BİR ANADOLU DERVİŞİ HİKÂYESİ: BASKİL GARİPLER (AHMET YESEVİ) MEZARLIĞI
Ali ÖZTÜRK/Elazığ ili tarihi yapısının yanı sıra manevi yapısıyla da dikkat çekmektedir. Birçok evliya ve dervişin mekân olarak belirledikleri yer olan ilimiz bu yapısıyla dini açıdan çok önemli bir noktadadır.
İlimiz sınırları içerisinde birçok manevi mekân bulunmaktadır. Türbe, cami, kilise, derviş mezarlıkları vb. yapılar ilimizde çokça bulunmaktadır. Bu yapıların ilimizde bulunması manevi ve dini diyebileceğimiz turizm açısından çok önemlidir. Manevi değerlere önem veren bir millet olduğumuz için vatandaşlarımız bu yerlere çokça önem verecekleri aşikârdır. Anadolu’yu karış karış gezerek her bir köşesini mesken tutan evliya ve dervişler ülkemiz içinde çok önemli değerlerdir. Vatandaşlarımızın ilgisinin çok olacağı manevi yapılardan bir tanesi de Baskil ilçesi Tabanbükü (Şeyh Hasan) köyünde bulunan Garipler(Ahmet Yesevi) Mezarlığıdır. Anadolu’nun Müslümanlaşmasını ve İslamlaşmasını sağlayan önemli bir dervişin mekânıdır.
13-14. yy Selçuklu Karakterini Mezar Taşları
Elazığ Baskil İlçesi Tabanbükü (Şeyh Hasan) köyündedir. Garipler Mezarlığı Tabanbükü köyünün kuzeydoğusunda yer almaktadır. Mezarlığın ortasında Ahmet Yesevi ve Derviş Ali'ye ait yan yana iki türbe bulunmaktadır. Türbenin etrafında tel ile çevrili mezarlıklar bulunmaktadır. Bu çevrili alan içerisinde çatma lahit, prizmatik dikdörtgen biçimli ve şahideli mezarlar bulunmaktadır. Bu mezarların dönemi, üzerindeki yazılardan ve form biçimlerinden 13- 14. yy Anadolu Selçuklu karakterini yansıtmaktadır, Mezarlık köyün en önemli mezarlığıdır ve bugün kullanılmamaktadır. Mezarlığın ortasında Ahmet Yesevi ve onun soyundan gelen (32. kuşak) Derviş Ali'ye ait yan yana kare planlı iki türbe bulunmaktadır. Bu türbeler kargir olarak yapılmış olup herhangi bir sanat tarihi özelliği taşımamaktadırlar. Rivayete göre; Ahmet Yesevi ve beraberindeki kardeşi Şeyh Hasan'la birlikte Moğol istilası sırasında Horasan'dan göç ederek bir Türkmen topluluğuyla Fırat kenarında yer alan bu köye yerleşmiştir. Ahmet Yesevi'nin Oğlu bulunmadığından kardeşi Şeyh Hasan'ın ismi köye verilmiştir. Mezarlık Karakaya Barajı suları altında kalmaması için tescil edildiği alandan bugünkü yerine taşınmıştır.
