Mutabakattan HDP Çıktı
11 toplantı yapıldığı halde adayını açıklamayan Millet İttifakı, 6 partiyle vardıkları mutabakat metnini kamuoyuna duyurdu. Metinde teröre destek veren belediyelere atanan kayyum uygulamasına son verilmesi ve parti kapatmayı zorlaştıran maddelerin yer alması HDP'nin desteğini almaya yönelik adımlar olarak yorumlandı.
Kübra Kabukçu/2023 seçimleri yaklaşırken, siyasi gündemde hararet artıyor. Seçimler için 14 Mayıs tarihi beklenirken, Millet İttifakı'nda halen aday belirsizliği hakim. Aday açıklaması beklenen 6'lı masa, Ortak Politikalar Metni'ni açıkladı.
ORTAK TOPLANTI, ORTAK METİN, ORTAK USLUP
Millet İttifakı'nın Ortak Politikalar Mutabakat Metni, altı siyasi parti genel başkanının katıldığı toplantıda açıklandı. 9 ana başlık, 2 binin üzerinde maddenin yer aldığı metin, aynı zamanda muhalefetin seçim beyannamesi olma özelliği taşıyor.
Metinde geçen vaatlerin son kelimelerinde; “hayata geçireceğiz, yapacağız, kuracağız, tanıyacağız” gibi hepsinde çoğul eki kullanılması dikkatlerden kaçmadı.
9 ANA BAŞLIK
Millet İttifakı'nın Ortak Politikalar Mutabakat Metni, 6 liderin katılımıyla Ankara'da açıklandı. Seçim beyannamesi özelliği taşıyan metin; 9 ana başlık altında 2 binin üzerinde yeni düzenlemeyi içeriyor.
Mutabakat metni "Hukuk Adalet ve Yargı", "Kamu Yönetimi", "Yolsuzlukla Mücadele, Şeffaflık ve Denetim", "Ekonomi, Finans ve İstihdam", "Bilim, AR-GE, Yenilikçilik, Girişimcilik ve Dijital Dönüşüm", "Sektörel Politikalar", "Eğitim ve Öğretim", "Sosyal Politikalar", "Dış Politika, Savunma, Güvenlik ve Göç Politikaları" başlıkları altında toplandı.
Toplantı öncesinde hazırlanan "Ortak Politikalar Mutabakat Metni" kitapçığı salondakilere dağıtıldı. 240 sayfalık ana başlık, 75 alt başlık, 2300'den fazla somut hedef yer alıyor.
Ortak Mutabakat metninde öne çıkan bazı başlıklar şöyle:
GÜÇLENDİRİLMİŞ PARLAMENTER SİSTEMİ
"Etkin ve katılımcı bir yasama, istikrarlı, şeffaf ve hesap verebilir bir yürütme, bağımsız ve tarafsız bir yargı ile kuvvetler ayrılığının tesis edildiği güçlü, özgürlükçü, demokratik, adil bir sistem için Güçlendirilmiş Parlamenter Sisteme geçeceğiz. Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Mutabakat Metni doğrultusunda yapılması gereken anayasal ve yasal değişiklikleri ivedilikle hayata geçireceğiz.
KESİN HESAP KOMİSYONU
Bir yasama yılında en az 20 gün, gündemi muhalefet tarafından belirlenen genel görüşme açılabilmesini sağlayacağız. Devlet sırrı ve ticari sır kavramlarını, Meclis'in bilgi edinme ve denetim yetkilerini engellemeyecek şekilde yeniden tanımlayacağız. Milletlerarası sözleşmelerden geri çekilme yetkisinin Meclis'e ait olduğunu anayasal güvence altına alacağız. TBMM'de başkanı ana muhalefet milletvekilleri arasından seçilen Kesin Hesap Komisyonu kuracağız.
CUMHURBAŞKANI 7 YIL SÜREYLE BİR DÖNEM SEÇİLECEK, PARTİSİ İLE İLİŞİĞİ KESİLECEK"
Kanunlar üzerinde tanınan veto yetkisini kaldırarak Cumhurbaşkanına sadece 'geri gönderme yetkisi' tanıyacağız. Cumhurbaşkanının 7 yıl süreyle bir dönem seçilebilmesine, seçildikten sonra partisi ile ilişiğinin kesilmesine ve görev sonrasında aktif siyasete dönmemesine ilişkin düzenleme yapacağız.
OHAL KALKACAK
Olağanüstü hal kararnamelerine son verecek, OHAL süresini altı aydan iki aya düşüreceğiz.
Hakimler Kurulu ve Savcılar Kurulu şeklinde iki farklı kurul oluşturacağız.
Çoklu baro sistemine son vereceğiz.
Tutuklamanın istisna olması ilkesinin titizlikle uygulanması için gerekli tedbirleri alacağız.
Düşünce, kanaat ve ifade hürriyetlerini güçlendireceğiz. Olağanüstü Hal Kanun Hükmünde Kararnamelerinden kaynaklanan mağduriyetlere son vereceğiz.
PARTİ KAPATMAK TBMM'NİN İZNİNE BAĞLI
Seçim barajını yüzde 3'e düşüreceğiz. Siyasi partilerin kapatılmasına ilişkin davaların açılmasında TBMM'nin iznini zorunlu hale getireceğiz.
"YOLSUZLUKLARI ARAŞTIRMA KOMİSYONU KURACAĞIZ"
TBMM'de 'Yolsuzlukları Araştırma Komisyonu' kuracağız. Yolsuzluktan elde edilen ve yurt dışına kaçırılan gelirleri ülkemize geri getirecek, bu çerçevede 'Malvarlıklarının Geri Alınması Ofisi'ni kuracağız. Mali Eylem Görev Gücü (FATF) standartlarına tam uyum sağlayacak ve ülkemizi 'gri listede'den çıkaracağız. Vergi cennetleri listesini ve kara paranın aklanması aracı olarak kullanılmasını engelleyeceğiz. Siyasi Etik Kanunu'nu çıkaracak, TBMM bünyesinde Siyasi Etik Komisyonu kuracak, Grubu bulunan siyasi partiler bünyesinde siyasi etik kurulları oluşturulmasını düzenleyeceğiz.
BAKAN YARDIMCILIKLARI KALDIRILACAK
Türkiye Varlık Fonu'nu kapatacağız. Bakan yardımcılıklarını kaldırıp, müsteşarlık sistemini kuracağız.
KAYYUM UYGULAMASINA SON
Yerel yönetimlerde seçme ve seçilme hakkını yok sayan kayyum uygulamalarına son vereceğiz.
Cumhurbaşkanlığı bünyesindeki kurulları ve ofisleri lağvederek görev ve yetkilerini ilgili bakanlık ve kurumlara devredeceğiz.
ÇOCUKLARA BAKANLIK
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'nı Kadın, Aile ve Çocuk Bakanlığı olarak yapılandıracağız.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nı İklim, Çevre ve Orman Bakanlığı şeklinde yapılandıracağız.
AFET BAKANLIĞI GELİYOR
Şehircilik ve Afet Yönetimi Bakanlığı kuracağız. Hazine'yi Maliye Bakanlığı'ndan ayıracak ve ayrı bir bakanlık şeklinde yapılandıracağız.
ESNAF BAKANLIĞI
Ticaret Bakanlığı'nı Esnaf ve Ticaret Bakanlığı şeklinde yapılandıracağız. Bilişim ve Yenilikçilik Bakanlığı kuracağız.Strateji ve Planlama Teşkilatı kuracağız. Bakan Yardımcılarını kaldırıp müsteşarlık sistemini kuracağız. Bakanlıklarda belirli konularda sorumlu birden fazla müsteşar atanmasını mümkün hale getireceğiz. Düzenleyici ve Denetleyici kurumların idari ve mali bağımsızlıklarını sağlayacak, yürütmenin müdahalelerine karşı koruyacağız. Düzenleyici ve Denetleyici kurumlarda liyakat, şeffaflık, tarafsızlık, çoğulculuk, hesap verilebilirlik ve ulaşılabilirlik ilklerini esas alacağız.
Kurumlara yapılacak atamalar ile kurumların denetiminde TBMM'nin daha belirleyici ve etkin olmasını sağlayacağız. Düzenleyici ve Denetleyici kurumlarda çalışanların düzenledikleri sektörlerdeki kuruluşların yönetim kurullarında görev almalarını önleyeceğiz.
RTÜK'E ÖZERKLİK
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu'na üye seçim yöntemin çoğulculuğunu sağlayacak şekilde değiştirecek, kurulun tarafsızlığını ve özerkliğini güvence altına alacağız. SPK'nın yetkilerini artıracak sermaye piyasalarında manipülasyon ortamının oluşmasına kesinlikle izin vermeyeceğiz.
Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurulu'nu kuracağız. Türkiye Şeker Kurumu'nu kuracağız.
YOKSULLUK SIFIRLANACAK
Enflasyonu, iki yıl içinde düşük tek haneye kalıcı bir biçimde indireceğiz.Beş yılın sonunda dolar cinsinden kişi başına milli gelirimizi en az iki kadına çıkaracağız. Türk lirasına yeniden itibar ve istikrar kazandıracağız. 2018 sonrasında yeniden gündeme gelen aşırı yoksulluğu sıfırlayacağız.
Merkez Bankası bağımsızlığına müdahaleye ve yetki sorumluluk çatışmasına yol açan, hiçbir işlevselliği bulunmayan Finansal İstikrar Komitesi'ni kaldıracağız.Cumhurbaşkanlığı'nın kullanımındaki uçak sayısını azaltacağız.
HEDEF HDP'NİN DESTEĞİNİ ALMAK
9 ana, 73 alt başlıktan oluşan 2 bin 500'e yakın madde ve vaatlerin sıralandığı ve yaklaşık 200 sayfa olan mutabakat metninde en dikkat çeken konu ise kayyum ve parti kapatmayla ilgili olarak HDP'nin görüşlerinin yer alması. 6‘lı Masa'nın ikinci turda HDP'nin desteğini almak amacıyla mutabakat metnine bu maddeleri koymasının İYİ Parti tabanında nasıl yankı bulacağı merak ediliyor.