Prof. Dr. Bilal Çoban'dan 'Maden'in Kurtuluş Planı'
Hazar Stratejik Araştırmalar Merkezi Başkanı Prof. Dr. Bilal Çoban '2023 Türkiye, 2034 Elazığ' sloganıyla başlatmış oldukları çalışmaları ile ilgili bilgiler verdi. Başkan Çoban'ın bu haftaki proje dosyası en eski yerleşim biri olan Elazığ'ın Maden İlçesi ile ilgili.
2023 merkezlerimizden Türkiye, 2034 Elazığ sloganıyla şehrin geleceğe emin adımlarla gitmesi için uzun soluklu bir çalışma başlattıklarını ifade eden HAZARSAM başkanı Prof. Dr. Bilal Çoban yaptığı açıklamayla bu haftaki Maden Proje Dosyasını paylaştı.
Yaptığı açıklamada Elazığ'ın 2034'e yürürken elinde birçok fırsatın olduğunu ifade eden Başkan Çoban bu fırsatlardan birinin de tarihi Milattan Önce 2000'lere dayanan ve bakırın bulunmasıyla tarihte en önemli ticaret ve yerleşim merkezi olan Maden İlçesi olduğunu söyledi.
Tarihten günümüze her dönem önemli gelişmelere haiz olan Maden İlçesinin birçok zenginliği bünyesinde barındırdığını ifade eden Başkan Çoban şunları kaydetti: hepimizin malumu olduğu gibi Maden İlçesi hem ilimiz hem bölgemiz hem de ülkemiz için stratejik önemlere haiz bir İlçemizdir. Bugünlerde bile ülke gündeminde olan Maden Sahalarının işletilmesi halinde Maden İlçesinde bulunan bakır rezervlerinin Türkiye'nin birkaç yıllık bütçesini sağlayacağı kuşkusuzdur. Bu nedenle son günlerin gündeminde olan Maden sahalarının bir an önce işletilmeye açılması işletilmeye açılırken de İzabe tesislerinin kurularak ilçenin ve şehrimizin istihdamına katkı sunmasının önü açılmalıdır.
İzabe tesislerinin Maden İlçesinde kurulması ciddi manada şehrimize istihdama yönelik büyük kazanımlar getirecektir diyen Başkan Çoban; Kaldı ki; ilk izabe tesisleri de zaten tarihte ilk kez Maden İlçesinde kurulmuştur diyerek şunları kaydetti…
1850 yıllarında Osmanlı padişahı 5. Sultan Mehmet (Sultan Reşat) zamanında buradaki madencilik merkezîleştirilmiş böylece şahsi işletmeler yerine Alman mütehassısları yönetiminde zamanın elverdiği koşullarda asri bir kuyu ve galeri meydana getirilmiştir. Cevherin izabesi yeni görüşlere uygun şekilde tanzim edilip, ilk büyük izabe ocağı kurulmuştur. Yine bu yıllarda Karabakır elde edilmiştir. 1850 yılında karabakır üretimi 500 ton iken 1910 yılında artarak 1300 tona ulaşmıştır.
1915 yılına gelindiğinde Maden'de bakır üretiminin tamamen durdurulduğunu durdurulma nedenlerinden birinin de 1914 yılında patlak veren 1. Dünya Savaşı nedeniyle çalışan işçilerin cephelere gitmiş olması olduğunu aktaran Başkan Çoban bu işletmelerin yeniden ekonomiye kazandırılmasının ülke ekonomisini de ciddi anlamda canlandıracağını söyledi.