Elazığ ve Malatya diken üstünde! O araştırma yeniden gündem oldu: Uzman isimden çarpıcı açıklamalar...
Elazığ ve Malatya'da son günlerde sisli hava etkili oluyor. Aynı zamanda Malatya'da meydana gelen depremlerin sayısı son günlerde artarken son olarak Elazığ'da dün depremle sarsıldı. Yaşanan bu durum hem AFAD'ın o araştırmasını hem de sisli havaların deprem habercisi olup olmayacağını getirdi. İşte detaylar...
Elazığ ve Malatya'da sisli hava son günlerde etkili olurken birçok deprem de meydana geldi.
İki şehir de adeta sis denizinde kaybolurken zaman zaman görüş mesafelerinin sıfıra indiği görülüyor. Bununla birlikte Malatya'da meydana gelen birçok deprem kaydedildi ve son olarak Elazığ da sallandı.
Hem sisli hava hem de artan depremler sisin bir deprem habercisi olup olmayacağı sorusunu akıllara getiriyor. Bu durumu AFAD da Elazığ depreminden sonra araştırmıştı. AFAD'dan edindiğimiz bilgiye göre o araştırma şu şekildeydi:
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı tarafından, Elazığ’da 24 Ocak 2020 tarihinde meydana gelen 6.8 şiddetindeki deprem ile ilgili rapor paylaşıldı. Raporda Uykusuzluk, her an bir şey olacak hissi, huzursuzluk ve bitkinlik davranışlarındaki değişimler yer aldı.
Çalışmaya göre deprem öncesi 1 aylık zaman diliminde sinir bozukluğu ve sıkıntı yaşayanların oranı yüzde 19.7 oldu. Her an bir şey olacak hissini yaşayanların oranı yüzde 14.5, uyuyamama yüzde 11, bitkinlik ve halsizlik yaşayanların oranı yüzde 10.3 ve huzursuzluk yaşayanların oranı da yüzde 10.3 olarak belirlendi. Ayrıca nedensiz baş dönmesi, kâbus, baş ağrısı, esneme, kalp rahatsızlığı, aşırı duygusallık, aniden uyanma, aşırı uyku isteği, diz ağrısı, mide problemleri, iştahsızlık, parmaklarda elektriklenme, ishal, göz seğirmesi, rahatsızlanma, düşük tansiyon ve titreme gibi belirtileri yaşayanların oranı da yüzde 34.2 oldu.
PUSLU GÜN BATIMI
Raporda hayvanlarda gözlemlenen anormal davranışlara da yer verildi. Buna göre bağırma yüzde 27.6, yerinde duramama yüzde 15 ve nedensiz saldırganlık, telaşlanma, ortadan kaybolma, sessizleşme, içine kapanma, hastalanma ve yuvayı terk etme gibi belirtiler de yüzde 21.5 olarak belirlendi.
Gökyüzü ile ilgili gözlemlenen anormal durumlarda da, puslu gün batımı görenler yüzde 41.5, kızıl, pembe ya da mor tonlarında renk değişiklikleri görenler yüzde 23.8, ani aydınlanma/parlama/ışık görenler yüzde 19.7 ve normalden farklı ışımalar, anormal bulutlar ve yıldızların normalden daha fazla yere yakın gözükmesine tanıklık edenlerin oranı da yüzde 15 oldu.
ARAŞTIRMANIN EN ÇARPICI YANI SİSLİ HAVA
Öte yandan araştırmanın en çarpıcı detayı ise sisli havaydı. Öyle ki 24 Ocak depreminden önce Elazığ'da uzun bir süre sisli hava etkili olmuştu. 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen depremin gecesi de Elazığ'da yoğun bir sis gözlemlenmişti.
Araştırma kapsamında vatandaşlara sorulan “Deprem olmadan önce kaynak sularında nasıl anormal bir durum gözlemlediniz?” sorusu için verilen yanıtlara bakıldığında; katılımcılar tarafından 6 farklı durum üzerinden toplamda 59 anomali bildirmiştir. Depremden 3-15 gün önce başlamak üzere doğal kaynak ve
kaplıca sularındaki verilerin normal verilere göre değişkenlik gösterdiği tespit edilmiştir. İlk sırada ise sis yer almıştır.
Elazığ Hakimiyet Haber muhabirleri bu durumu Elazığ'ın deprem konusunda en deneyimli ismi, şehrin neredeyse tüm fay hatlarını yerinde gözlemleyen uzman isim Fırat Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Genel Jeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Yerbilimci Prof. Dr. Ercan Aksoy'a sordu. Aksoy ise sis ve deprem bağdaştırmasına şu ifadelerle açıklık getirdi.
BU TÜR DEPREMLERİ YAŞAYACAĞIZ
Prof. Dr. Ercan Aksoy Dün (30 Aralık 2023 )saat 16:30’da olan depremin yerine bakmamız lazım.2020 yılının Aralık ayı sonlarında yine bir yıl başına yakın Kavatepe’de bir deprem meydana geldi. Bu deprem Uluova Fay Zonu üzerinde demiştik. Bir ana zonumuz var. Doğu Anadolu fay zonunun bir ana kırığı var. Hazar gölünden, Sivrice’nin oradan Çevrimtaş 2020 depreminin olduğu yer. Buradan devam ediyor. Birde bunun kuzeydeki bir kolu var. Yolüstü Köyünden geliyor Palu yakınlarından ayrılıyor ana koldan. Palu yakınından geliyor Yolüstü köyünün oradan aşağıya doğru içmenin orda bu içme kaynağı buna bağlı. Karasas köyü, Kavaktepe Köyü depreminin olduğu 2020 yılının aralık sonlarında. Oradan Pincirik dediğimiz kabaca o bölge dün depremin olduğu yer. Kömürhan’ın oradan kalenin üzerinden dağanşehire doğru devam ediyor .Buna uluova fayzonu deniliyor. Kimisi uluova ve Doğanşehir fay zonu diyor ismi çok önemli değil. Bunun üzerinde meydana gelinen bir depremdi. Bu tür depremleri yaşayacağız dedi.
BU DEPREMLERİN KIŞ AYI VEYA SİSLİ HAVALARLA HİÇBİR İLGİSİ YOK
Prof. Dr. Ercan Aksoy ,Bunun sisle veya hava koşullarıyla hiçbir alakası yok. Sis bir atmosferik olay. Sıcak ve soğuk havaya bağlı olarak ortaya çıkan bir atmosferik olaydır. Dolayısıyla bizim bu uluova fay zonumuz var. 2020 de deprem üretti o zaman beşe yakındı. 26 veya 27 Aralık iki tane arka arkaya oldu. Cumartesi ve Pazar günü bu aynı fay zonunun devamında kaleye doğru devam ediyor bu fay. Hatta Doğanşehire doğru Malatya’nın içinden üniversitenin arkasından. Dolaysıyla böyle bir yoğun sis vardı kış vardı. Bunlarla alakası yok. Yaz boyunca da oldu bu depremler. Yeşilyurt’ta, Göksun tarafında 6 şubatta ana kırığın her iki ucunda .Bütün dengeler bozuldu. Doğu Anadolu fay zonu aktif dönemde. Çünkü üzerinde sık sık depremler meydana geldi. Yeniden bir dengeye kavuşması gerekecek. Uzun bir zaman alacak.1 yıl 2 yıl değil. Artçı depremler en az bir yıl sürüyor. Ana depremden sonra artçılar oluyor. Bölgesel olarak çok sayıda irili ufaklı fay var. Onlar üzerinde bu depremleri yaşayacağız. Bunlar normal dedi.