EVCİL HAYVANDAN KORONAVİRÜS BULAŞIR MI?
Başak MERAL GÜNDÜZ/Çin'in Wuhan kentinden çıkarak, dünya gündemine yerleşen Coronavirus'un hastalık etkeni yeni Coronavirus (Novel CoV, nCoV) olarak adlandırılmıştır. Bu virüs SARS coronavirusun(SARS-CoV) benzeyip SARS-CoV-2 olarak güncellenmiş, oluşturduğu hastalık tablosu ise COVID-19 olarak kayıtlara geçmiştir.
Konumuzla ilgili Veteriner Hekim Prof.Dr.Sema Temizer Ozan gazetemize açıklamalarda bulundu.
Temizer Ozan 'Bu süreçte çiftlik ve pet hayvanları için iki önemli soru zihinleri karıştırmaktadır.'
BİRİNCİSİ:
SARS-CoV-2 hayvanlardan mı köken alıyor? Virusun kaynağı nedir? Virusun evcil hayvanlarla ilişkisi nedir? Soruları sürekli olarak gündemdedir.
Virüsun; yılan, yarasa, pangolin gibi popülaritekazanan vahşi hayvan türlerinden insanlara geçtiği bildirilmekte ve aynı zamanda yarasalarda saptanan)SARS)benzeri) coronavirusuna) genetik) olarak) yakın olduğunun gösterilmesine rağmen hastalığın kesin olarak yarasalardan geçtiği ise söylenememektedir.
COVID-19'la geçişin; genetik verilerin biyolojik, epidemiyolojik ve patogenez verileri ile desteklenmesi sonucu aydınlatılabileceği beklenmektedir.. Virusun nereden köken aldığından ziyade epideminin(yayılımının) nasıl seyredeceğine odaklanmak daha önemlidir'dedi.
İKİNCİSİ:
COVID-19'un, evcil hayvanlarda bulunan zaman zaman hastalık yapan diğer coronaviruslarla ilişkisi nedir?
Temizer Ozan' Virüs onlarca yıldan beri sığır, kedi, köpek, kanatlı gibi evcil hayvanlarda görünmekte ve aynı zamanda bu hayvan türlerine özgün hastalıklara da sebep olmaktadır. Günümüze kadar hayvanlar insanlarla yakın temasta bulunmalarına rağmen türler arası (sığırdan insana veya kuştan köpeğe) bir geçiş veya salgına rastlanmamıştır.
Dolayısıyla pet hayvan sahiplerinin, büyük ve küçükbaş hayvancılık yapan yetiştiricilerin, veteriner hekimlerin,teknisyenlerin ve teknikerlerin bu konuda endişelenmeyi gerektirecek bir durum olmadığını ifade etti.
BİR KÖPEKTE SARS-COV-2 SAPTANMASI NE ANLAMA GELMEKTEDİR?
Temizer Ozan' Köpeklerin solunum yolu hücrelerinde bulunan hücresel reseptörlerin yapısı farklı olduğu için virusun köpeklerde çoğalması mümkün görülmemektedir.
TEDAVİ:
Onaylanmış bir tedavi henüz yoktur. Koruyucu sağlık önlemleri önem arz etmektedir.
Toplumsal temasın azalması, bireysel hijyen uygulamalarına kesinlikle ve titizlikle uyulması en makul strateji olmalıdır.
İnsan Coronovirüslerinin Hayvansal Orijinleri. Şiddetli akutsolunum sendromu (SARS-CoV) ve Orta Doğu solunum sendrom coronavirüsü (MERS-CoV) İnsanlara sırasıyla yarasalardan, Civet kedilerinden, tek hörgüçlü develerden geçmişti. 2019 SARS-CoV-2 büyük ihtimalle insanlara illegal olarak Çin marketlerinde satılan Pangolinlerden (Pullu Karıncayiyen) geçti'dedi.