Prof. Dr. Aygün: 'Şeker Ameliyatı Olacak Hastalar İyi Seçilmeli'
Nisa Yılmaz/ Fırat Üniversitesi Hastanesi Genel Cerrahı Prof. Dr. Erhan Aygen, diyabet ve obeziteyi önlemek için yapılan şeker ameliyatı hakkında bilgi verdi.
Prof. Dr. Aygen: 'Tansiyonu yüksek, şeker hastalığı olan ve kolesterolü yüksek, iyi kolesterol değeri düşüklüğüne metabolik sendrom diyoruz. Bu metabolik sendromu olan hastalara çok kilolu olmamasına rağmen bazı ameliyatlar yapıyoruz. Çok ciddi şekeri olanlarda da bu ameliyatlar çok etkili olmuş oluyor.
Şeker Ameliyatı nedir ve her hastaya yapılabilir mi?
Mide küçültme ameliyatı yapıyoruz hastaya. Ayrıca küçülttüğümüz mideye de bağırsakları getirip dikerek, yol yapıyoruz. İnce bağırsağın yarısından fazlasını bu şekilde devre dışı bırakmış oluyoruz. Mide küçüldüğü için hasta artık az yemek yemeye başlıyor. Bağırsakların çoğu da devre dışı kaldığı için tükettiği kalorinin bir kısmı vücuda ulaşmamış oluyor. Kalori vücuda ulaşmadan, dışarı atılmış oluyor. Bu ameliyattan bir süre sonra hastanın metabolik sendromu düzeliyor.
Garantili bir ameliyat elbette değil. Yüzde 100 düzeltebilecek bir ameliyat değil. Fakat sonuçlarına baktığımız zaman başarı oranı yüksek.
Şeker ameliyatı neden tercih ediliyor?
Özellikle insülin kullanan şeker hastaları, şekerin yaratmış olduğu çok ciddi sorunlarla karşı karşıya kalıyorlar. Örneğin, hasta böbreğini kaybedebiliyor, gözlerini, uzuvlarını kangrenden dolayı kaybedebiliyorlar. Artı damarlardaki tıkanıklığa bağlı olarak bir sürü kalp problemi yaşıyorlar. Bu ameliyatlar mucize ameliyatlar değil, kendine göre riskleri ve problemleri var. Bu ameliyatların zararları ile şekerin zararlarını karşılaştırıyoruz. Eğer şekerin zararı daha çok ise o zaman ameliyatı tercih ediyoruz. O yüzden bu ameliyatı seçili hasta gruplarına yapıyoruz sadece, her hastaya ameliyat yapmıyoruz. Özellikle biraz kilo problemi yaşayan hastalarda tercih ediyoruz. Vücut kitle endeksi değerinin 32'nin üzerinde olması gerekiyor. Vücut kitle endeksi 32'nin altında olanları yapmıyoruz. Tıp literatürü de bunu söylüyor. Bu nedenle vücut kitle endeksi 32'nin üzerinde olan, şekeri olan ve insülin kullanan ve metabolik sendromu olan hastalarda mutlaka bu ameliyatları öneriyoruz. Yaş aralığı 35-40 arasında olan ve ya daha üstünde olanlarda morbit obezite ameliyatı yaptığımızda da tüp mide ile düzelmeler oluyor. Hastalara ameliyat yaptığımız hastalarda şeker normale gelmiş oluyor.
Şeker ameliyatından fayda görme şansı yüksek mi?
Bu ameliyatlardan fayda görme şansımız oldukça yüksek çünkü hasta insülini bırakıyor, birçok fonksiyonları yerine getiriyor ve zayıflamaya yardımcı oluyor. Bir miktar kilo fazlası olan hastayı bile normal sınıra çekebiliyor. Hatta kilo oranı yüksek olan hastalarda ameliyat daha başarılı sonuç veriyor, bahsettiğim kriterlere bağlı kalarak yapıldığında da başarı şansı yine artıyor.
Morbid obezite hastalarına hangi cerrahi operasyonlar yapılıyor?
Morbid obezite hastaları için tüp mide ameliyatını sıklıkla yapıyoruz. Aynı zamanda mide baypas ameliyatı yapıyoruz. Vücut kitle endeksi 35-40 üzerinde olan hastalara baypas yapıyoruz. daha az kompleks bir ameliyat bu. Hasta gruplarını seçip onlara uygun olan ameliyatları bu şekilde belirliyoruz.
Şeker ameliyatı için bir yaş sınırlaması var mı?
Yaş sınırlaması yok fakat 65 yaş üstü hastalara bu tip ameliyatları önermiyoruz ve yapmıyoruz. Dünya Sağlık Örgütünün belirlediği kriterlerden biridir bu ve biz de buna bağlı kalarak hastalarımızı seçmeye devam ediyoruz.
Kilo verme söz konusu olunca birçok hasta ameliyat isteklerine başvuruyor. Bu konuda neler söylemek isteriniz?
Halkın kulaktan dolma bilgilerle bu ameliyatlara yönelmemesi gerek. Uygun olan ve olmayan hastaların ayırt edilmesi lazım. Bu hastaları seçme görevi de bizim. Mesela çocukluktan gelme şeker hastalığı olan birine hiçbir yöntem fayda etmez çünkü bu hastalık kalıtımsaldır. Çocukluktan gelen bir diyabet hastalığında bu ameliyatların hiçbiri fayda göstermez. Tip 1 dediğimiz doğuştan görülen diyabet hastalığına uygulayamıyoruz bu nedenle. Fakat tip 2 dediğimiz sonradan kazanılan diyabetlerde bu ameliyatları öneriyoruz.
'Almanya'dan Çok Fazla Hasta Geliyor'
Yurt dışı ve yurt içinden birçok hasta ameliyat olmak için size geliyor. Hastalar hangi şikayetle geliyor size?
Prof. Dr. Aygün; 'Şehir dışından ve yurt dışından da bazı hastalarımız geliyor. Almanya'dan çok fazla hasta geliyor. Ama her ülkeden ve şehirden gelen hastalarımız da oluyor.' dedi. En çok zayıflama ameliyatı yapıyoruz, obezite şikayeti çok fazla. Tüp mide ve baypas ameliyatları en fazla yaptığımız ameliyatlar. Yine şeker ameliyatlarını da yapıyoruz.'
Şeker ameliyatından sonra beslenme alışkanlıklarında nasıl bir değişikliğe gidiliyor?
Şekerli gıda tüketimini tamamen yasaklıyoruz. Normal yürüyüşler ve egzersizlere devam ediliyor. Belli bir müddet mide koruyucu ve vitamin kullanmalarını istiyoruz. Bunun yanında alkol ve sigara tüketimini yasaklıyoruz. Bu şekilde insanlar sigara ve alkolü bırakmış oluyor. Beslenme takibini bu şekilde yapıyoruz. Zaten mide küçüldüğü için midenin kapasitesi kadar yiyebiliyor hastalar.
Kulaktan Dolma Bilgilerle Ameliyat Olmayın!
İnsanlar, toplumda yayılan kulaktan dolma bilgilerle, iyi bir araştırma yapmadan bu ameliyat oluyor. Hastalar, ameliyat olmaya karar verirken nelere dikkat etmeli?
İnsanlar bu ameliyatları kulaktan dolma bilgilerle yaptırmasınlar, araştırtsınlar, bu işi iyi yapan insanlara kendilerini emanet etsinler. Çünkü sağlık alanı bir ticaret alanına döndü. Ameliyat yapmayan insanlar, çok ameliyat yapıyormuş gibi kendilerini lanse ediyor. Sırf kazanç maddi kazanç sağlamak adına uygun olmayan hastayı ameliyat ediyorlar.
Şeker Ameliyatı nedir ve her hastaya yapılabilir mi?
Mide küçültme ameliyatı yapıyoruz hastaya. Ayrıca küçülttüğümüz mideye de bağırsakları getirip dikerek, yol yapıyoruz. İnce bağırsağın yarısından fazlasını bu şekilde devre dışı bırakmış oluyoruz. Mide küçüldüğü için hasta artık az yemek yemeye başlıyor. Bağırsakların çoğu da devre dışı kaldığı için tükettiği kalorinin bir kısmı vücuda ulaşmamış oluyor. Kalori vücuda ulaşmadan, dışarı atılmış oluyor. Bu ameliyattan bir süre sonra hastanın metabolik sendromu düzeliyor.
Garantili bir ameliyat elbette değil. Yüzde 100 düzeltebilecek bir ameliyat değil. Fakat sonuçlarına baktığımız zaman başarı oranı yüksek.
Şeker ameliyatı neden tercih ediliyor?
Özellikle insülin kullanan şeker hastaları, şekerin yaratmış olduğu çok ciddi sorunlarla karşı karşıya kalıyorlar. Örneğin, hasta böbreğini kaybedebiliyor, gözlerini, uzuvlarını kangrenden dolayı kaybedebiliyorlar. Artı damarlardaki tıkanıklığa bağlı olarak bir sürü kalp problemi yaşıyorlar. Bu ameliyatlar mucize ameliyatlar değil, kendine göre riskleri ve problemleri var. Bu ameliyatların zararları ile şekerin zararlarını karşılaştırıyoruz. Eğer şekerin zararı daha çok ise o zaman ameliyatı tercih ediyoruz. O yüzden bu ameliyatı seçili hasta gruplarına yapıyoruz sadece, her hastaya ameliyat yapmıyoruz. Özellikle biraz kilo problemi yaşayan hastalarda tercih ediyoruz. Vücut kitle endeksi değerinin 32'nin üzerinde olması gerekiyor. Vücut kitle endeksi 32'nin altında olanları yapmıyoruz. Tıp literatürü de bunu söylüyor. Bu nedenle vücut kitle endeksi 32'nin üzerinde olan, şekeri olan ve insülin kullanan ve metabolik sendromu olan hastalarda mutlaka bu ameliyatları öneriyoruz. Yaş aralığı 35-40 arasında olan ve ya daha üstünde olanlarda morbit obezite ameliyatı yaptığımızda da tüp mide ile düzelmeler oluyor. Hastalara ameliyat yaptığımız hastalarda şeker normale gelmiş oluyor.
Şeker ameliyatından fayda görme şansı yüksek mi?
Bu ameliyatlardan fayda görme şansımız oldukça yüksek çünkü hasta insülini bırakıyor, birçok fonksiyonları yerine getiriyor ve zayıflamaya yardımcı oluyor. Bir miktar kilo fazlası olan hastayı bile normal sınıra çekebiliyor. Hatta kilo oranı yüksek olan hastalarda ameliyat daha başarılı sonuç veriyor, bahsettiğim kriterlere bağlı kalarak yapıldığında da başarı şansı yine artıyor.
Morbid obezite hastalarına hangi cerrahi operasyonlar yapılıyor?
Morbid obezite hastaları için tüp mide ameliyatını sıklıkla yapıyoruz. Aynı zamanda mide baypas ameliyatı yapıyoruz. Vücut kitle endeksi 35-40 üzerinde olan hastalara baypas yapıyoruz. daha az kompleks bir ameliyat bu. Hasta gruplarını seçip onlara uygun olan ameliyatları bu şekilde belirliyoruz.
Şeker ameliyatı için bir yaş sınırlaması var mı?
Yaş sınırlaması yok fakat 65 yaş üstü hastalara bu tip ameliyatları önermiyoruz ve yapmıyoruz. Dünya Sağlık Örgütünün belirlediği kriterlerden biridir bu ve biz de buna bağlı kalarak hastalarımızı seçmeye devam ediyoruz.
Kilo verme söz konusu olunca birçok hasta ameliyat isteklerine başvuruyor. Bu konuda neler söylemek isteriniz?
Halkın kulaktan dolma bilgilerle bu ameliyatlara yönelmemesi gerek. Uygun olan ve olmayan hastaların ayırt edilmesi lazım. Bu hastaları seçme görevi de bizim. Mesela çocukluktan gelme şeker hastalığı olan birine hiçbir yöntem fayda etmez çünkü bu hastalık kalıtımsaldır. Çocukluktan gelen bir diyabet hastalığında bu ameliyatların hiçbiri fayda göstermez. Tip 1 dediğimiz doğuştan görülen diyabet hastalığına uygulayamıyoruz bu nedenle. Fakat tip 2 dediğimiz sonradan kazanılan diyabetlerde bu ameliyatları öneriyoruz.
'Almanya'dan Çok Fazla Hasta Geliyor'
Yurt dışı ve yurt içinden birçok hasta ameliyat olmak için size geliyor. Hastalar hangi şikayetle geliyor size?
Prof. Dr. Aygün; 'Şehir dışından ve yurt dışından da bazı hastalarımız geliyor. Almanya'dan çok fazla hasta geliyor. Ama her ülkeden ve şehirden gelen hastalarımız da oluyor.' dedi. En çok zayıflama ameliyatı yapıyoruz, obezite şikayeti çok fazla. Tüp mide ve baypas ameliyatları en fazla yaptığımız ameliyatlar. Yine şeker ameliyatlarını da yapıyoruz.'
Şeker ameliyatından sonra beslenme alışkanlıklarında nasıl bir değişikliğe gidiliyor?
Şekerli gıda tüketimini tamamen yasaklıyoruz. Normal yürüyüşler ve egzersizlere devam ediliyor. Belli bir müddet mide koruyucu ve vitamin kullanmalarını istiyoruz. Bunun yanında alkol ve sigara tüketimini yasaklıyoruz. Bu şekilde insanlar sigara ve alkolü bırakmış oluyor. Beslenme takibini bu şekilde yapıyoruz. Zaten mide küçüldüğü için midenin kapasitesi kadar yiyebiliyor hastalar.
Kulaktan Dolma Bilgilerle Ameliyat Olmayın!
İnsanlar, toplumda yayılan kulaktan dolma bilgilerle, iyi bir araştırma yapmadan bu ameliyat oluyor. Hastalar, ameliyat olmaya karar verirken nelere dikkat etmeli?
İnsanlar bu ameliyatları kulaktan dolma bilgilerle yaptırmasınlar, araştırtsınlar, bu işi iyi yapan insanlara kendilerini emanet etsinler. Çünkü sağlık alanı bir ticaret alanına döndü. Ameliyat yapmayan insanlar, çok ameliyat yapıyormuş gibi kendilerini lanse ediyor. Sırf kazanç maddi kazanç sağlamak adına uygun olmayan hastayı ameliyat ediyorlar.