HAYVANLAR İÇİN YAPTIĞI PROTEZLERLE TÜM ÜLKE ONU TANIDI
BAŞAK MERAL GÜNDÜZ/Engelli hayvanlar için yaptığı protezlerle birçok iyilik ödülü alarak, iyiliğin simgesi haline gelen Mardin Kızıltepeli, namı diğer Hayat Tamircisi Hasan Kızıl bizlere iyiliği, sevgiyi ve paylaşmanın güzelliğini anlattı.
Aslında seni tanıyan, yaptıklarından haberdar olan geniş bir kitle var ama okurlarımıza tanıtmak için seni biraz tanımak isteriz...
22 Haziran 1995'te Mardin'in Kızıltepe ilçesinde doğdum. Ortaokulu Boyaklı Köyü'nde bitirdim. Liseyi de Kızıltepe'de okudum. Lise dönemimde de birçok çalışmam olmuştu. Ordu için ısıtmalı bot ve görme engelliler için navigasyonlu baston yapmıştım ama okulda çalışmalarıma ışık bulamadığım için ve çok yalnız olduğum için okulu bırakmak zorunda kaldım. Ama açık öğretimden liseyi bitirdim, şimdi de üniversite sınava gireceğim fırsat bulabilirsem. Geçen sene sınavı bir kediyi kliniğe götürdüğün için kaçırdım. Geçen sınav kayıtlarını da bir köpeği kliniğe götürdüğüm için kaçırdım. Sınavları kaçırmış olabilirim ama iki canın da hayatı kurtuldu, bu beni mutlu etmeye yeter.
Tabii tüm ülke seni iyi yüreğinle tanıdı. Hayvanlar için yaptığın protezlerle. Bu serüvenin bir ilk hikayesi vardır diye tahmin ediyoruz. Var mı, nedir o hikaye?
Bütün hikaye arabanın motoruna sıkışan bir kediyle başladı. Sırtı kırılmıştı ve kısıtlı imkanlarla tedavi etmeye çalıştım, kurtaramadım. O an kalbim acıdı, sonra engelli hayvanlara neler yapabilirim diye araştırmalara başladım ve tesadüfen yurt dışındaki yürüteç protez taslaklarıyla karşılaştım. Neden ben de yapmayayım dedim. Ve dolabımda ki en sevdiğim oyuncak arabamı çıkarttım, hiç düşünmeden parçalayıp minik bir yürüteç yaptım. Bunu denemem gerekiyordu. Ardından bu tip olaylar peşimi bırakmadı. Bir restoranın kapısından geçerken yavru bir kediyle karşılaştım, arka ayakları yerde sürünüyordu. Ona bakan kişiyle veterinere götürdük ama yürüme şansının olmadığı söylendi. Bakan kişi, eğer isterseniz size verebilirim, dedi. Çok mutlu oldum, onu hemen eve getirdim. Ve minik yürüteci taktım. Taktığım an minik minik adımlar attı ve sonra koşmaya başladı, oyun oynamaya başladı. Düşünebiliyor musunuz… O gün anladım ki, evet, artık ben de mutluluk kaynağımı bulmuştum.
İlkinden sonra gerisi de gelmiş. Peki, zor olmadı mı bu yolda yürümek? İmkansızlıklar, maddi eksiklikler, destek alamamak gibi zorluklarla karşılaşmadın mı?
İlk etapta en sevdiğim oyuncakları kırarak başladım. Sonra minik bir röportaj yaptım daha çok engelli cana ulaşmak için. Ama haber hızla yayıldı, iş kontrolden çıktı ve bütün Türkiye benden yürüteç protez istemeye başladı. Oyuncaklar yetmeyince hurdacılara gitmeye başladım. Eski bisikletler, bebek arabaları, borular, dönüştürebileceğim bütün materyalleri topluyordum. En büyük desteğim ailemdi. 200 engelli canı onlar sayesinde mutlu ettim. Sonra birkaç sponsorum oldu ve 350 engelli cana ulaştım. Hedefim bin engelli hayvana ulaşmak.
Fakat nihayetinde yaptığın iyiliklerin yankısı duyuldu ve tanınıp, bilinmekle kalmayıp çeşitli ödüller, destekler aldın. Nasıl bir his tanınmak, takdir edilmek, en önemlisi iyiliğinin karşılık bulması?
Bir gün atölyemde çalışırken bir hayli yorulmuştum ve yedi yürüteç yapmam gerekiyordu. Telefonum çaldı ve uluslararası iyilik ödülü aldığımı söylediler. Şaşırdım. Telefonu kapattıktan sonra mutluluktan yürüteçleri bir saatte bitirmiştim. Tabii bugün itibariyle ondan fazla ödül aldım ve bu çok mutlu edici bir şey. Demek ki doğru yoldayım diyor insan.
Türkiye Diyanet Vakfı 4. Uluslararası İyilik Ödülleri töreninde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'dan aldığınız İyilik Ödülü ile Mardin'in gururu oldunuz…
22 yaşında hayat tamircisi ünvanı ile anılan Hasan Kızıl, Cumhurbaşkanından aldığı ödüle layık olmak için yeni bir projeye başlıyor. Kızıl, bilim insanlarını hayran bırakacak bir proje ile biosensör kullanarak beyindeki sinyallerle hayvanları yürütmeye çalışacak. Proje hayata geçerse hayvanlar yürütece ihtiyacı olmadan beyinden gelen sinyallerle engellerini aşabilecek.
Bir taraftan da insanın aklına, bu kadar çok proteze ihtiyaç duyan hayvanı nereden denk geldiğin sorusu geliyor. Senin bir araştırma pratiğin var mı, sana mı ulaşıyor ihtiyaç sahibi insanlar, nasıl ilerliyor o süreç?
Tabii ilk etapta ben onları buluyordum, protez yürüteç desteği veriyordum. Ama tanındıktan sonra onlar artık ulaşmaya başladılar. Aktif olduğum tek sosyal hesabım var. Instagram hesabım. Oradan ve mailden ulaşıyorlar ülkenin birçok yerinden. Bazen de yurtdışından talepler oluyor.
Tabii bir de bahsetmeden geçemeyeceğimiz Yağmur var. Oldukça çarpıcı bir hikayesi var bir araya gelişinizin. O hikayeyi de dinlemek isteriz.
Yağmur bir haftalıkken annesini kaybetti. Onu bulduğumda, ona sımsıkı sarılıp artık annen benim demiştim. Aylarca annesini unutturmak için çalıştım. Her gece ahırda onu kendim uyuttum, ona hikayeler söylerdim uyurdu, ben de ahırdan çıkarken lamba bırakırdım karanlıktan korktuğu için. Beni annesi olarak kabul etti artık. Hep ben vardım çünkü yanında. Şu an bir buçuk yaşında. O bana ebeveynlik duygusunu yaşattı. Kızım o benim. Onu çok seviyorum.
Bundan Sonrası İçin Hayallerin Nelerdir?
Önümüzdeki dönem gerçekleştirmek istediğim iki tane projem var. Birisi engelli çocuklar için. Süper kahraman logolu protezler yapıyorum. Her çocuk kahramandır ama engelli çocuklar gözümde süper kahramandır. Bu mekanik protezler, çalışabilen protezler. Çocukların hem engelleri yok oluyor hem de kendilerini birer süper kahraman hissediyorlar. Çocuklar ve hayvanlar için süper projeler yolda. Devamı sürpriz olsun.
İyiliğin simgesi oldun. İyilik tanımın nedir merak ediyoruz. Ayrıca, dünyanın her geçen gün daha kötü bir yer olduğu fikri, genel kabul gören bir fikir. Peki bunun nedeni nedir sence, iyilik yapmak çok mu zor ya da kötülük daha mı krlı?
Her şeyin zayıf noktaları vardır. Kötülüğün de zayıf noktası iyilik yapmaktır. Kötü karanlığı iyiliklerin yol açtığı güzel ışıklarla aydınlatabiliriz. İyilik bir insanlık sanatıdır. Hepimiz sanatımızla hayata öyle bir imza atmalıyız ki dünyayı bütün canlılar için güzel ve yaşanır hale getirmeliyiz. Yoksa bizim de yaşıyor olmamızın bir anlamı olmaz.
Türkiye'de tüm engelli hayvanlara ulaşmak istiyorum. Sadece engelli hayvanlar değil, engelli çocuklar için de geliştirdiğim mekanik protez el ile çocukların hayallerini inşallah gerçekleştireceğim.
'Bir haberle daha çok engelli hayata ulaşmak istedim'
Çocukluğumda başlayan hayvan sevgisi bir süre sonra yaşanılan engelleri görmemi sağladı. 'Sizlerin de sayesinde birkaç haberle daha çok engelli hayvana ulaşma sansı buldum. Bir süre sonra neden çocuklar için de bir şeyler yapmayayım diye düşündüm. Şuan benden istenen kedi köpek yürüteci oldukça fazla. 100 civarı kedi, köpek, kuş, kaplumbağa bile var. Her haber yaptığımız zaman daha çok engelli hayvana ulaşıyoruz. Bir yandan da destek alabilirsek çok çok daha fazla sayıya ulaşacağım'
'Tek başına yemek yemek isteyen bir çocuğun hayali için çalışıyorum'
Şuan insan protezi de isteniyor. 'Benden istenen insan protezi de 10 civarı. Bir tane çocuk için yapmayı planladığım protez var. Çocuğun iki kolu yok ve tek hayali tek başına yemek yemesi. Annesi ona yemeğini yediriyor. Ve hayali tek başına yemek yemek, bu hayalini gerçekleştirmek için çalışacağım'.
'Bir haber tüm hayatımı değiştirdi'
İlk haberimiz İHA tarafından yapıldı bu haberle hayatım değişti. 'Bana iyilik nedir diye sorulsa, karşılık beklemeden yapılan her şeydir derim. Bu ödül çok güzel oldu ve güçlendim. Bu sefer çok daha güzel projeler ile çok daha farklı çalışmalar yapmayı planlıyorum. İlk etapta minik minik oyuncakları kırarak başladım. Bu kadar büyüyebileceğini aslında tahmin etmemiştim. Böyle minik bir röportaj yapayım istedim ve daha çok cana ulaşmak istedim. O röportajı yaptım ve önünü kesemedim. Reklamlar, gazete manşetleri, ulusal kanallar, ödüller. Ailem annem babam her zaman destekçim oldu ve onların sayesinde 250 canı yürüttüm. Onlar yanımda olmasaydı bu çalışmamı hayata geçiremezdim'.
'Beyin gücü ile felçli hayvanları yürüteceğim'
Daha önce yurt dışında konuya ilişkin araştırma yaptım ve bu konuda bir projeye başladım beyin gücü ile felçli hayvanları yürütmek için çalışmalarıma başladım. Bundan sonraki süreçte bir tane projem vardı, onun üzerinde çalışmaya devam edeceğim. Biosensör teknolojisi ile tamamen felçli olan canlıları kapsıyor bu proje. Biosensörler ile beta sinyallerini beyin gücü ile felçli hayvanları yürütebilmek için uğraşıyorum. Bunu başarabilirsem insanlar için de iyi olur diye düşünüyorum. Gerçekten kalbimiz çok önemli bir organımız. Şuan atıyorsa elimizden geleni yapalım'.
Bugüne kadar 250 hayvana yürümesi için protez gerçekleştirdim ve Turkcell'in sponsorluğunda elde ettiğim üç boyutlu yazılım ile çocuklar için protez eller yaparak engelli çocukların hayallerini gerçekleştiriyorum. Son projem biosensör teknolojisini kullanarak beyin gücü ile felçli canlıların yürümesini sağlayabilirsem bilim dünyasında yeni bir çığır açmış olacağım.
22 Haziran 1995'te Mardin'in Kızıltepe ilçesinde doğdum. Ortaokulu Boyaklı Köyü'nde bitirdim. Liseyi de Kızıltepe'de okudum. Lise dönemimde de birçok çalışmam olmuştu. Ordu için ısıtmalı bot ve görme engelliler için navigasyonlu baston yapmıştım ama okulda çalışmalarıma ışık bulamadığım için ve çok yalnız olduğum için okulu bırakmak zorunda kaldım. Ama açık öğretimden liseyi bitirdim, şimdi de üniversite sınava gireceğim fırsat bulabilirsem. Geçen sene sınavı bir kediyi kliniğe götürdüğün için kaçırdım. Geçen sınav kayıtlarını da bir köpeği kliniğe götürdüğüm için kaçırdım. Sınavları kaçırmış olabilirim ama iki canın da hayatı kurtuldu, bu beni mutlu etmeye yeter.
Tabii tüm ülke seni iyi yüreğinle tanıdı. Hayvanlar için yaptığın protezlerle. Bu serüvenin bir ilk hikayesi vardır diye tahmin ediyoruz. Var mı, nedir o hikaye?
Bütün hikaye arabanın motoruna sıkışan bir kediyle başladı. Sırtı kırılmıştı ve kısıtlı imkanlarla tedavi etmeye çalıştım, kurtaramadım. O an kalbim acıdı, sonra engelli hayvanlara neler yapabilirim diye araştırmalara başladım ve tesadüfen yurt dışındaki yürüteç protez taslaklarıyla karşılaştım. Neden ben de yapmayayım dedim. Ve dolabımda ki en sevdiğim oyuncak arabamı çıkarttım, hiç düşünmeden parçalayıp minik bir yürüteç yaptım. Bunu denemem gerekiyordu. Ardından bu tip olaylar peşimi bırakmadı. Bir restoranın kapısından geçerken yavru bir kediyle karşılaştım, arka ayakları yerde sürünüyordu. Ona bakan kişiyle veterinere götürdük ama yürüme şansının olmadığı söylendi. Bakan kişi, eğer isterseniz size verebilirim, dedi. Çok mutlu oldum, onu hemen eve getirdim. Ve minik yürüteci taktım. Taktığım an minik minik adımlar attı ve sonra koşmaya başladı, oyun oynamaya başladı. Düşünebiliyor musunuz… O gün anladım ki, evet, artık ben de mutluluk kaynağımı bulmuştum.
İlkinden sonra gerisi de gelmiş. Peki, zor olmadı mı bu yolda yürümek? İmkansızlıklar, maddi eksiklikler, destek alamamak gibi zorluklarla karşılaşmadın mı?
İlk etapta en sevdiğim oyuncakları kırarak başladım. Sonra minik bir röportaj yaptım daha çok engelli cana ulaşmak için. Ama haber hızla yayıldı, iş kontrolden çıktı ve bütün Türkiye benden yürüteç protez istemeye başladı. Oyuncaklar yetmeyince hurdacılara gitmeye başladım. Eski bisikletler, bebek arabaları, borular, dönüştürebileceğim bütün materyalleri topluyordum. En büyük desteğim ailemdi. 200 engelli canı onlar sayesinde mutlu ettim. Sonra birkaç sponsorum oldu ve 350 engelli cana ulaştım. Hedefim bin engelli hayvana ulaşmak.
Fakat nihayetinde yaptığın iyiliklerin yankısı duyuldu ve tanınıp, bilinmekle kalmayıp çeşitli ödüller, destekler aldın. Nasıl bir his tanınmak, takdir edilmek, en önemlisi iyiliğinin karşılık bulması?
Bir gün atölyemde çalışırken bir hayli yorulmuştum ve yedi yürüteç yapmam gerekiyordu. Telefonum çaldı ve uluslararası iyilik ödülü aldığımı söylediler. Şaşırdım. Telefonu kapattıktan sonra mutluluktan yürüteçleri bir saatte bitirmiştim. Tabii bugün itibariyle ondan fazla ödül aldım ve bu çok mutlu edici bir şey. Demek ki doğru yoldayım diyor insan.
Türkiye Diyanet Vakfı 4. Uluslararası İyilik Ödülleri töreninde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'dan aldığınız İyilik Ödülü ile Mardin'in gururu oldunuz…
22 yaşında hayat tamircisi ünvanı ile anılan Hasan Kızıl, Cumhurbaşkanından aldığı ödüle layık olmak için yeni bir projeye başlıyor. Kızıl, bilim insanlarını hayran bırakacak bir proje ile biosensör kullanarak beyindeki sinyallerle hayvanları yürütmeye çalışacak. Proje hayata geçerse hayvanlar yürütece ihtiyacı olmadan beyinden gelen sinyallerle engellerini aşabilecek.
Bir taraftan da insanın aklına, bu kadar çok proteze ihtiyaç duyan hayvanı nereden denk geldiğin sorusu geliyor. Senin bir araştırma pratiğin var mı, sana mı ulaşıyor ihtiyaç sahibi insanlar, nasıl ilerliyor o süreç?
Tabii ilk etapta ben onları buluyordum, protez yürüteç desteği veriyordum. Ama tanındıktan sonra onlar artık ulaşmaya başladılar. Aktif olduğum tek sosyal hesabım var. Instagram hesabım. Oradan ve mailden ulaşıyorlar ülkenin birçok yerinden. Bazen de yurtdışından talepler oluyor.
Tabii bir de bahsetmeden geçemeyeceğimiz Yağmur var. Oldukça çarpıcı bir hikayesi var bir araya gelişinizin. O hikayeyi de dinlemek isteriz.
Yağmur bir haftalıkken annesini kaybetti. Onu bulduğumda, ona sımsıkı sarılıp artık annen benim demiştim. Aylarca annesini unutturmak için çalıştım. Her gece ahırda onu kendim uyuttum, ona hikayeler söylerdim uyurdu, ben de ahırdan çıkarken lamba bırakırdım karanlıktan korktuğu için. Beni annesi olarak kabul etti artık. Hep ben vardım çünkü yanında. Şu an bir buçuk yaşında. O bana ebeveynlik duygusunu yaşattı. Kızım o benim. Onu çok seviyorum.
Bundan Sonrası İçin Hayallerin Nelerdir?
Önümüzdeki dönem gerçekleştirmek istediğim iki tane projem var. Birisi engelli çocuklar için. Süper kahraman logolu protezler yapıyorum. Her çocuk kahramandır ama engelli çocuklar gözümde süper kahramandır. Bu mekanik protezler, çalışabilen protezler. Çocukların hem engelleri yok oluyor hem de kendilerini birer süper kahraman hissediyorlar. Çocuklar ve hayvanlar için süper projeler yolda. Devamı sürpriz olsun.
İyiliğin simgesi oldun. İyilik tanımın nedir merak ediyoruz. Ayrıca, dünyanın her geçen gün daha kötü bir yer olduğu fikri, genel kabul gören bir fikir. Peki bunun nedeni nedir sence, iyilik yapmak çok mu zor ya da kötülük daha mı krlı?
Her şeyin zayıf noktaları vardır. Kötülüğün de zayıf noktası iyilik yapmaktır. Kötü karanlığı iyiliklerin yol açtığı güzel ışıklarla aydınlatabiliriz. İyilik bir insanlık sanatıdır. Hepimiz sanatımızla hayata öyle bir imza atmalıyız ki dünyayı bütün canlılar için güzel ve yaşanır hale getirmeliyiz. Yoksa bizim de yaşıyor olmamızın bir anlamı olmaz.
Türkiye'de tüm engelli hayvanlara ulaşmak istiyorum. Sadece engelli hayvanlar değil, engelli çocuklar için de geliştirdiğim mekanik protez el ile çocukların hayallerini inşallah gerçekleştireceğim.
'Bir haberle daha çok engelli hayata ulaşmak istedim'
Çocukluğumda başlayan hayvan sevgisi bir süre sonra yaşanılan engelleri görmemi sağladı. 'Sizlerin de sayesinde birkaç haberle daha çok engelli hayvana ulaşma sansı buldum. Bir süre sonra neden çocuklar için de bir şeyler yapmayayım diye düşündüm. Şuan benden istenen kedi köpek yürüteci oldukça fazla. 100 civarı kedi, köpek, kuş, kaplumbağa bile var. Her haber yaptığımız zaman daha çok engelli hayvana ulaşıyoruz. Bir yandan da destek alabilirsek çok çok daha fazla sayıya ulaşacağım'
'Tek başına yemek yemek isteyen bir çocuğun hayali için çalışıyorum'
Şuan insan protezi de isteniyor. 'Benden istenen insan protezi de 10 civarı. Bir tane çocuk için yapmayı planladığım protez var. Çocuğun iki kolu yok ve tek hayali tek başına yemek yemesi. Annesi ona yemeğini yediriyor. Ve hayali tek başına yemek yemek, bu hayalini gerçekleştirmek için çalışacağım'.
'Bir haber tüm hayatımı değiştirdi'
İlk haberimiz İHA tarafından yapıldı bu haberle hayatım değişti. 'Bana iyilik nedir diye sorulsa, karşılık beklemeden yapılan her şeydir derim. Bu ödül çok güzel oldu ve güçlendim. Bu sefer çok daha güzel projeler ile çok daha farklı çalışmalar yapmayı planlıyorum. İlk etapta minik minik oyuncakları kırarak başladım. Bu kadar büyüyebileceğini aslında tahmin etmemiştim. Böyle minik bir röportaj yapayım istedim ve daha çok cana ulaşmak istedim. O röportajı yaptım ve önünü kesemedim. Reklamlar, gazete manşetleri, ulusal kanallar, ödüller. Ailem annem babam her zaman destekçim oldu ve onların sayesinde 250 canı yürüttüm. Onlar yanımda olmasaydı bu çalışmamı hayata geçiremezdim'.
'Beyin gücü ile felçli hayvanları yürüteceğim'
Daha önce yurt dışında konuya ilişkin araştırma yaptım ve bu konuda bir projeye başladım beyin gücü ile felçli hayvanları yürütmek için çalışmalarıma başladım. Bundan sonraki süreçte bir tane projem vardı, onun üzerinde çalışmaya devam edeceğim. Biosensör teknolojisi ile tamamen felçli olan canlıları kapsıyor bu proje. Biosensörler ile beta sinyallerini beyin gücü ile felçli hayvanları yürütebilmek için uğraşıyorum. Bunu başarabilirsem insanlar için de iyi olur diye düşünüyorum. Gerçekten kalbimiz çok önemli bir organımız. Şuan atıyorsa elimizden geleni yapalım'.
Bugüne kadar 250 hayvana yürümesi için protez gerçekleştirdim ve Turkcell'in sponsorluğunda elde ettiğim üç boyutlu yazılım ile çocuklar için protez eller yaparak engelli çocukların hayallerini gerçekleştiriyorum. Son projem biosensör teknolojisini kullanarak beyin gücü ile felçli canlıların yürümesini sağlayabilirsem bilim dünyasında yeni bir çığır açmış olacağım.