Milletvekili Erol, Bakan Dönmez İle Görüştü

CHP'li Erol, Maden ilçesi Kısabekir bölgesi sınırları dahilinde, ülkenin önemli büyüklükte bakır, altın ve kobalt rezervlerine sahip bir sahanın tespit edildiğini Bakan Dönmez'e bildirdi. Erol, “Ne var ki Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü, daha arama-geliştirme çalışmaları devam ederken, nihai teknik raporlamalar bile tamamlanmadan, ruhsat hakları MTA'dayken maden sahasını ihaleye çıkarmıştır. Elazığ ve Adıyaman illerinde bulunan maden sahasının uç ürün üretimine yönelik tesis şartlı ihale ilanı Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (MAPEG) internet sitesinde yayınlanan ilana göre yapılacak olan ihale ile ilgili şeffaf, katılımcı ve rekabeti sağlayan bir ihale sürecinin gerçekleşmesi için önerilerimiz Elazığ ile Adıyaman illeri sınır komşusu olmamasına rağmen ve maden cevherleşmesinin iki il arasında bağlantılı olmadığı halde bu iki ilde bulunan maden sahaları tek bir ihale konusu yapılmaktadır. Karayolu ile arasında 250 kilometre mesafe bulunan bu iki poligon ayrı ayrı iki maden sahası olarak ihale edilmelidir. İhale şartnamesi madde 17.5'de yer alan ‘…gerekli izinlerin alınmaması halleri ile diğer hukuki sebep ve gerekçelerle ihalenin iptal edilmesi hallerinde -yatırılan ihale bedeli hariç olmak üzere- tesis ve saha için yapılan yatırım giderleri veya yoksun kalınan kar adı altında hiçbir bedel talep edemez' ifadesi ‘'yatırım taahhütleri yerine getirilmez ise tesis ve saha için yapılan yatırım giderleri veya yoksun kalınan kâr adı altında hiçbir bedel talep edemez' şeklinde değiştirilmelidir” dedi.

“Veriler yatırımcılara ulaştırılmalı”
MTA'nın yürüttüğü arama-geliştirme çalışmaları sonuçları ve sondaj faaliyetleri sonrasında tespit edilen maden yatağına ilişkin rezerv, tenör ve diğer teknik özellikler ile ilgili bilgilerin katılımcı adaylara sunulmadığını aktaran Erol, “Şeffaflık gereği, MTA'nın yetkin kişilerce hazırlanan teknik raporu ve cevherin modellemesi mutlaka teknik şartname ile birlikte yayınlanmalıdır. Sahada yapılan çalışmaların djital verilerinin ‘veri odası' şeklinde düzenlenerek, gizliliğinin korunması şartıyla, yatırımcıların ulaşımına açılıp, sağlıklı bir değerlendirme yapmalarına imkan verilmelidir. Şartnamede, ihalenin yedi kriterden oluşan puanlamaya dayalı olarak yapılacağı belirlenmiştir. Bu puanlama kriterlerinden birisi ve en önemlisi de, Uç Ürün Üretme Tesisi kurulum süresidir. Buna göre, müracaatçılar, İzabe Tesisi'nin kurulumu için ne kadar kısa bir süre teklif ederlerse, o kadar yüksek puan verilecektir. Şöyle ki, Şartname Ek 6 puan tablosuna göre, İzabe Tesisinin 6 yıl ve daha uzun sürede kurulması 5 puan, 4 ila 6 yıl arasında kurulması 10 puan, 4 yıldan kısa sürede kurulması 20 puan olarak kabul edilmiştir. Ne var ki, Şartnamede, mevcut bir tesisin olması halinde, bu tesisin yerine, sahaya olan uzaklığına, ek istihdam sağlayıcı bir özelliği olup olmadığına bakılmaksızın, bu tesisin kapasitesi yeterli olması durumunda, söz konusu şartı gerçekleştirmiş kabul edileceği anlaşılmaktadır. Zira, EK 6 tablosunda, tesis şartı belirlenirken, “Mevcut Uç Ürün (İzabe) Tesisin Kapasitesinin Artırılması veya Yeni Uç Ürün (İzabe) Tesisinin Kurulma Süresi” şeklinde belirlenmiştir. Kanun'da ve Yönetmelik'te, Uç Ürün Üretme Şartı belirlenirken, “maden ruhsat sahasının cinsi, rezervi, bulunduğu bölge, tenörü, kalitesi, metalurjik özellikleri, istihdam, yatırım, ülke ihtiyaçları ve benzeri hususların dikkate alınması gerektiği” açıkça belirtilmiş olmasına rağmen, Şartnamede, mevcut İzabe Tesisi ile yeni İzabe Tesisi kurulması eşit kabul edilmiş, mevcut İzabe Tesisi'nin; bulunduğu yer, yapılacak yatırım, yeni istihdam sağlayıp sağlamadığı gibi hususlar nazara alınmamıştır. Böyle olunca, mevcut bir tesisin bulunması ile yeni bir tesis yapılması, Yönetmelik ve Kanun hükümlerine aykırı olacak şekilde eşit puanlamaya tabi tutularak, mevcut tesisi olan müracaatçıya ihale sonucunu belirleyecek derecede avantaj sağlanmış olmaktadır. Taahhüt edilmesi istenen izabe tesis puanlaması mevcut izabe tesislerine avantaj sağlayacak şekilde olmamalıdır. İzabe tesis puanlaması için verilecek taahhüt yeterli olmalıdır. Yapılması istenen tüm maden tesislerinin maden sahası içinde olması taahhüt edilmelidir. Kurulacak olan tesis Avrupa Birliği Yeşil Mutabakat kapsamında olmalı, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının çevre ve ekoloji normlarına uyulması taahhüt edilmelidir. İhalede açık artırmanın bir kerelik nakit ödeme şeklinde belirlenmesinin kamu yararına aykırı olduğu açıktır. İhale bedeli rödovans payı üzerinden bedellendirilmelidir. Maden bölgesi ileri teknoloji yatırım bölgesi ilan edilerek tam yatırım teşviki kapsamına alınmalıdır.

- Teklif edilecek rödovans bedelinin yüzde 20'sinin Elazığ İl Özel İdare'ye, yüzde 5'inin de Maden Belediyesi'ne verilmesi taahhüt edilmelidir. Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü'nün internet sitesinde 9 Şubat 2022 tarihinde yayınlanan Elazığ ve Adıyaman illerinde bulunan ER:3419460 sayılı IV. Grup maden sahasının uç ürün üretimine yönelik tesis şartlı ilana göre yapılacak olan ihale ile ilgili kamu yararı için gerekli gördüğüm hususları belirttim” diye konuştu.