olabiliyor. '
ALOPESİ AREATA (SAÇKIRAN HASTALIĞI)
Halk arasında saçkıran hastalığı olarak bilinen ve otoimmün bir hastalık olan alopesi areata özellikle ağır stresli durumlarda ortaya çıkıyor. Saçlı deride, bazı hastalarda ise kaş, kirpik ve sakallar da dahil tüm vücut kıllarında, vücudun kendi ürettiği bir takım otoantikorlar yüzünden oval şeklinde dökülmelere yol açıyor. Genetik yatkınlık, nörolojik faktörler, enfeksiyonlar ile stres gibi etkenlerin hastalığı tetiklediği düşünülse de altta yatan etken henüz tam olarak aydınlığa kavuşmadı. Kalıcı kelliğe neden olmayan bu hastalık uzun sürerse tedavi gerekebiliyor.
ANOREKSİ VE BULİMİA
Anoreksi ve bulimia gibi yeme bozuklukları olan hastalarda beslenmeyle alınması gereken demir, vitamin, protein ve çinko gibi elementlerin eksikliğine bağlı saç dökülmesine sıklıkla rastlanıyor. Bu hastalıklar tedavi edildiğinde saç dökülmesi duruyor ve kaybedilen saçlar tekrar yerine geliyor.
DEMİR EKSİKLİĞİ
Demir eksikliği saç dökülmesinin başlıca sorumluları arasında yer alıyor. Diyetle yeteri kadar demir alınmaması veya demirin emiliminde sorun olan hastalarda saç dökülmesi şikayetine çok sık rastlanıyor.
SAÇ DÖKÜLMESİ HANGİ AŞAMADA TEHLİKE OLUŞTURMAYA BAŞLAR?
Saçlı deri dediğimiz alanın görünür olması ve saç bölgesinde rahatsızlıklardan kaynaklı dökülmelerin gözlemlenmesi önemli bir problem olarak değerlendirilebilir.
KULLANILAN ŞAMPUAN YA DA SABUNLARIN HANGİ ÖZELLİKLERİ TAŞIMALI?
Şampuanların paraben (ilaç ve kozmetik sektöründe kullanılan koruyucu bir kimyasal maddedir.) ve SLS (Sodium Lauryl Sulfat) gibi saçlı deriye zarar verdiği bilinen maddeler içermemesi gerekiyor. Saç dökülmesini sık yaşayan bireylerin şampuan yerine saçlarına iyi gelebilecek sabunları Bıttım, defne, hakiki zeytinyağı )kullanmalarını daha sağlıklı olacaktır.