Daha önce yazdığım ve fakat bugün de bayramın özünü anlamak için tekrar okunması gereken bir bayram yazısı.
Çok şükür bir bayrama daha kavuştuk. Fakat birçok insan “nerede o eski bayramlar” diye söze başlıyor. Anlaşılan o ki insanlar çocukluklarında yaşadıkları bayram ritüellerini sonraki yıllarda bir daha yaşayamıyorlar. Hem medyadaki yansımalar hem de birebir konuştuğumuz insanlar şimdiki bayramları daha monoton ve daha tatsız yaşadıklarını ifade ediyorlar.
İnsanların birbirinden uzaklaştığı birbirlerine bir sıcak gülümsemeyi, bir selamı çok gördükleri, bayramı tatil köylerinde veya lüks otellerde geçirdikleri, aile büyüklerini huzur evlerine attıkları, dostluğun, arkadaşlığın, akrabalıkların bittiği bir süreçten geçtiğimiz doğrudur. Günümüz teknolojisinin ve modernizmin getirdiği cep telefonu ve internet gibi kimi yenilikler bayramların şimdi eskiye göre daha farklı biçimlerde algılandığını ortaya koyuyor. Aile efradı, dost arkadaş ve akrabalarla bayramlaşma artık ya cep telefonu ya da internet mesajlarıyla yapılıyor. Önceleri hasret kokan mektuplar sonraları da evlere telefon girdikten sonra yapılan göz yaşlı telefon muhabbetleri şimdilerde pek yok artık. Konu komşu ziyaretleri de eskisi gibi canlı değil. Otuz, kırk dairelik beton yığını apartmanlar komşuluk ilişkilerini de bitirdi.
“Nerede o eski bayramlar” diyenlerin birçoğu esasen çocukluklarındaki bayramı özlemektedirler. Belki o günkü büyüklere sorulsa birçoğu “nerede o eski bayramlar” diyeceklerdi. İnsanlar çocukluklarında yaşadıkları heyecan ve coşkuyu büyüdüğünde göremeyince bayram ritüellerinin değiştiğini zannediyorlar. Şimdiki çocuklar da bayramı en az bizim çocukluğumuzdaki kadar coşkulu ve heyecanlı yaşıyorlar. Muhtemelen onlar da büyüdüklerinde “nerede o eski bayramlar” diyeceklerdir.
Ancak yine de Elazığ’da bayramların bir çok yere göre daha hareketli ve insan ilişkilerinin daha sıcak ve samimi bir ortam içerisinde geçtiğini ifade edebiliriz.
Elazığ’da bayram, birkaç gün önceden yapılan ev temizlikleri ve çoluk çocuğa alınan bayramlıklarla kendini iyiden iyiye hissettirir ve bayram sabahı bayram namazı için evlerinden hızlı adımlarla camilere doğru akın eden, verilen vaazı sabırla dinleyen sonra da cami içinde ve dışında bayramlaşan insanların heyecanla evlerine döndükleri bir manzara ile başlar. Geceden hazırlanan yemek ve tatlı kokularının sindiği evlerine geldiklerinde onları bekleyen çocukları ve eşleriyle bayramlaşma ve ardından yenen yemeklerle bayram başlamıştır artık. Kapının zilini ilk çalan bayram misafirleri ise, genellikle şeker toplamaya çıkan, hep bir ağızdan “bayramınız kutlu olsun” diye bağıran ve şeker almak için minicik ellerini açan pembe yanaklı çocuklardır. Cadde ve sokaklar bayramın ilk günü öğlene doğru iyice hareketlenmeye başlar ve gecenin ilerleyen saatlerine kadar devam eder. En güzel elbiselerini giymiş ebeveynler çocuklarıyla birlikte aile büyüklerini ziyaret etmek için yola koyulurlar. Onları; ara sıra camdan dışarı bakarak bekleyen hüzünlü aile büyükleri torunlarının sesleriyle içlerini kaplayan coşkulu bir sevinçle kapıya yönelir ve onları ilk kez görüyormuş gibi bağırlarına basarak bayramlaşırlar. Önceden hazırlanmış harçlıklar çocuklara ya mendil arasında ya avuç içinde gizlice verilir. Sonra birlikte yenen yemekler ve gelen misafirlerin ağırlanmasıyla gün devam eder gider. Gün boyu dışarıda da büyük bir coşku vardır. Çocuklar, sabah evleri gezerek topladıkları şekerleri bir taraftan yemekle meşgul olur, diğer taraftan ellerindeki bayrama özel oyuncaklarla oynarlar. Ve artık günün yorgunluğu iyiden iyiye kendini hissettirir. Ve göz kapakları iyice ağırlaşır. Artık yatmalıdır. Ertesi gün aynı heyecan ve şevkle yeni bir bayram günü daha yaşanacaktır.
Elazığ’da bu manzara bu güne kadar hemen her bayramda hiç eksilmeden devam etti. İnşaallah sonraki yıllarda da bayramlar bir önceki bayramı özletmez. Elazığ’daki o sıcak ve samimi bayram atmosferi daha nice yıllar devam eder. Tüm okuyucularımızın Kurban Bayramlarını en içten duygu ve dileklerimle kutlar sağlık ve esenlikler dilerim.
