PALANCILIK BİTME NOKTASINA GELDİ
Ali ÖZTÜRK//Elâzığ'daki eski mesleklerden biri olan ve el işçiliğine dayanan palancılık yapılan yeni yolların ve araç sayısının artması sonucunda bitme noktasına
Ali ÖZTÜRK//Elâzığ'daki eski mesleklerden biri olan ve el işçiliğine dayanan palancılık yapılan yeni yolların ve araç sayısının artması sonucunda bitme noktasına geldi. Yük hayvanlarının sırtlarına konulan ve insanın hayvanın üzerinde rahatça durmasını sağlayan ve daha çok doğu yörelerinde kullanılan palana eskisi gibi ilgi gösterilmiyor. Konuyla akalı bilgi aldığımız palancı Metin Dalbul palancılık mesleğinin Elâzığ'da bitme noktasına geldiğini bu işi şuanda sadece kendisinin yaptığını ve kendisinden sonra mesleğin biteceğini eğer devlet destek verirse bu işi devam ettirmek istediğini ve kendisinden sonrada bu işi yapabilecek insanlar yetiştirmek istediği belirterek şunları kaydetti:
‘'1981'den beridir bu işin yapıyorum ustam dedemdi. Bizim şu anda yaptığımız ürüne palan adı veriliyor. Semer ise palanın ağaçlı olanı aslın da ikisi de semer sınıfına giriyor ayrımları semerin ağaçlı olması palanın ise düz olmasıdır. Palan yâda semer daha çok eşek, at ve katır gibi yük hayvanlarında kullanılır. Palan ve semerin boyutlarında farklılık var semer daha uzun oluyor palana göre. Bu meslek artık bitme noktasına geldi Elâzığ'da şuanda bu işi sadece ben yapıyorum. Ben bu işe başladığım zaman palan yâda semer işini yapan 10 tane esnaf vardı ve işlerini yetiştiremezlerdi. Bunun sebebi de köylü şehre yük hayvanıyla gelirdi sebzesini, meyvesini vb. ürünlerini satmak için. Köylerde yol yoktu bütün işlerini köylüler yük hayvanlarıyla yapardı. Şu anda günümüzde artık eski şartlar yok yeni yollar yapılmış durumda ve herkesin aracı var hemen hemen bunun sonucunda yük hayvanına olan ihtiyaç azaldı ve bizim mesleğimizde bitme noktasına geldi. Eskisi gibi talep yok tabi vatandaştan şuanda çok az sayıda palan yapıyoruz. Ben büyüklerimden bana kalan bu mesleğin bitmemesi için devam ettiriyorum yoksa herhangi bir kazanç veya kâr amacı güderek yapmıyorum bu mesleği. 36 senedir bu mesleği yapıyorum tabiri caizse dikili bir ağacım bile yok. Ben bunu defalarca söyledim devlet gerekli maddi desteği verirse bu mesleğin bitmemesi için bir çırak bulup yetiştirebilirim. Benimle birlikte bu meslekte Elâzığ'da ölecek. Bu iş Türkiye'de en fazla Urfa ve Diyarbakır'da vardı şu anda Urfa'da bu iş tamamıyla bitti Diyarbakır'da bir kişi kaldı Elâzığ'da bir kişi kaldı Gaziantep'te bir kişi kaldı nerdeyse bitme noktasına geldi palan işi. Semer şu anda devam ediyor benim bildiğim şu anda batıda İzmir ve Aydın ilerinde güneyde ise Kahramanmaraş ve Gaziantep illerinde ve Türkiye'nin hemen hemen her yerinde semercilik devam ediyor ama palan yapan fazla bir yer kalmadı. Palan zaten genellikle bizim doğu yörelerinde kullanılır batı tarafında ismi bile pek bilinmez. Planın yapılışında keçe, çuval, palas, bez ve kamış gibi malzemeler kullanılıyor. Bir palanın yapılışı 2 günde biter ve kuvvete dayalı bir iştir''.
‘'1981'den beridir bu işin yapıyorum ustam dedemdi. Bizim şu anda yaptığımız ürüne palan adı veriliyor. Semer ise palanın ağaçlı olanı aslın da ikisi de semer sınıfına giriyor ayrımları semerin ağaçlı olması palanın ise düz olmasıdır. Palan yâda semer daha çok eşek, at ve katır gibi yük hayvanlarında kullanılır. Palan ve semerin boyutlarında farklılık var semer daha uzun oluyor palana göre. Bu meslek artık bitme noktasına geldi Elâzığ'da şuanda bu işi sadece ben yapıyorum. Ben bu işe başladığım zaman palan yâda semer işini yapan 10 tane esnaf vardı ve işlerini yetiştiremezlerdi. Bunun sebebi de köylü şehre yük hayvanıyla gelirdi sebzesini, meyvesini vb. ürünlerini satmak için. Köylerde yol yoktu bütün işlerini köylüler yük hayvanlarıyla yapardı. Şu anda günümüzde artık eski şartlar yok yeni yollar yapılmış durumda ve herkesin aracı var hemen hemen bunun sonucunda yük hayvanına olan ihtiyaç azaldı ve bizim mesleğimizde bitme noktasına geldi. Eskisi gibi talep yok tabi vatandaştan şuanda çok az sayıda palan yapıyoruz. Ben büyüklerimden bana kalan bu mesleğin bitmemesi için devam ettiriyorum yoksa herhangi bir kazanç veya kâr amacı güderek yapmıyorum bu mesleği. 36 senedir bu mesleği yapıyorum tabiri caizse dikili bir ağacım bile yok. Ben bunu defalarca söyledim devlet gerekli maddi desteği verirse bu mesleğin bitmemesi için bir çırak bulup yetiştirebilirim. Benimle birlikte bu meslekte Elâzığ'da ölecek. Bu iş Türkiye'de en fazla Urfa ve Diyarbakır'da vardı şu anda Urfa'da bu iş tamamıyla bitti Diyarbakır'da bir kişi kaldı Elâzığ'da bir kişi kaldı Gaziantep'te bir kişi kaldı nerdeyse bitme noktasına geldi palan işi. Semer şu anda devam ediyor benim bildiğim şu anda batıda İzmir ve Aydın ilerinde güneyde ise Kahramanmaraş ve Gaziantep illerinde ve Türkiye'nin hemen hemen her yerinde semercilik devam ediyor ama palan yapan fazla bir yer kalmadı. Palan zaten genellikle bizim doğu yörelerinde kullanılır batı tarafında ismi bile pek bilinmez. Planın yapılışında keçe, çuval, palas, bez ve kamış gibi malzemeler kullanılıyor. Bir palanın yapılışı 2 günde biter ve kuvvete dayalı bir iştir''.