Damak tadını bilenler Elazığ'da bu yemekten vazgeçemiyor! Ünü şehir sınırlarını aştı
Doğu Anadolu'nun kadim şehri Elazığ'ın geleneksel mutfak kültürünün en özel tatlarından biri olan süslü fidoş, nesillerdir devam eden bir lezzet hikâyesini yaşatmaya devam ediyor. Yöresel mutfağın vazgeçilmez parçası olan bu özel yemek, özellikle kış aylarında Elazığlı ailelerin sofralarını süslüyor.
KELİME MANASI NEREDEN GELİYOR?
Süslü fidoş, ismini Farsça kökenli "fidoş" kelimesinden alıyor. Fidoş, erişte anlamına gelirken, "süslü" ifadesi ise yemeğin görsel sunumundan ve içeriğindeki malzemelerin zenginliğinden geliyor. El açması hamurdan yapılan erişteler, yemeğin temel malzemesini oluşturuyor.
YEMEĞİN EN ÖNEMLİ ÖZELLİĞİ NEDİR?
Yapılışında kullanılan malzemeler ve pişirme tekniği, yemeği özel kılan unsurların başında geliyor. Ev hanımlarının sabırla açtığı hamurlar ince şeritler halinde kesilip kurutulduktan sonra, özenle hazırlanan et suyu ile pişiriliyor. Yemeğin en önemli özelliklerinden biri, içine eklenen kuşbaşı et, nohut ve tereyağında kavrulmuş soğan karışımı.
KAÇ SAATE PİŞİYOR?
Yemeğin hazırlanışı yaklaşık 3-4 saat sürüyor. İlk olarak hamur yoğruluyor ve dinlendiriliyor. Ardından ince açılan hamurlar şeritler halinde kesiliyor ve kurumaya bırakılıyor. Et suyu hazırlanırken bir yandan da nohutlar haşlanıyor. Son aşamada tüm malzemeler bir araya getiriliyor ve üzerine kızdırılmış tereyağında kavrulmuş soğan gezdiriliyor.
“HER AŞAMASI DİKKAT İSTER”
Elazığlı yerel restoran işletmecisi Ayşe Hanım, "Süslü fidoş yapmak bir sanattır. Her aşaması özen ve dikkat ister. Özellikle hamurun kalınlığı ve pişme süresi çok önemlidir. Yanlış bir ölçü veya zamanlama, yemeğin lezzetini tamamen değiştirebilir," şeklinde ifadelerde bulundu.
SÜSLÜ FİDOŞ NASIL YAPILIR? SÜSLÜ FİDOŞ TARİFİ…
MALZEMELER:
ERİŞTE HAMURU İÇİN:
3 su bardağı un
1 adet yumurta
1 çay kaşığı tuz
Aldığı kadar ılık su
İÇ HARCI İÇİN:
500 gr kuşbaşı et
1 su bardağı nohut (bir gece önceden ıslatılmış)
2 adet orta boy soğan
3 yemek kaşığı tereyağı
Tuz, karabiber
ET SUYU İÇİN:
1.5 litre su
Kemikli et parçaları
1 adet havuç
1 adet soğan
2-3 dal maydanoz
Tuz
NASIL YAPILIR?
Hamur Hazırlığı:
1. Unu geniş bir kaba eleyin ve ortasını havuz şeklinde açın
2. Yumurtayı ve tuzu ekleyip karıştırın
3. Yavaş yavaş ılık su ekleyerek kulak memesi kıvamında bir hamur yoğurun
4. Hamuru 30 dakika dinlendirin
5. Dinlenen hamuru 4-5 bezeye ayırın
6. Her bezeyi çok ince açın (yaklaşık 1-2 mm kalınlığında)
7. Açılan hamurları 15-20 dakika kurumaya bırakın
8. Kuruyan hamurları 4-5 cm genişliğinde şeritler halinde kesin
9. Şeritleri üst üste koyup çok ince erişte şeklinde doğrayın
ET SUYU HAZIRLIĞI:
1. Büyük bir tencereye suyu koyun
2. İçine kemikli et parçalarını, kabuklu soğanı, havucu ve maydanozu ekleyin
3. Kaynamaya başlayınca altını kısın ve 1-1.5 saat kadar pişirin
4. Süzgeçten geçirip temiz et suyunu ayırın
İÇ HARCIN HAZIRLANMASI:
1. Islatılmış nohutları ayrı bir tencerede yumuşayana kadar haşlayın
2. Kuşbaşı etleri et suyunda pişirin
3. Soğanları yemeklik doğrayın
4. Tereyağını tavada eritip soğanları pembeleşene kadar kavurun
YEMEĞİN BİRLEŞTİRİLMESİ:
1. Geniş bir tencerede et suyunu kaynatın
2. Kesilen erişteleri içine atın ve 10-12 dakika pişirin
3. Haşlanmış nohut ve etleri ekleyin
4. 5 dakika daha pişirin
5. Kavrulmuş soğanları üzerine ekleyin
6. Tuz ve karabiberini ayarlayın
7. 2-3 dakika daha kaynatıp ocaktan alın
SERVİS:
Sıcak olarak servis yapın
İsteğe göre üzerine karabiber serpebilirsiniz
Yanında cacık veya yoğurt ile servis edilebilir
PÜF NOKTALARI:
Hamurun çok ince açılması önemlidir
Eriştelerin kalınlığı eşit olmalıdır
Et suyu ne kadar iyi olursa, yemeğin lezzeti o kadar güzel olur
Nohutların önceden ıslatılması pişme süresini kısaltır
Soğanların kavrulma aşamasında yanmamasına dikkat edilmelidir
NOT:
Yapım süresi: Yaklaşık 3-4 saat
Porsiyon: 6-8 kişilik
Zorluk derecesi: Orta