Cumhuriyet Döneminin İkinci Belediye Başkanı: 'Hurrem Müftügil'
Başak MERAL GÜNDÜZ/Araştırmacı Yazar Sedat ÇAĞLIYAN, Elazığ'da modern belediyeciliğin temelini atan Cumhuriyet döneminin ikinci Belediye Başkanı Hurrem Müftügil hakkında bilgiler verdi.
MODERN BELEDİYECİLİK HAKKINDA BİLGİ BİRİKİMİNE SAHİPTİ
Sedat Çağlıyan,”1898 yılında Harput’ta doğdu. Dedesi Dellalzade Mehmet efendi;babası şair ve alim Müftü Faik edendidir.Annesi Keşşafzadelerden Fatma hanımdır. İlk tahsilini Elazığ’da tamamladıktan sonra İstanbul’a giderek İstanbul Üniversitesi Felsefe bölümüne kayıt yaptırdı.Bir yıl okuduktan sonra Almanya’ya gitti.Lena Üniversitesi Felsefe bölümünden 1922 yılında mezun oldu ve memuriyete girdi.Varşova elçiliği evrak memurluğuna daha sonra Mileno Konsolosluğuna,1926 yılında Roma’da Vice konsolosluğuna ataması yapıldı.Roma da Vice Consul olarak 1927 yılı Haziran ayında Hariciye Vekaleti ikinci daire birinci şube şefliğine atandı.Bu görevde iken Diyarbakır ikinci umum müfettişi İbrahim Tali Öngören’in kızı Fatma Nimet ile evlendi.
Babasının 1928 yılında vefatıyla Elazığ’a döndü.Bir süre sonra Belediye Başkanlığı seçimini kazanıp başkan oldu.Avrupanın çeşitli ülkelerinde görev yaptığından modern Belediyecilik hakkında bilgi birikimine sahipti.Avrupa kültürünü içine sindirmişti.Ayrıca kayınpederi İbrahim Tali beyin Diyarbakır’da ikinci umum müfettişi olması nüfuzunu artırıyordu.
1928 yılında yapılan kasaplar çarşısını büyüterek genişletti.Aynı işi yapan esnafları bir araya getirdi.Her esnafın önlük giymesini,kilo olarak kullanılan taşların kaldırılarak kilo sistemini getirtti.Ölçü ve tartı aletleri yenilendi.Gıda ürünlerinin açıkta satılması engellendi.Ürünlerin camekanların içinde satılması sağlandı.Sokak kaldırımlarına eşya konması yasaklandı.Tahta kepenkleri kaldırarak demire çevirtti.Elazığ’da Jeneratör kurdurarak şehri elektriğe kavuşturdu.
Buz fabrikaları kurdurttu.Belediye tarafından şehir sinema ve tiyatro binası yaptırılarak işletmeye açıldı.Halkın istifadesi için parklar yaptırıldı.Sıhhi un ve ekmek için ihtiyacı karşılamak üzere un fabrikası kuruldu. Diyarbakır demiryolu hattının Elazığ’dan geçmesi için çaba harcandı.Şehrin kuzeyinden hekükelerle getirilen sular mahallelerdeki çeşmelere dağıtılmıştır.”dedi
HURREM BEYİN BELEDİYE BAŞKANLIĞI ELAZIĞ İÇİN BİR DÖNÜM NOKTASI OLMUŞTUR
Sedat Çağlıyan,”Hurrem beyin başkanlığı döneminde;Belediye Meclis Üyeleri Tayyar bey,Hacı Kadir bey,Hilmi bey,,Hasan bey,Çöteli Nuri bey,Hacı Hıdırzade Şükrü bey,Selmanzade Hayrullah bey,Matbaacı İhsan bey,Dişçi Pertev beylerle görev yapmıştır.
Hurrem beyin Belediye Başkanlığı Elazığ için bir dönüm noktası olmuştur.Avrupa şehirlerini görmüş olması vizyonunun geniş olmasını sağlamıştır ve bunu da Elazığ’da uygulamıştır.
Hurrem bey Belediye Başkanı iken Tokat milletvekilliğine seçildi.Milletvekilliği bitiminde siyasetten çekildi.Ankara’da ikamet etmeye başladı.Burada Osmanlı Bankası İdare Meclisi,1948 de Toprak Mahsülleri Ofisi idare meclisi görevinde bulundu.
1950 tarihinde Elazığ’a geri döndü.1954/57 yıllarında Cumhuriyet Halk Partisi İl Başkanlığı görevini yürüttü.6. ve 7.dönem Elazığ Milletvekili oldu.Ailesiyle birlikte İstanbul’a yerleşti.Fatma Fitnat adında bir kızı vardır. 9 Ocak 1982 tarihinde İstanbul’da vefat etti.Naaşı Sahrayı Cedit Kabristanına defin edildi”dedi.
