Akran zorbalığı nedir?
Akran zorbalığı hakkında Rehber Öğretmen Gözde Dinç gazetemize açıklamalarda bulundu.
Gözde Dinç,”Akran zorbalığı” Bir öğrencinin bir veya birden fazla öğrenci tarafından tekrar edecek şekilde olumsuz davranışlara (fiziksel, psikolojik, siber) maruz bırakılmasıdır. Zorbalık meşru görüldüğünde sonunda ışık olmayan bir yola girilmektedir. Öğrencilerde dönem dönem görülen akran çatışması, akran zorbalığı ile aynı değildir. Akran çatışmasında güç eşitliği, arkadaşlık, sonuçta da pişmanlık ve özür dileme vardır. Ancak zorbalıkta güç eşitsizliği var olmakla birlikte, arkadaşlık ve sonuçtan pişmanlık yoktur. Zorbalığa maruz kalan çocuklarda içe kapanma, altını ıslatma, uyku bozukluğu, akademik başarıda düşüş, korku, kaygı, sigara, alkol kullanma riski, sevilmeme gibi özellikler görülmektedir. Tehlikenin büyüklüğünü görmezden gelemeyiz” dedi.
13-15 YAŞ ARASI 130 MİLYON ERGEN ZORBALIĞA MARUZ KALIYOR
Gözde Dinç, ”UNESCO’nun güncel verilerine göre 13-15 yaş arasında dünya çapında 130 milyon ergen zorbalığa maruz kalıyor, bu sayı dünya genelinde bu yaş grubundaki nüfusun 3 te 1 i demek. Zorbalık vurmak, tükürmek, omuz atmak gibi FİZİKSEL yönlü olabileceği gibi; lakap takmak, bağırmak, alay etmek, küfürlü konuşmak gibi sözel; hakkında dedikodu yapmak ve yaymak, okul dışı aktivitelere dahil etmemek, görmezden gelmek gibi sosyal; rahatsız edici mesajlar göndermek, kişiden habersiz sosyal medya hesabi açmak, özel fotoğraf ve görüşmeler diğer kişilerle paylaşmanın siber yönlü olabileceğini ifade etti.
Çocuğum zorbalığa maruz kalıyorsa nasıl anlarım ve ne yapmalıyım?
Dinç; ”Çocuklar çoğu zaman ailelerine zorbalık mağduru olduklarını söylemeye çekinirler. İspiyoncu olarak algılanmamak, ailesini üzmemek, arkadaşlarını kaybetmemek, bu davranışı hak ettiğini düşünmek, ailesinin tepkisinden korkmak gibi düşünceleri olabilmektedir.
Çocuğunuzun zorbalık mağduru olduğuna dair şüpheleriniz varsa ne yapmalısınız?
Alaycı (bunda üzülecek ne var)
Duvar ören (Bunları duymak istemiyorum)
Sorgulayıcı (Her şeyi bilmek istiyorum)
Zorbalık teşviki (Sen de aynısını yap)
Kurtarıcı (Sen bana bırak)
NE YAPMALISINIZ?
Konuştuklarınızın aranızda kalacağı güvenini vererek neler olduğunu bilmek istediğinizi sorun. Geceleri uykusunun bölünme sebepleri üzerine konuşun. Okul ortamında değişen seylerin olup olmadığını,korktuğu seyleri sizinle paylaşmak isteyip istemediğini sorun. Yargılamadan dinleyin ve ona yardım etmek istediğinizi belirtin, ne hissettiğini sorarak duygularını paylaşmasını sağlayın. Rehber öğretmen ve sınıf öğretmeni ile işbirliği kurup gerekiyorsa uzman desteği almaktan çekinmeyin.
Zorbalık yapan benim çocuğumsa ne yapacağım?
Çocuklar zorba doğmaz,zorbaca davranmayı öğrenir. Bunun sebepleri arasında intikam almak istemesi, empati eksikliği, ebeveynlerinin ya da kardeşlerinin de kendisine zorbalık yapıyor olması, ebeveynlerinin aşırı hoşgörülü ya da aşırı tutum sahibi olmaları etkendir. Bu durumda cocuğunuzla zorbalığın hiçbir gerekçesi olmayacağını konuşun, zorbalığı neden durdurması gerektiğini anlatın. Beklentilerinizi net bir şekilde ifade edin, zorbalığa devam ederse oluşan sonucları tolere etmeyeceğinizi belirtin. Çocuğunuzun kendisini değil ,davranışını onaylamadığınızı vurgulayın. Zorbalık türü siberse sosyal medya kullanımına sınır getirin. Bu davranışlarını değiştirebileceğine güvendiğinizi belirtin. Bu konuda olumlu çaba gösterirse takdir edin. Okulu bilgilendirin ve destek almaktan çekinmeyin
ÖNERİLER
"Benim çocugum zorbalık yapmaz!" demeyin çünkü zorbalık davranışını yapanlar da onları seven anne babaların çocuklarıdır. Ebeveynler çocuklarına tanıtmış oldugu "özgürlük" kavramını doğru tanıtıp tanıtmadıklarını bir kez olsun düşünmeliler. İcinden gelen her şeyi yapmak, bunun başkasına ne hissettireceğini düşünmemek konusunda cesaretlendirilmiş çocukların zorbalık davranışını daha fazla sergilemesi tesadüf olamayacağından tartışılması gereken bir konu. Aileler çocuklarının diğer arkadaşlarının yanında gözde olması yönündeki isteklerini, çocuklarına yansıtmamalılar. Çocuklarına daha fazla zaman ayırmalılar, okulla işbirliğine açık olmalılar, gerekiyorsa ve olanak varsa okul dışı uzmanlardan da destek almalılar.
Bir öğrencimiz zorbalığa maruz kaldığında öğretmen olarak biz nasıl anlarız ve ne yapmalıyız ?
Öğrencinizle alay ediliyorsa, ona emir veriliyor, oyunlara alınmıyorsa, vücudunda yara izleri varsa, kendisini savunamayacağı kavgalara giriyor, eşyaları zarar görüyor, teneffüste yalnız kalıyor, okul başarısı aniden veya yavaşça düşüyorsa zorbalığa maruz kalıyor olabilir.
Derhal sorun hakkında konuşma planı yapın ve konuşun, hareket planı geliştirin ve takip edin. Öğrencilerinizi şiddet veya suç konusunda bildiklerini anlatmaları için cesaretlendirin. Zorbalık yapanları etiketlemeyin, olumlu davranışları üzerinde durun. Şikayetleri ciddiye alın, pasif seyircileri uyarın, öğrencilerinize her zaman size ulaşabilecekleri ve danışabilecekleri mesajını verin
Zorbalığa uğrayan öğrenciye mesajımız şu olmalı; bu duruma uğramış olman senin suçun degil, bu durumla tek başına yüzleşmek zorunda değilsin.
Zorbalığın farklılık yaratan, havalı bir olgu olmadıgının anlaşılacağı ortamı ancak hep birlikte yaratabiliriz. Harika degil, kişiliği güçlü ve merhametli çocuklar yetiştirelim”dedi.
