1.DERECE ARKEOLOJİK SİT ALANI: BÜGELEK HÖYÜĞÜ
Ali ÖZTÜRK/Ağın ilçesinin tarihi yapılar bakımından zengin olması hem ilimiz için hem de Ağın için çok önemli bir durumdur. Ağın'ın birçok tarihi yapısı günümüzde pek fazla bilinmemektedir.
Bu durumun sebebi ise yeteri kadar bu yapıların tanıtım çalışmasının yapılmamasıdır. Gerek yerel gerekse ulusal basında Ağın’ın tarihi yerleri ile alakalı yeterli derecede tanıtım yapılması durumunda çok önemli bir yol kat edilecektir. Çok önemli tarihi ve turistik mekânlara sahip olan Ağın’ın tanıtımının amacına uluşması durumunda birçok turisti çekecek kapasiteye sahip bir yapısı vardır. Bu mekanlardan biride Altunayva köyü Bügelek mevkisi üzerinde bulunan Bügelek Höyüğüdür. Tarihi ve eski bir yer olan Bügelek Höyüğü Ağın için adeta bir kültür mirasıdır.
Ortaçağ Sonu İle Osmanlı Devleti Döneminden Kalma Yapı
Elazığ Ağın ilçesi Altunayva köyü Bügelek mevkiindedir.1. derece Arkeolojik sit alanıdır. Tarla cinsinde taşınmaz üzerindedir. Bu alanda açılmış bir kaçak kazı çukuru içinde ve molozun döküldüğü alanda, dikdörtgen biçimli yapı taşları, yassı sal taşlar, tuğla parçaları ve seramik parçaları bulunmaktadır. Yapı taşları beyaz renkte olup buraya dışarıdan getirilerek kullanılmıştır. Sal taşları beyaz renkte ve sert nitelikte olup döşemelerin kaplanması amacıyla kullanılmışlardır. Keramikler ise parçalı ve kırık olarak değişik formlarda ağırlıklı olarak küp biçimli kaplardan oluşmaktadır. Çark yapımı, kalın dudak profilli, kırmızı, devetüyü ve açık krem renkte parçalardan oluşan bu seramikler depo malzemeleri de olabilirler. Yine bu alanda bulunan kırmızı renkli pişmiş toprak dikdörtgen biçimli tuğla parçaları da vardır. Yapı türü ve niteliği tam olarak belirlenemeyen yapının Ortaçağ sonu ile Osmanlı Dönemi arasındaki bir tarihte kullanılmış olan bir yapıdan bahsedilebilir. Bügelek Höyüğü gibi yapıların daha fazla korunması gereklidir. İlimizin turizm potansiyelinin artması Bügelek Höyüğü vb. tarihi yerlerin korunmasına ve tanıtılmasına bağlıdır. Bu konuda Elazığlı yöneticilere ve vatandaşlara büyük görev düşmektedir.