Başkan Dumandağ 'Bugünlerin Geleceğini 15 Yıl Önce Söylemiştim'

Elazığ Ticaret Borsası Başkanı Mehmet Ali Dumandağ, durdurulamayan et fiyatlarının yükselişinin nedenlerini ve çözüm önerileri konusunda gazetemize önemli açıklamalarda bulundu.

BUGÜNKÜ PİYASALARA GÖRE ET PAHALI DEĞİL

Dumandağ “Diğer gıda ürünlerine gelen zamlar düşünüldüğünde bana göre et fiyatları yüksek değil. Şuan besiciler karkas eti 330 TL civarında satıyorlar. İşçilik, kâr marjı derken tüketicinin sofrasına gelene kadar pahalı geliyor. Et ve Süt Kurumu şuan üreticiye canlı hayvanın kilosunu 4 dolardan satıyor. Bununla kıyasladığımızda karkas et fiyatının en az 400 lira olması gerekiyor” diye konuştu.

GÜNEY AMERİKA'DAN ANGUS DEĞİL, AVRUPA'DAN DANA İTHAL EDİLSİN

Dumandağ “ Et ve Süt Kurumu Güney Amerika'dan angus cinsi getirdiği hayvanların Avrupa'da yetiştirilen danalara göre % 50 verimi daha az oluyor. Avrupa'dan 200 kilo et üzerinde olan hayvanı besledikten sonra 400- 450 kilo olabiliyor. Bu hayvanların çok iyi bir verimi var. Aynı şartlarda angus beslediğinizde 5 ayda besleseniz 1 yılda besleseniz en fazla 250-300 kilo arasında verim alabiliyorsunuz. Biz bunu alıp denedik bu konuşmalar ezbere yapılmıyor. İyi ırk olan hayvanları ülkemizde beslemek gerekiyor. Diğeri de 10 kilogram günde yem yiyor angus da yiyor. Aynı masrafı yapıyoruz zaten niye daha verim aldığımız hayvanı besleyelim” diye kaydetti.

ÇÖZÜM İTHAL ET DEĞİL, ÜRETİCİYE DESTEK

Devletin kendi eliyle yaptığı ithalatı serbest bırakması gerektiğini belirten Dumandağ Besiciler olarak Avrupa'dan istediğimiz kadar hayvan getirebilelim. Bir de onlarla beraber damızlık danaları getirmemiz gerekiyor. Yetiştirmezsek biz bu sorunu çözemeyiz” Yaklaşık 15 yıl önce bir basın mensubu ne olacak bu et fiyatları diye bana sormuştu. Bende yeterli önlem alınmazsa birkaç yıla et ithalatının kaçınılmaz olacağını dile getirmiştim. Maalesef yıllar sonra haklı olduğum ortaya çıktı. Geçmiş dönemlerde ihracat yaptığımız hayvanlarda bugün ithal ediyoruz. Ortada bir şey yoksa ya da az ise onun fiyatı artar. Üretimimiz şuan çok az ve dışarıya bağlı kaldık. Geçen gün Kars'taki arkadaşıma telefon açtım canlı hayvan fiyatlarını sordum. 1 yaşındaki canlı dananın kilogram fiyatı 320-330 lira 2 yaşındaki dananın kilogram fiyatı 250-260 lira, damızlıktan düşmüş, süt verimi azalıp kesime gelmiş ineklerin fiyatı ise 170-180 lira satılıyor. Üretim az olunca fiyatlar ister istemez yüksek oluyor. Damızlık inek, düve dağıtılırsa ve bunun da takibi yapılırsa üretimi artırırsak fiyatlarda yavaş yavaş düşüşe geçecektir. Bu konuda ciddi tedbirler almak lazım. Taşıma suyla değirmen dönmez. İthal et dışarıdan getirmekle bu iş olmaz. İthal etin yan sanayi kollarına da faydası yok. Sadece tüketip gidiliyor. Eğer damızlık danalar getirilir ülkemizde beslenirse çobanda iş bulur, saman yonca üretende malını satar. Derici, sakatatçısı vb. birçok sektör hareketlilik kazanır. Ülkemize farklı bir yarar sağlar” diye aktardı.

ET VE SÜT KURUMU KÂR MARJINI DÜŞÜRMELİ

Et ve Süt Kurumu'nun ithal hayvan satışında aşırı kâr ettiğini bununda üreticiyi zora soktuğunu dile getiren Dumandağ “ Et ve Süt Kurumu canlı hayvanın kilogramını 2 dolar 90 sente alırken üreticiye 4 dolara satıyor. Burada fazla kâr yapmak yerine üretici düşünmeleri gerekiyor. Zarar etmesin devletimiz kâr da etsin fakat bir kiloda 1 dolar 10 sent çok, devletimiz kâr marjını üretici lehine düşürmelidir. Cumhurbaşkanı Yardımcısı sayın Cevdet Yılmaz'ın ilimizi ziyaretinde bir dosya halinde sorunumuzu ona ilettik. Biz onun bu konuda somut gerekli çalışmalar yapacağını biliyoruz, inanıyoruz.

YAYLA, MERA KAPASİTEMİZ ÇOK YETER Kİ DESTEK VERİLSİN

Hayvancılığın yeniden ihracat ettiği yıllara geri dönmemesi için hiçbir engelin olmadığını vurgulayan Dumandağ “ Yayla ve meralarımız hayvancılığa açılmalı, ve gerekli destekler verilmelidir. Bu desteklerin meyvesini almaya başladık. Son yıllarda küçükbaş hayvancılıkta bir canlanma var. İhraç ediliyor böyle olunca da küçükbaş ciğerinin kilosu et fiyatlarını geçti. Çünkü; küçükbaş kesilmiyor canlı olarak Ortadoğu ülkelerine ihraç ediliyor. Eskiden dana eti,kuzu etinden daha pahalıydı. Şuan ihracattan dolayı tam tersi bir durum yaşanıyor” diyerek açıklamasını sonlandırdı.