Kiralık Evlerde Yeni Dönem: Ev Sahipleri Özel Hayat Sınırları Aşmakta!
Temmuz itibarıyla kira artışlarına getirilen yüzde 25'lik sınır kaldırıldı. Bundan sonra kira artışları, TÜFE oranına göre belirlenecek. Haziran ayında açıklanan enflasyon verilerine göre, konut ve işyerlerine yapılacak zam oranı yüzde 65'i bulabilecek. Bu değişiklikle birlikte ev sahipleri de kiracı seçim kriterlerini sıkılaştırdı. Bazı ev sahipleri, kiracıların borç durumunu veya kredi notunu öğrenmek istiyor. İstanbul ve diğer büyük şehirlerde, kefil veya tahliye taahhütnamesi isteyen ev sahipleri de var. Ekonomik koşullar, enflasyon ve tahliye davalarının uzun sürmesi, ev sahiplerinin kararlarını etkiliyor.
Avukat Elvan Kakıcı Şimşek, doğru adımların ev sahiplerinin ileride karşılaşabileceği problemleri önceden engellemelerine yardımcı olduğunu belirtti. Şimşek, "Kiracı araştırması yapmak, kira sözleşmesi hazırlamak ve ödeme koşullarını belirlemek gibi adımlara dikkat etmek, uzun vadeli ve sorunsuz bir kiralama süreci için çok önemlidir. Olası bir sorunda yasal hakların aranabilmesi için tüm işlemlerin belgelenmiş olması gerekir. Ancak kiracının hayatına dahil olmak ile onu yakından tanımak arasında ince bir fark bulunur" dedi.
Ev sahiplerinin kiracının özel hayatına müdahalede bulunabilecekleri konusunda uyarıda bulunan Avukat Elvan Kakıcı Şimşek, kiracıların aylık gelirlerini belgelendirmeleri istenebilirken, kiracının borcunu öğrenmek veya findeks raporunu talep etmenin özel hayatına müdahale anlamına geldiğini ve yasal olarak geçerli olmadığını belirtti. Kiracı, kira ödemelerinde gecikme yaşarsa, ev sahibi ceza uygulayamaz; bunun yerine yasal yollarla tahliye davası açabilir.
Tahliye taahhütnameleriyle ilgili olarak Şimşek, bu belgelerin kira sözleşmesi yapıldıktan sonra verilmesi gerektiğini ve kiralanan mülkün boşaltılacağı tarihin açıkça belirtilmesi gerektiğini vurguladı. Taahhütnamenin kiracı tarafından imzalanması zorunludur ve kira sözleşmesinden önce hazırlanmış taahhütnameler geçersiz sayılır.
Uzmanlar, ev sahiplerinin kiracılara yönelttiği soruları değerlendirerek, bu durumun hem kiracılarda hem de vatandaşlarda endişe yarattığını belirtti. İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizamettin Aşa, artan fiyatlar ve yüksek TÜFE oranlarının ev sahiplerini sağlam kiracı arayışına soktuğunu ifade etti.
Aşa, "Ev sahipleri kiraların yüksek olduğunu ve bu bedellerin kolayca ödenemeyeceğini biliyorlar. Bu yüzden kriterler koyarak kefil, tahliye taahhüdü, findeks raporu ve hatta GBT talep ediyorlar. Ev sahiplerinin bu talepleri yasal olarak engellenemez. Sonuçta kira sözleşmesi bir anlaşmadır ve iki taraf da bazı taleplerde bulunabilir" dedi.
Avukat Sinan Keskin ise ev sahiplerinin taleplerinin yasal olması gerektiğine dikkat çekti. Keskin, "Borç durumunun sorgulanması ve findeks raporu talep edilmesinde hukuka aykırılık yoktur ancak kişisel verilerin korunması kanunlarına uyulması gerekmektedir" açıklamasında bulundu.